Bu dünya göRÜŞ yeriDİ
Yüklə 1,03 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Bakı – 2015 Aqil İman
- “Bu dünya görüş yeridi” kitabının çap olunmasında göstərdiyi maddi dəstəyə görə Aqil İmansevərlər adından
| AQİL İMAN
BU DÜNYA GÖRÜŞ YERİDİ
Bakı – 2015 Aqil İman
2 Toplayıb tərtib edəni: Qılman İMAN Redaktoru və ön sözün müəllifi: Əsəd CAHANGİR “Bu dünya görüş yeridi” kitabının çap olunmasında göstərdiyi maddi dəstəyə görə Aqil İmansevərlər adından Zakir Qəzənfər oğlu Kərimova təşəkkür edirik. Aqil İMAN “Bu dünya görüş yeridi” Bakı, “OL”, 2015. – 224 səh.
Aqil İmansevərlərin uzun illərdən bəri həsrətlə gözlədiyi “Bu dünya görüş yeridi” kitabında müəllifin milli folklor gələnəklərindən bəhrələnən əsərləri və onun haqqında qələm adamlarının mətbuatda çap olunmuş publisistik fikirləri toplanmışdır. Aqil İmanın şeirlərinin əsas leytmotivini incə lirizm, lirik düşüncə, cəmiyyətdə və dünyada baş verən olaylar təşkil etdiyindən, ümid edirik ki, şairin əsərləri oxucular tərəfindən rəğbətlə qarşılanacaq.
Bu dünya görüş yeridi
3 EŞQ SƏNİ İMAN ELƏDİ
Dünya sözdən, adam addan başlayır. Adəm mələklərə cənnətdə əsmayi-hüsnanı (Allahın gözəl adlarını) öyrədib, çağdaş elmi dillə desək, onomastika kursu keçib. “Adam” və “ad” sözləri arasındakı səsləşmə də görünür, təsadüfi de- yil. Kiməsə, nəyəsə ad verəndə əslində, biz onu yaradırıq. O qədər də orijinal olmayan bu girişdən qəsdim odur ki, Aqil İmanın birinci (və bəlkə də axırıncı!) kitabının əlyazmasını oxumamışdan öncə, onun adını və təxəllüsünü “oxudum”. Atası – Göyçənin tanınmış söz ustadı Həsən Xəyallı ona İman adı verib, qardaşı, tanınmış şair Sərraf Şiruyə isə Aqil təxəllüsünü. Və bu iki söz bir-birini tamam- layır – iman köksdə olur, ağıl isə başda. Və ikinci birinciyə söykənir. Min ildir ki, əli qələm tutanlar arasında mübahisə gedir – əsas nədir, ürək, yoxsa ağıl? Filosoflar deyir – ağıl, sufi- lər deyir – ürək, ariflər deyir – hər ikisi. Aqil İmanın şeirlə- rində mən ağıl da gördüm, ürək də. Onun şeirlərində müdriklik də var, sevgi də, qəm də var, sevinc də. Tez-tez üz tutduğu çoxsaylı poetik ünvanlar- dan biri olan Füzuli babanın dediyi kimi:
Kim bulur yüz qəm nəşatından, qəmindən yüz nəşat.
Aqil İman sözün müsbət mənasında ənənəvi şairdir. Amma elə bu ənənə daxilində də onun şeirlərində kifayət qədər özünəməxsus obrazlara rast gəlmək mümkündür. Ni- zami, Nəsimi, Füzuli, Sabir... də daxil olmaqla klassik di-
Aqil İman
4 van və satira şeiri bu ənənənin birinci, Yunis Əmrəylə baş- layıb Aşıq Ələsgərlə zirvəsinə çatan aşıq şeiri ikinci qana- dıdır.
Əslində, bu iki qanad arasında ciddi fərq yoxdur. Yunis Əmrəylə Füzuli arasında mahiyyətcə fərq olmadığı kimi. Aşıq şeiri divan şeirinin xəlqi-şifahi forması, divan şeiri aşıq şeirinin yazılı-elitar formasıdır. Hər ikisinin qəhrəmanı aşiq, hər ikisinin ana mövzusu eşqdir. Sadəcə, birini şair əruzda yazır, ikincisini isə aşıq hecada qoşur. Birinci türk diliylə yanaşı ərəb-fars dillərində də yazılır, ikinci isə ancaq milli dildə. Satirik şairə gəlincə, o da sevgidən tənqid edir və mənim qənaətimcə, öz millətini (ümumən insanı!) Sabir qədər sevən ikinci şair təsəvvür etmək çətindir. Dərd özü- nün zirvəsinə çatanda gülüşə çevrildiyi kimi, sevgi də özü- nün son həddinə varanda satira yaranır. Bu baxımdan Aqil İman həm aşıq, həm də şairdir, baş- qa sözlə desək, bu ikisinin qovuşağında düzüb-qoşan, ya- zıb-yaradan el şairləri çevrəsinə daxildir. O çevrə ki, tanın- mış söz ustalarından İsmixan, Bəhmən Vətənoğlu, Sücaət, Əli Qurbanov və digərlərinin adı ilə tanınır. Bu el şairləri xalqa rəsmi ədəbiyyat nümayəndələrindən (bura rəsmi aşıq ədəbiyyatı nümayəndələri də daxildir, məsələn, 30-cu illər- də sovet aşıqlar məktəbinin lideri olan Aşıq Əsəd, yaxud 70-ci illərdə rəsmi dövlət konsertlərində hökmən “Ana Kürüm”ü oxuyan Aşıq Pənah) daha yaxın olduqları kimi, xalq da onları daha çox sevib, özünə daha məhrəm sayıb. Lakin yuxarıda adı keçən el şairlərindən Aqil İmanın mühüm fərqi var: İsmixandan, yaxud Bəhmən Vətənoğlu və Əli Qurbanovdan fərqli olaraq, o sırf aşıq şeiri çərçivələ- Yüklə 1,03 Mb. Dostları ilə paylaş:
|