“Çağdaş dünya ədəbiyyatı. Bədii nəsr: hekayələr.”.
Ə
dəbi-kulturoloji tərcümə e-Antologiyası
Yeni Yazarlar və Sənətçilər Qurumu
–
www.kitabxana.net
–
Milli Virtual Kitabxana
473
Bilyardxananın köhnə qapısı önündəki boş sahəyə çatanacan heç bir ehtiyat tədbiri
barədə düşünmədi.
Bu dəfə cib fənərini yandırmaq lazım gəlmədi; təkcə ötən dəfə həncamasını qopartdığı
qapı öz yerinə bərkidilmişdi, qalan hər şey elə əvvəlki kimi idi. Damaso sağ əliylə qıfılı
kənar eləyib, əyənin şiş ucunu o biri həncamanın altına soxdu, var gücünü də işə saldı.
Taxtanın çürük qırıntıları yavaş-yavaş oyulub töküldü, qapı yerindən oynadı.
Həncamasından qopmuş qapını itələməzdən qabaq bir qədər qaldırdı ki, kərpic döşəməni
sürtməsin. Bir az aralayandan sonra çəkmələrini çıxarıb bağlama ilə birgə içəri dürtdü,
sonra da özü ay işığına qərq olmuş bilyardxanaya girdi. Əvvəl boş şüşələrin, yeşik
qalaqlarının yığıldığı qaranlıq dəhlizin yanından ötüb keçdi. Sonra pəncərədən içəri
düşən bir çəngə ay işığının altında bilyard stolu gözə dəydi; bilyard stolunun arxa-sında
dalı Damasoya tərəf olan dolablar, ən axırda isə üzü giriş qapısına tərəf düzülmüş bir
xeyli stol-stul vardı. İşıq topasını və ətrafı sarmış qatı sükutu nəzərə almasan, hər şey
ötən dəfəkinin eyni idi. Bu yerəcən gərginliyin öhdəsindən məhz iradəsi gücünə gələn
Damaso sanki hansısa ovsuna düşmüş kimiydi.
Döşəmənin çıxıntı əmələ gətirmiş kərpiclərinə indi o daha heç bir əhəmiyyət vermədi.
Çəkmələrini qapıya dirəyib ay işığının saldığı zolağın üzərindən adladı və piştaxta
arxasındakı şar qutusunu axtarıb tapmaq üçün cib fənərini yandırdı. Ehtiyatı tamam
unutmuşdu; bu barədə heç düşünmürdü də. Fənərin işığını sol tərəfdən sağ tərəfə
yönəldəndə toz basmış şüşə qalağını, bir cüt əl nərdivanını, maşın yağına bulaşmış
köynək bürməyini və nəhayət, şar qutusunu gördü. Qutu elə öz köhnə yerində idi. İşığı
bir az da o üzə salanda Damaso yenə pişiyi gördü.
Pişik işıq zolağının arasından laqeyd nəzərlə ona baxırdı. Damaso eləcə lal-dinməz
dayanıb işığı pişiyin üzündən çəkmirdi. Ancaq həmin andaca qəfildən ürəyi titrəyən kimi
oldu və yadına düşdü ki, gündüzlər bilyardxanada heç vaxt pişik görməyib. O, fənər
tutduğu əlini pişiyə yaxınlaşdırıb «pişt!» dedi, amma pişik buna zərrəcə məhəl qoymadı.
Bu zaman Damasonun beynində səssiz bir partlayış qopdu, pişik də yaddaşından ömürlük
silinib getdi. Özünə gəlib nə baş verdiyini anlayanda fənər artıq əlindən düşmüşdü, amma
şar bükülüsü qucağında idi; Damaso onu bərk-bərk sinəsinə sıxıb durmuşdu.
- Ey!
Damaso başdan-başa işığa qərq olmuş bilyardxanada don Rokenin tanış
səsini eşidərkən
kürəklərində dəhşətli bir yorğunluq hiss edib ağır-ağır dikəldi. İşıqdan karıxmış don Roke
bircə trusikdə idi və əlindəki dəmir çəliklə bilyardxananın o başından yavaş-yavaş ona
tərəf gəlirdi. Damasonun bayaq yanından ötüb keçdiyi şüşə və yeşik topasının arxa
tərəfində qamak asılmışdı; qamak da birinci dəfə yox idi.
Aralarındakı məsafə azalıb on addım qalanda don Roke tullanıb müdafiəyə hazır vəziyyət
aldı; Damaso da bağlama olan əlini arxasında gizlətdi. Don Roke gözlərini qıyaraq başını
irəli uzatdı və uzağı yaxşı seçməyən eynəksiz gözləri ilə onun kim olduğunu anışdırmağa
çalışdı.
- Demək bu sənsənimş! – birdən o heyrətlə bağırdı.
Damaso xeyli uzun sürən nəyinsə sonunun çatdığını hiss etdi. Don Roke çəliyi aşağı salıb
lap yaxına gəldi; heyrətdən onun ağzı açıla qalmışdı. Eynəksiz və protez dişlərsiz, don
Rokeni lap arvad hesab eləmək də mümkündü.
“Çağdaş dünya ədəbiyyatı. Bədii nəsr: hekayələr.”.
Ə
dəbi-kulturoloji tərcümə e-Antologiyası
Yeni Yazarlar və Sənətçilər Qurumu
–
www.kitabxana.net
–
Milli Virtual Kitabxana
474
- Burda
nə işin var sənin, neyləyirsən?
- Heç nə, – deyə Damaso cavab verib öz duruşunu nəzərə çarpmadan, hiss etdirmədən
dəyişdi.
- O əlindəki nədi? – don Roke soruşdu.
- Heç nə, – Damaso geri çəkilib dediyini təkrar elədi.
Don Roke pörtüb qızardı, əsməyə başladı; əlindəki dəmir çəliyi yellədə-yellədə bir addım
qabağa qoyub qışqırdı:
- Nədi o əlindəki?
Damaso bağlamanı irəli uzatdı. Don Roke hələ də ehtiyatı əldən vermədən, sol əliylə
bağlamanı ondan alıb barmaqlarının ucuyla ehmalca yoxladı və yalnız indi her şeyi dərk
etdi.
- Ola bilməz, yox, bu ola bilməz, – dedi.
Kişi elə çaşmışdı, elə sarsılmışdı ki, hətta əlindəki çəliyi də piştaxtanın üstünə qoymuşdu
və kağızı açmağa girişib, deyəsən Damasonu tamamilə yaddan çıxartmışdı; indi o, dərin
bir sükut içində şarları gözdən keçirirdi.
- Mən onları çoxdan gətirib yerinə qoymaq istəyirdim.
- Şübhə eləmirəm.
Damaso ölü kimi ağardı. İçkinin dəmi çəkilib getmişdi; indi ağzında yalnız torpaq dadı
qalmışdı və özünü dumanlı bir yalqızlıq içində hiss edirdi.
- Bu da sənə möcüzə, – don Roke şarları təzədən öz yerinə büküb dilləndi. – Sənin bu
qədər səfeh olduğuna inanmazdım.
Başını yuxarı qaldıranda don Rokenin üzündə artıq tam başqa bir ifadə vardı.
- Bəs iki yüz peso hanı?
- Siyirmədə heç nə yox idi.
Don Roke ağzını büzüb bir qədər fikrə getdi, Damasonu dalğın nəzərlə süzüb irişə-irişə,
dodağının altında eyni sözü bir neçə dəfə təkrar elədi:
- Heç nə yox idi, heç nə yox idi, demək heç nə yox idi?..
Və dəmir çəliyi təzədən əlinə aldı.
- İndi sən bunu alkalda deyərsən.
Damaso tərli ovuclarını şalvarına sürtdü.
- Axı, siz özünüz də bilirsiz ki, orda heç nə yox idi.
Don Rokenin bayaqkı təbəssümü yenə sifətində idi.