Cahid kəRİmov maşinqayirma çAŞIOĞLU

EYNİLƏŞDİRMƏNİN İQTİSADİ SƏMƏRƏLİLİYİ

Eyniləşdirilmiş hissələrə, qovşaqlara və maşınlara standartlar işləyib hazırlayarKən, eyni zamanda xüsusiləşdirilmiş istehsalat, hissələrin və qovşaqların ehtimal xidmət müddəti, onların e'tibarlılığı, verilmiş rejimlər və iş şəraitləri məsələləri işlənilməlidir. Eyniləşdirmənin iqtisadi səmərəsini tə'yin etməK üçün eyniləşdirmənin layihələndirmə, mə'mulatın istehsalı və iqtisadi səmərəni toplamaq lazımdır.

q = q + q + q

^üm ^lay ^isteh ^istis

Burada S_lay - layihələndirmə mərhələsində səmərə; S_isteh - istehsal mərhələsində səmərə; S_istis - istismar mərhələsində səmərə.

Maşınqayırmada eyniləşdirmə aşağıdaKı əsas istiqamətlərdə aparılır: hissələrin eyniləşdirilməsi, yığma vahidlərinin eyniləşdirilməsi, texnoloji eyniləşdirmə.

İİK İKİ istiqamətdə eyniləşdirmə tətbiq edilən tipİK ölçülərinin miqdarının azaldılması üzrə aparılan işlərlə sıx əlaqədədir. Texnoloji eyniləşdirmə fəaliyyətdə olan tex­noloji proseslərin sayının, tətbiq edilən materialların, yarımfabriKatların, avadanlıq və alətlərin nomenKlaturu- nun azaldılması ilə bağlıdır.

Texnoloji eyniləşdirmə KonstruKsiyaların texnoloji- liyinin mÜKəmməlləşdirilməsi üzrə işlərin tərKibinə daxil­dir. TexnolojiliK məfhumu altında KonstruKsiyanın elə xassələri başa düşülür kİ, bunlar istismar Keyfiyyətlərini tə'min etməKlə yanaşı, onun hazırlanması üçün az zəhmət, e'mal zamanı sadəliK tələb etsin.

3.