Camaat namazi
Yüklə 364,92 Kb. Pdf görüntüsü
|
14 * Bayram namazı. İslam dinində iki bayram mövcuddur ki, bunlar da Fitr (oruc) və Ədha (qurban) bayramıdır. Bu iki bayramdan savayı olan bütün bayramlar isə dində olmayan adət-ənənədən hesab olunurlar. Bu bayramları Uca Allah Quranda xüsusən qeyd etmişdir. Peyğəmbər ilk bayram namazını – Ramazan bayramını – hicrətin ikinci ilində Mədinədə qılmışdır. Fitr - Orucu dayandırma, nəhayət vermə deməkdir. Bu bayram hər il Şəvval ayının 1-də olur. Ədha - Qurban vermək deməkdir. Bu bayram Zil-hiccə ayının on günü başa vurmağına görədir və Zil-hiccə ayının 10-u bayram edilir. Hər iki bayram namazı, iki rükət səslə qılınan namaz və iki xütbədən ibarətdir. Bayram namazından əvvəl nə azan nə də iqamə oxunur. Bayram namazının xütbəsi namazdan sonra verilir. Bu namazdan nə əvvəl nə də sonra sünnə namazı qılınır. Qeyd etmək lazımdır ki, namazı bir nəfər xütbəni isə ayrı şəxs verə bilər. Abdullah ibn Ömər (r.a) rəvayət edir ki, Peyğəmbər Əbu Bəkr (r.a) və Ömər (r.a) bayram namazlarını xütbədən əvvəl qılardılar. 29
Fitr namazını qılmazdan öncə bir şey yemək, xüsusi ilə də tək sayda xurma yemək sünnədir. Peyğəmbər fitr namazına çıxmazdan öncə tək sayda xurma yeyərdi. 30 Ədha bayramı günü isə namazdan sonra yeyərdi. Bureydə (r.a) rəvayət edir ki, Peyğəmbər fitr bayramı günü yeməyincəyə qədər namaza çıxmazdı. Ədha günü isə namazdan sonra yeyərdi. 31
Bayram namazına gedərkən gözəl və təmiz paltar geyinmək, tez və piyada getmək, geri döndükdə isə ayrı yolla qayıtmaq sünnədir. Bayram namazı qılmaq hər bir həddi-buluğa çatmış, ağılı yerində olan müsəlmana vacibdir. Hətta Peyğəmbər heyzli olan qadınlara belə bayram namazına gəlmələrini, lakin camaatın namaz qıldığı yerdən kənarda durmalarını əmr etmişdir.
29 Səhihu-l-Buxari 963, Səhih Muslim 2041 30 Səhihu-l-Buxari 953 31 Sunənu-t-Tirmizi 542, Sunənu İbn Məcah 1756 15 Qurban bayramında qurbanlıq heyvanlar namazdan sonra kəsilməlidir. Namazdan əvvəl kəsilən heyvan qurban yox, sədəqə olur.
“Allahu əkbər, Allahu əkbər, lə iləhə illallah, Allahu əkbər, Allahu əkbər və lilləhi-l-həmd”. Bu duanı hər kəs bayram günü xorla deməmək şərti ilə təkrarlanmalıdır. Bayram namazının vaxtı günəş üfüqdən bir nizə hündürlüyündə təxminən bir metr qalxdıqdan sonra, başqa sözlə ifadə etsək təqribən günəş çıxdıqdan on beş dəqiqə sonra günəş səmanın ortasına (zenitə) yüksəlməsindən bir az əvvələdəkdir (təqribən on dəqiqə qabaq). Bayram namazının qılınması: birinci rükətdə ehram təkbirini edib, namaza giriş (istiftah) duasını oxuduqdan sonra altı dəfə əlləri çiyinlər səviyyəsində qaldıraraq təkbir etmək, sonra isə digər fərz namazlarında olduğu kimi həmin rükəti tamamlamaq. İkinci rükətə qalxdıqdan sonra isə beş dəfə əlləri çiyinlər səviyyəsinə qaldıraraq təkbir etmək və həmin qaydada o rükəti təşəhhüd və salamlarla tamamlamaq lazımdır. Bayram namazını camaatla qılmayan şəxsin bu namazın qəzasını qılması sünnəyə ziddir. Çünki Peyğəmbərdən bayram namazının qəzasını qılmaq varid olmamışdır.
* Kusuf namazı Kusuf günəşin tutulmasına, xusuf isə ayın tutulmasına deyilir. İslam alimlərinin yekdil rəyinə görə kusuf və xusuf günəş və ayın tam yaxud qismən tutulmasına deyilir. Hər ikisinin tutulmasını həm kusuf, həm də xusuf adlandırmaq olar. Kusuf namazı günəş və ayın tam yaxud qismən tutulduğu zaman iki rükətli dörd rüku və dörd səcdədən ibarət səslə qılınan namazdır. Bu namazlardan sonra bir xütbə vermək caizdir. Bu namazlardan nə sonra nə də əvvəl sünnə namazı qılınmır. Aişə (r.a) rəvayət edir ki, Peyğəmbərin zamanında günəş tutuldu və o, camaatı namaza çağırmaq üçün bir nəfər göndərdi. Onlar
16 namaz qılmaq üçün toplandıqdan sonra Peyğəmbər təkbir edib dörd rüku və dörd səcdədən ibarət iki rükət namaz qıldı. 32
Günəş və ayın tutulması heç bir şəxsin ölümünə və ya doğulmasına görə deyildir. Uca Allah qullarını qorxutmaq üçün bunu belə edir. Əbu Məsud əl-Bədri (r.a) rəvayət edir ki, Peyğəmbər dedi:
“Həqiqətən, günəş və ay Allahın yaratdığı rəmzləridir ki, Allah bununla (günəş və ay tutulması ilə) qullarını qorxudur. Günəş və ay heç kəsin ölümünə və ya doğulduğuna görə tutulmur. Onların tutulduğunu gördüyünüz zaman namaz qılın və bu hal sona çatana qədər Allaha dua edin”. 33
Aişə (r.a) rəvayət edir ki, Peyğəmbərin zamanında günəş tutuldu və o, camaata namaz qıldırdı. Namaz əsnasında qiyam və rükunu uzatdı, sonra rükudan qalxdı və əvvəlkinə nisbətən az qiyamda durdu, sonra rüku etdi və əvvəlkinə nisbətən az qiyamda durdu, sonra rüku etdi və əvvəlkinə nisbətən az rükuda qaldı, (rükudan qalxandan) sonra səcdə etdi və onu da uzatdı. İkinci rükəti də bu qaydada qılıb, artıq günəşin üzü açıldığı zaman namazı bitirdi. Sonra Allaha həmd-səna edib dedi: “Həqiqətən, günəş və ay Allahın yaratdığı rəmzləridir. Onlar heç kəsin ölümünə və ya doğulduğuna görə tutulmur. Onların tutulduğunu gördüyünüz zaman Allaha dua edin, təkbir gətirin, namaz qılın və sədəqə verin. Ey Muhəmməd ümməti! Allaha and olsun ki, heç biriniz Allahın zina etdiyi quluna (kişi və ya qadın) qarşı qeyrətli olduğu kimi (qeyrətli) ola bilməz. Ey Muhəmməd Ümməti! Mənim bildiyimi bilsəniz, az gülüb çox ağlayardınız”. 34
Əbu Musa əl-Əşari (r.a) rəvayət edir ki, Peyğəmbərin zamanında günəş tutuldu. O, qiyamətin qopduğunu zənn edib məscidə gəldi və namaz qıldı. Namaz əsnasında qiyamı, rükunu və səcdəni uzatdı. Mən onun bu cür namaz qılmağını görməmişdim. Namaz qıldıqdan sonra dedi: “Allahın göndərdiyi bu rəmzlər, kiminsə ölümünə və doğulmasına görə deyildir, lakin Allah bununla qullarını qorxudur.
32 Səhih Muslim 2089. 33 Səhihu-l-Buxari 1041, Səhih Muslim 2111 34 Səhihu-l-Buxari 1044, Səhih Muslim 2086 Yüklə 364,92 Kb. Dostları ilə paylaş:
|