Canim anam
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
Skot Han: Əziz Anam Kardinal John Henry Nyuman, günahsız doğumun Məryəmin Yeni Həvva olaraq rolu üçün əhəmiyyətli bir nəticə olduğunu düşünür. "Lütf adını verdiyimiz əxlaqi hədiyyənin varlığı sayəsində əgər Həvva bütün insanlığın qaynağı oldusa, Məryəmin daha böyük lütfləri olduğunu söyləmək çoxmu iddialı olar? Əgər Həvvaya bu fövqəltəbii hədiyyə insan olaraq yaradıldığı ilk anda verildisə, Məryəmə də insan olaraq dölləndiyi ilk anda bu hədiyyənin verildiyini inkar etmək mümkündürmü?" (Mistik qızılgül 11). Nyuman ayrıca İsa Məsihin günahsız bir anadan doğulmasının da ona yaraşdığını düşünür: “Məryəm Rəbbin ilahi qanununda yalnız bir vasitə deyildi. Rəbbin sözü Müqəddəs Evxaristiyanı qəbul etdiyimiz zaman daxilimizdən keçdiyi kimi, Onun daxilindən keçib getməmişdir. Əbədi olaraq yaşayacaq Oğul özünə səmavi bir bədən götürmədi...Yox. Məryəmin qanı ilə qidalandı və onunla birlikdə insan təbiətini öz ilahi şəxsiyyətinə çəkdi. Ondan bədən aldı və özünü dünyaya göstərəcəyi görünüş və xarakter kimi xüsusiyyətləri anasından gəlir. Şübhəsiz, Onun Oğlu olaraq ona bənzərliyi ilə tanındı. Elə isə Əzəli Atanın Məryəmi bu vəzifəsində bəzi istisna sayılan üstün müqəddəs lütflərlə təqdim etməsi doğru olmazdımı?” (Mistik qızılgül 58) Məryəmin ləkəsiz doğumu ilk kilsədə mübahisəsiz qəbul edilmişdir. Suriyalı müqəddəs Ephrem dördüncü əsrdə, daha sonra beşinci əsrdə müqəddəs Augustinusun etdiyi kimi bu gerçəyə şahidlik etmişdir. Müqəddəs Augustinus ailə vəziyyətini göz önündə tutaraq İsa Məsihin anasının bir günahkar olduğunu deməyin təhqir 71 Skot Han: Əziz Anam olacağını ifadə edərək bu fikrin təlim halına gəlməsini təmin etmişdir. Augustinus: "Rəbbin hörməti üçün heç bir etirazın olmayacağını ümid edərək Müqəddəs Bakirə Məryəm xaricində hər kəs günah etmişdir. Nə də olsa hər kəsin istisnasız günahsız qəbul etdiyi Məsihə hamilə qalıb dünyaya gətirən Məryəmə günah üzərində tamamilə zəfər qazanacaq olanın xatirinə nə böyük bir lütf bəxş edildiyini hamımız bilə bilərik” - deyir. (De natura et gratia 42). Məryəmin günahsızlığını vurğulayan qərbdəki din alimlər bu doktrinanı bir parça mənfi şəkildə öyrədərkən, şərq Kilsələri tam əksinə Onun böyük müqəddəsliyinə diqqət çəkmişlər. Xalq arasında sevgilərini ifadə etmək üçün Məryəmə qoyulan ad "Panaghia" olub mənası "hər şeyi müqəddəs" olandır. Çünki Məryəmin sahib olduğu bütün dəyərlər müqəddəslik nişanəsidir. Bunun əvəzinə isə Kilsə Məryəmin günahsız doğumunun rəsmi olaraq elan edildiyi 1854-cü ilə qədər səssiz qalmışdır. Bu əsnada bəzi məsihçilər, hətta bəzi müqəddəslər Məryəmin dölləndiyi andan etibarən günahsız olduğunu söyləmənin bir mənada İsa Məsihin rolunu, ya da Məryəmin insani xüsusiyyətlərini heçə saymaq olacağından narahatçılıq hiss etmişlər. Ancaq, Papa IX Pius bu narahatlıqlara etdiyi rəsmi şərhlərlə son vermişdir: "Ən Müqəddəs Bakirə Məryəm, anası Ona hamilə qaldığı anda qüdrətli Rəbbin bəxş etdiyi lütflə İsa Məsihə yaraşan və bütün insanlığı xilas edəcək bir ana ola bilməsi üçün yalnız ona məxsus bir lütf və istisna olaraq, əsl günahdan ayrı tutulub günahsız dünyaya gəlmişdir."(İneffabilis Deus). Bu bir neçə sözlə deyilənlər əslində Kilsənin dərin təliminin bir parçasıdır. Papa Pius, tarixdə İsa Məsihin dünyaya gəlişinin bənzərsiz olduğu kimi, Məryəmin 72 Skot Han: Əziz Anam günahsız doğulmasının da Rəbbin lütfü ilə reallaşan bir istisna olduğunu açıqca ifadə edir. Daha sonra şübhə qoymayacaq şəkildə Xilaskarı olan İsa Məsih sayəsində Məryəmin bu istisna lütfə sahib olduğunu ifadə edir. Nəticə etibarilə Papa, günahsız doğumun Məryəmin öz işi deyil, Rəbbin Məryəmi ilahi şəkildə qoruması olduğunu vurğulayır. O halda günahsız döllənməsi bizim kimi zamanla məhdud olmayan əbədi Rəbbin hər zaman gözündə olan xilasımızın reallaşması üçün əvvəldən Məryəmdə gerçəkləşdirilən qurtuluşun barıdır. Bu şəkildə İsa Məsihin insanlığı qurtaracaq ölümü hələ reallaşmamış olsa da, bu xilas Məryəm üçün doğum anında təmin edildisə də, Qolqotada şəxsən ola bilməsək də Məsihin bizi günahdan qurtarışı sizi, məni, hamımızı maraqlandırır. Məryəmin qurtuluşu günahdan qorunaraq təmin edilmiş, bizim qurtuluşumuz isə günahdan azad olması şəklində olmuşdur. İndiki zamanda da İsa Məsih bənzər şəkildə bəzi günahkarları günahdan uzaqlaşdıraraq, bəzilərini isə günahdan qoruyaraq xilasını reallaşdır. Bəzi insanlar oğurluq, narkotik asılılığı, zina kimi günahkar vərdişlərindən tövbə lütfünə çatdıqdan sonra uzaqlaşarlar. Bəzi insanlar isə yaxşı bir ailədə böyüdükləri üçün Rəbb onlara kiçik yaşlarından etibarən günahı hər zaman rədd etmə lütfünü bəxş etmişdir. Qoruma və ya uzaqlaşdırma hər iki vəziyyətdə də günahdan təmizlənib qurtulmağımız Rəbbin bizə hədiyyəsidir. Onun müqəddəs məqsədi istiqamətində Məryəmin həyatının hər anında günahdan tamamilə təmizlənmiş olmasını uyğun hesab etdi. Məryəm günahdan təmizlənmiş olduğuna görə İsa Məsihin onu qurtarması lazım idimi? Bəli. Yalnız Onun günahdan ayrı tutulması, İsa Məsih vasitəsilə bütün 73 Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|