Muhazirə 20
Blokların cildlərlə birləşdirilməsi və nəşrlərin kəsilməsi
Blokların cildlərlə birləşdirilməsi
Blokun cildlə birləşdirilməsi əməliyyatı adətən blokun cildlə örtülməsi adlanır. Bu əməliyyat üç növ ola bilər: iç-içə yığma, adi və boş tikmə. İç-içə cildlə örtmə nəşrlərin komplektləşdirilməsi və məftillə və ya sapla tikilməsi zamanı yerinə yetirilir. Ona görə də aşağıda adi örtmə və boş tikmə ilə örtmə əməliyyatlarına baxılır. Üst-üstə yığılmış dəftərlərdən komplektləşdirilmiş bloklar bərkidiləndən sonra yapışqan vasitəsi ilə cildlə bərkidilir.
Adi örtmədə cild yalnız kötüyə yapışdırılır. Əməliyyatın sadələşməsinə baxmayaraq kiçik həcmli bloklarda lazım olan birləşmə möhkəmliyi əldə olunmur.
Boş toxuma yüksək möhkəmliyi təmin edir. Bu üsulla bərkitmədə cild yalnız bloka deyil, həmçinin kənar səhifələrə də yapışır (5-7 mm zolaqla). Bundan başqa məftillə üstdən tikilmiş bloklarda məftil bəndlərin üstdə görünən hissələri də örtülür.
Cildlər çap və ya cild kağızından və digər materiallardan hazırlanır. Adətən bir vərəqdə bir neçə cild çap olunur. Ona görə də cildləmədən əvvəl vərəq bir neçə hissəyə bölünür. Cildin hazırlanmasında qalın kağızdan istifadə edildikdə cild biqovka edilir, yəni gələcək qatlanma xətti uzunluq üzrə dərinləşdirilmiş ştrixlər şəklində alınır. Bu əməliyyat küt bıçaqla xüsusi avadanlıqda yerinə yetirilir. Biqovka blokun cildlənməsini və istifadə zamanı nəşrin yaxşı açılmasını təmin edir.
Tip 2 və tip 3 cildlərlə blokların örtülməsi orta müəssisələrdə əməliyyat avtomatlarında, tip 4 cildlərlə isə adətən blokların tikişsiz bərkidilməsindən istifadə etməklə adətən avtomatik xətlərdə yerinə yetirilir. Cild örtüyü çəkən avtomatların müxtəlif konstruksiyası mövcuddur. Bu avtomatlar sırasında ən geniş yayılmışı karusel tipli avtomatdır. Bu avtomatda blok periodik olaraq bir mövqedən digərinə yerdəyişmə edir.
Samonakladın 1 ötürdüyü blok dönən stolun sıxıcıları 2 arasına düşür (şəkil 30) və onlarla dairəvi kəsilən hərəkət edir. Əvvəlcə blok yapışqan aparatına 3 yaxınlaşır. Burada kötük üzərinə yapışqan çəkilir.
Qurudulduqdan sonra blok açıq cildlər 4 samonakladına ötürülür. Samonaklad yuxarı qalxır, üstdəki cild blokun kötüyünə sıxılır və samonaklad aşağı enir. Nəticədə üstdəki cild kötüyə yapışır. Cild yapışmış blok sıxıcı mexanizmə 5 yaxınlaşır. Bu mexanizm cildi kötük üzərində sığallayır, onu əyir, sıxır və biqovka edir. Stolun sonrakı dönməsində yapışqan quruyur, sonra sıxıcılar açılır və nəşr qəbul stoluna 6 daxil olur.
Şəkil 30. Avtomatda blokun cildlə örtülməsi sxemi
Dostları ilə paylaş: |