52
“Türk Pedaqoji Texnikumu bizdə böyük intibalar yaratdı.
Türk mədəniyyətinin nə qədər böyük inkişafda olduğu-
nun canlı şahidi olduq”.
Ümumiyyətlə Azərbaycanın bir çox görkəmli zi-
yalıları Cəlil Məmmədquluzadə, Əli Nazim, Mir Cəlal,
Yusif Vəzir Çəmənzəminli, Sabit Rəhman, Səməd
Vurğun, Əbülhəsən, Mikayıl Rəfili, Süleyman Rüstəm və
baş qaları bu təhsil ocağının qonağı olmuşdur.
Pedaqoji şuranın iclaslarında naliyyətlərlə yanaşı
möv cud nöqsanlar da müzakirə edilir və onların aradan
qaldırılması üçün ciddi tədbirlər görülür. Pedaqoji
şuranın 25 iyun 1935-ci il tarixli iclasında qəbul edi lən
qərarlarından biri də “Er mənistan” Xalq Maarif Komis-
sarlığının inşaat şöbəsi tərəfin dən texnikumda aparılan
təmir işlərinin gecikdirilməsi ilə bağlı idi. Tex nikumun
yeni bina ilə təmin edilməsinə bax ma yaraq burada
təmir-tikinti işləri hələ də tamamlanmamışdır. Bu ba-
rədə məlumatlara texnikumun direktoru B.Yusifovun
hesabat larında da rast gəlinir. O, yazır: “Təhsil ilinə
hazırlıq işlərində nöqsan cəhət məktəbin təmiratının
gecikdirilməsidir. Bu səbəbdən məktəbə hələ su çəkil-
məmişdir. Qışa hazırlıq üçün məktəbin odun damı
hələ hazırlanmamış, bir sıra yarımçıq işlər tikilib
qurtarmamışdır. Xalq Maarif Komissarlığı göstərilən
nöq sanların tezliklə aradan qaldırılmasına, gələcəkdə
azərbay canlı pedaqoji texnikumunun daha keyfiyyətli
və bacarıqlı kadrlar hazırlanmasını təmin etməyə çalış-
malıdır”. (21)
53
Amma bütün bunlara baxmayaraq texnikum qarşı-
sına tədrisi keyfiyyətcə daha da yaxşılaşdırmaq, növbəti
təd ris ilinə hazırlıq prosesini vaxtında başa çatdırmaq,
daha keyfiyyətli pedaqoji kadrlar hazırlamaq məqsədi
qoymuşdu. Texnikumun rəhbərliyi milli pedaqoji kadr-
ların hazırlanması məsələsinə ciddi fikir verirdi.
Mənbələrdə 1935-ci ildə Pedaqoji Texnikumu uğurla
bitirən məzunlar arasında Lətifə Axundova, Feyzullah
Rama zanov, Abbas Rzayev, Cəfər Əsgərov, İsmət Ha-
cıyeva kimi məzunların adlarına rast gəlinir.
Texnikumda 1935/36-cı tədris ili üçün tələbə qəbulu
ilə əlaqədar hazırlıq işləri aparılmağa başlamış, tam orta
olmayan məktəbləri əla qiymətlərlə bitirən gəncləri daha
çox texnikuma cəlb etmək üçün müəllimlərdən bir neçəsi
rayonlara ezam edilmişdilər. Onu da qeyd etmək lazımdır
ki, texnikumun nü fuzu ilbəil artdıqca bura qəbul olmaq
istəyənlərin sayı da artırdı.
Texnikumun direktoru B.Yusifovun hesabatlarında
1935/36-cı tədris ilində texnikuma 175 nəfər tələbə qəbul
olu na cağı haqqında məlumat verilir. Sözsüz ki, bu rəqəm
texni kuma tələbə qəbulunun əvvəlki illərlə müqayisədə
ən yüksək göstəricisi idi. (21)
Amma məlum olmayan səbəblərdən B.Yusifov 1935-
ci ilin iyul ayında texnikumun direktoru vəzifəsindən az-
ad edilərək onun yerinə Mustafa Mustafayev direktor
təyin edilir. Onu da qeyd edək ki, M.Mustafayev tex-
nikumun direktoru vəzifəsində cəmi iki ay işləyə bil_
mişdir. O, “yoxlama komis siyası” adlandırılan qurum
54
tərəfindən aparılan yoxlama zamanı “ünsür” kimi aşkar
olunaraq tutduğu vəzifədən azad edilərək repressiyaya
məruz qalmışdır.
1935-ci ildə pedaqoji texnikumun nəzdində qiyabi
şöbə yaradıldı. Qiyabi şöbənin yaradılmasında və inki-
şafında B.Yusifovun və M.Kazımovun böyük xidməti
olmuşdur. Qi yabi şöbədə EXMK tərəfindən təsdiq olun-
muş qaydalar əsa sında, xüsusən maarif sahəsində çalışan
adamlara qiyabi oxu yaraq təhsil almağa imkan yaratmaq
nəzərdə tutulurdu.
1935/36-cı tədris ilində texnikuma bölgələr üzrə cəmi
175 nəfər tələbə qəbul edilmişdir. 1935/36-cı dərs ilinin
əv vəlində texnikumda cəmi 11 qrupda 397 tələbə təhsil
alırdı. (3) Göründüyü kimi əvvəlki illərlə müqayisədə
texnikuma tələbə qəbulu, tələbələrin ümumi sayı nəzərə
çarpacaq dərəcədə artmışdı.
1936-cı ilin yanvar ayında texnikumun direktoru
vəzi fəsinə yenidən B.Yusifov, katib vəzifəsinə isə Elyas
Ramaza nov təyin edilir.
Eyni zamanda texnikumun yeni rəhbərliyi 1936/37-
ci tədris ilinə hazırlıq və avadanlıqla təchiz olunması və
lazımi işləri davam etdirirdi. Onu da qeyd edək ki, hələ də
bəzi fənnlər üzrə ali təhsilli müəllimlərin olmaması, sinif
otaqlarının çatışmadığı bir vaxtda texnikumun 4 otağının
erməni kukla teatrı tərəfindən zəbt edilməsi, dərsliklərin
və dərs vəsaitinin çatışmaması tədris prosesinin gedişinə
55
mənfi təsir göstərsədə texnikum yaşayır və geniş fəaliyyət
göstərən mədəni quruculuq qüvvəsinə çevrilirdi.
1936-cı ildə Pedaqoji Texnikum Pedaqoji Məktəb
adlanır. Texnikumun rəhbərliyi tərəfindən bu tədris
ocağında dərs demək üçün daha 4 ali təhsilli müəllim
dəvət olunmuşdur. Ali təhsilli müəllim heyətinin sıra-
larının artması texnikumun ahəngdar fəaliyyəti üçün çox
mühim şərt idi.
Pedaqoji məktəbdə tədris ləvazimatı, fizika, kimya
kabi netlərinin təchizatı, kitabxananın ədəbiyyatla zən-
ginləş dirilməsi və s. sahələrdə də xeyli işlər görül müşdür.
Bundan başqa 319 ədəd idman forması da alına raq tələ-
bələrə paylanmışdır. 1936-cı dərs ilində 3000 manat lıq
tədris ləvazimatı, 4000 manatlıq isə yeni mikroskoplar
alınmış, yeni açılan siniflərin inventarla təmin edilməsi
üçün 60 stol və stul, 12 yazı taxtası, tələbə yataqxanası
üçün asılqan, kravat, tumbuçka və s. inventarların alın-
masına 24000 manat vəsait xərclənmişdir.
Pedaqoji məktəbin rəhbərliyinin Meğri, Dilican,
Sisian və s. azərbaycanlılar yaşayan bölgələrə ezam
etdiyi bir qrup müəllimin səyi və təbliği sayəsində bu
tədris ocağına qəbul olmaq üçün ərizə verənlərin sayı
245 nəfərə çatdırılmışdır. Amma onlardan 120 nəfəri
pedaqoji məktəbin tələbəsi hüqu qunu qazana bilmişdir.
1936-cı dərs ilində pedaqoji məktəbin qiyabi, əyani
və bir illik müəllimlər hazırlığı kursuna qəbul olunanların
sayı cəmi 165 nəfər olmuşdur. (3) Texnikuma qəbul olun-
maqda qızlara üstün hüquqlar verilmişdir ki, bununla da
tələbə qızların sayı 40 nəfərə çatdırılmışdır.
Dostları ilə paylaş: |