249
başa düşə bilmirəm.
Skott qəmli-qəmli başını yelləyib:
- Elə mən özüm də başa düşmürəm, — dedi.
Səhərisi gün Ağ Diş açıq qapıdan boylanıb sahibinin
yola hazırlaşdığını, pal-paltarını həmin lənətə gəlmiş
çamadana yığdığını gördü. Sahibiylə kayur komaya girib-
çıxırdılar və komanın sakit həyatı pozulmuşdu. Ağ Dişdə
daha heç bir şübhə yeri qalmadı. O, çoxdan bu kədəri
duymuşdu, indi isə məlum olmuşdu ki, ona bədbəxtlik üz
verəcək. Allah yenə aradan çıxmağa hazırlaşırdı. Birinci
dəfə aradan çıxanda onu özüylə aparmamışdı, yəqin bu
dəfə də belə edəcəkdi.
Bu gecə Ağ Diş lap canavar kimi ulamağa başladı. O,
ağzını göyə, ulduzlara tutub ulayırdı, uşaqlıqda olduğu
kimi öz kədərini beləcə onlara bildirirdi. Bir dəfə də belə
ulamışdı. O vaxt şimal cəngəlliyindən qaçıb düşərgəyə
gələndə Qrey Biverin daxmasının yerində bir yığın zibil
görmüşdü. Onda da beləcə ulamışdı.
Komada təzəcə yatmaq istəyirdilər. Mətt dilləndi:
- O, yenə heç nə yemir...
Uidon Skott nəsə donquldandı və adyalı başına çəkdi.
- Keçən dəfə xiffətdən üzülmüşdü, bu dəfə, yəqin ki,
öləcək...
O biri çarpayıda uzanan Skott adyalın altından
downloaded from KitabYurdu.org
250
çımxırdı:
- Bəsdi çərənlədin! Qoca arvadlar kimi elə hey
deyinirsən!
- Tamamilə düzdür, - deyə kayur cavab verdi. Skottun
ürəyinə damdı ki, kayur ona altdan-altdan gülür.
Ertəsi gün Ağ Dişin narahatlığı və təşvişi daha da
artmışdı. O öz sahibini dabanbasma izləyirdi. Skott
komaya girəndə Ağ Diş artırmaya cumdu. O, qapının
arasından ortaya tökülmüş şeyləri gördü. Çamadandan
başqa, bir yeşik və iki böyük çanta da vardı. Mətt sahibinin
adyalını və dəri paltarlarını kətan torbaya yığırdı. Ağ Diş
bunu görüb dişlərini qıcırtmağa başladı.
Tezliklə komaya iki hindu gəldi. Ağ Diş onları da
diqqətlə izləməyə başladı. Hindular şeyləri çiyinlərinə alıb
Məttin dalınca təpədən aşağı düşdülər. Mətt çamadanı və
kətan torbanı götürmüşdü. Bir azdan Mətt qayıtdı. Skott
artırmaya çıxıb Ağ Dişi komaya çağırdı.
- Ay səni, yazıqcığaz! - deyə Skott nəvazişlə itə baxdı,
sonra onun qulağının dibini qıdıqladı, belini sığalladı. - Hə,
dostum, gedirəm. Səni belə uzaq yola apara bilmərəm. Di
sağ ol, salamat qal, gəl vidalaşaq. Hə, mırılda görüm,
mırılda...
218
Ağ Dişdən səs çıxmadı. Bunun əvəzində o, sahibinə
downloaded from KitabYurdu.org
251
kədərli, incik bir baxışla nəzər saldı, başını onun
qoltuğunda gizlətdi.
- Vaxtdı, mister! Fit verildi, - deyə Mətt sahibini
səslədi. Yukon çayından gəminin fiti eşidilirdi.
- Bəsdi vidalaşdınız! Qabaq qapıları bağlamağı
unutmayın. Mən dal qapıdan çıxacağam! Tələsin!
Hər iki qapı eyni vaxtda örtüldü və Mətt komanın o biri
böyründən çıxana kimi Skott artırmada gözlədi. Qapı
arxasından yavaşdan zingilti eşidildi, bu, ağlamaq səsinə
oxşayırdı. Sonra Ağ Diş bumunu qapının astanasına
dürtərək havanı dərindən sinəsinə çəkməyə başladı.
- Ondan muğayat ol, Mətt! - deyə Skott dərəni enəndə
tapşırdı. - Mənə onun haqqında yaz.
- Hökmən, - deyə kayur cavab verdi. - Dayanın!..
Eşidirsiniz?..
Skott ayaq saxladı. Ağ Diş ulayırdı. O, sahibinin meyiti
üstündə
ulayan itlər kimi ulayırdı. Bu ulartıda dərin kədər vardı. Bu
ulartı gah qəlbi göynədən iniltiyə dönür, gah fəryad
qoparır, gah da əvvəlki məhzunluqla təzədən başlayırdı.
“Avrora” gəmisi bu il ilk dəfə Klondaykdan yola
düşürdü. Göyərtəsi sərnişinlə doluydu. Qızıl axtarmaqdan
gələn bu adamlardan bəzilərinin bəxti gətirmişdi.
Bəzilərini isə “Qızıl yürüşü” var-yoxdan çıxarıb məyus
downloaded from KitabYurdu.org
252
etmişdi. Bu adamların hamısı vaxtilə bu yerlərə can at-
dıqları kimi, eləcə də burdan çıxıb gedirdilər. Taxta
körpünün üstündə duran Skott Məttlə vidalaşdı. Kayur
sahilə düşmək istəyirdi ki, birdən gözləri Göyərtənin
içində nəyəsə sataşdı. O, əlini Skotta uzatmamış boylandı.
Ağ Diş onlardan bir neçə addım aralı oturmuşdu, həsrətlə
öz sahibinə baxırdı. Mətt astadan söydü. Skott heç nə
anlamadı, itə tərəf qanrıldı.
- Siz qabaq tərəfdən qapını bağlamışdınız?
Skott başını tərpətdi və:
- Bəs dal qapını necə? - deyə soruşdu.
- Əlbəttə, bağlamışdım, - Mətt hirsləndi.
Ağ Diş büzüşüb qulaqlarını şəklədi, amma yaxın
gəlməyib kənarda oturdu.
- Çarəm nədi? Gərək özümlə aparım...
Mətt Ağ Dişə tərəf addımladı. İt kənara sıçradı. Kayur
onun dalınca yüyürdü, amma Ağ Diş sərnişinlərin ayaqları
arasından sivişib keçdi. Canavar balası o yan-bu yana
qaçır, göyərtəni dolaşır, kayur
,<=5^, 219
onu tuta bilmirdi. Skott çağıran kimi Ağ Diş itaətlə ona sarı
gəldi. Kayur gileyləndi:
- Onu nə qədər yedirtmişəm! Gör heç mənə yaxın
gəlir?! Siz onu yedirtmisiniz ki?! Pah atonnan, hardan bildi
downloaded from KitabYurdu.org
253
ki, sahib sizsiniz?!
Ağ Dişə sığal çəkən Skott birdən əyilib onun ağzındakı
təzə kəsikləri və gözləri arasındakı dərin yaraları göstərdi.
Mətt əli ilə itin qarnını yoxladı.
- Ay səni, pəncərəni yaddan çıxarmışıq. Baxın, qamı
da kəsik- kəsik olub. Yəqin ki, pəncərəni sındırıb qaçıb.
Uidon Skott eşitmirdi. Nəsə fikirləşdi. “Avrora” gəmisi
axırıncı tltini fışıldatdı. Sərnişinləri ötürənlər tələm-tələsik
sahilə endilər. Mətt dəsmalını çıxarıb Ağ Dişin yaralarını
sarımaq istədi. Skott onun əlindən tutub dedi:
- Salamat qal, Mətt! Əlvida. Görünür sənə canavar
haqqında məktub yazmaq lazım gəlməyəcək. Mən...
- Necə? - kayur qışqırdı. - Yəni götürürsünüz onu?..
- Elədir ki, var... Dəsmalını qoy cibinə. Özüm onun
haqqında sənə yazaram...
Mətt taxta körpünün üstündə dayandı.
- Oranın havasına dözə bilməyəcək! İstidə itin
tüklərini qırxın haa!..
Taxta trapı göyərtəyə çəkdilər. “Avrora” sahildən
aralandı. Uidon
Skott əlini yelləyib Məttlə sağollaşdı, sonra üzünü yanında
duran Ağ Dişə çevirdi.
- Hə, indi nə qədər xətrindi mınlda! Mırılda dedim
sənə, əclaf!
downloaded from KitabYurdu.org
Dostları ilə paylaş: |