Council of Europe Convention
Yüklə 0,7 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Gender əsaslı sığınacaq tələbləri
- BMT Qaçqınlar üzrə Ali Komissarı(BMT QAK)
- Non-refoulement (qaçqınların geri qaytarılmaması)
- Monitorinq mexanizmi Konvensiyanın IX Fəsli
- Qadınlara və məişət zorakılığına qarşı tədbirlər üzrə ekspert qrupu
- Tərəflərin Komitəsi
- Ümumi Tövsiyyələr
- Monitorinqə Parlamentlərin cəlb edilməsi
- Digər Beynəlxalq Sənədlərlə əlaqə Konvensiyanın X Fəsli
25 Avropa Şurasına üzv dövlətlərinin əksəriyyəti öz hüquqlarına əsasən yaşayış statusu verənə qədər müəyyən müddət ərzində ər-arvadın evli qalmasını və ya birgə yaşamasını tələb edir. Nəticədə miqrant və qaçqın qadınların çoxu zorakılıq vəziyyətini tərk etmirlər, çünki bu zaman onlar yaşayış statusunu itirmək təhlükəsi ilə üzləşirlər. Konvensiya zorakılığa məruz qalan miqrant qadınlara müstəqil yaşayış statusu əldə etmək imkanı yaradır və digər ölkədə zorla evliliyə məcbur edilən miqrant qurbanların öz yaşayış statuslarını bərpa etməsinə şərait yaradır.
Konvensiya Tərəflərə yaşayış statusu ilə bağlı müddəaları tətbiq etməmək və ya onları yalnız xüsusi hallar və şərtlərdə tətbiq etmək hüququ verir.
Sığınacaq axtaran qadınları müdafiə ilə bağlı spesifik məsələlər narahat edir ki, onlar da kişiləri narahat edən məsələlərdən fərqlidir. Mədəniyyət nöqteyi-nəzərindən həssas məsələlərə önəm verilməyən miqrant statusunun müəyyənləşdirilməsi prosesi zamanı zorlama kimi zorakılıqlara məruz qalan qadınlar adətən bunu dilə gətirə bilmir və ya demək istəmirlər. Çox vaxt cinsi qısnama və istismara məruz qalan bu qadınlar özlərini müdafiə etməkdə aciz qalırlar. Sığınacaq axtaran qadınlarla bağlı bir sıra məsələləri həll etmək üçün Konvensiya Tərəflər üzərinə aşağıda qeyd olunmuş öhdəlikləri qoyur:
qadınlara qarşı gender-əsaslı zorakılığı 1951-ci il Qaçqınlar üzrə Konvensiyanın mənası baxımından təqib kimi qəbul etməyi;
Qaçqın statusu verilərkən gender cəhətdən həssas təfsir verilməsini təmin etməyi;
Sığınacaq verilməsi prosesində qadınlar və kişilər arasındakı fərqlərin nəzərə alınmasını təmin etmək məqsədilə gender cəhətdən həssas prosedurları, təlimatlar və dəstək proqramları təqdim etməyi. Bu müddəa və aşağıda göstərilən non-refoulement (geri qaytarılmama) müddəası Qaçqınların Statusuna dair 1951-ci il Konvensiyasına və İnsan Hüquqları üzrə Avropa Məhkəməsi tərəfindən şərh edilən İnsan Hüquqları üzrə Avropa Konvensiyasının 3-cü bəndinə uyğundur və onların hüdudlarından kənara çıxmır.
haqqında Təlimatlar: 1951-ci il Konvensiyasının 1A(2) Maddəsi və/və ya onun 1967-ci il Protokolunun konteksti çərçivəsində Gender Əsaslı Təqib sənədini nəşr etdirib. Bu Təlimatların əsas məqsədi hökumətlər, hüquqi sahəsində çalışanlar, qərar qəbul edənlər və məhkəmələri, həmçinin bu sahədə qaçqın statusunun müəyyənləşdirilməsi işini həyata keçirən BMTQAK əməkdaşlarını hüquqi interpretasiya təlimatları ilə təmin etməkdən ibarətdir.
Konvensiya statusundan asılı olmayaraq beynəlxalq müdafiəyə ehtiyacı olan qaçqınların həmin ölkədə onları təhlükə gözlədikdə ya da işgəncəyə, qeyri-insani yaxud ləyaqəti alçaldan davranış və cəza növlərinə məruz qalma ehtimalları olduqda öz ölkələrinə geri qaytarılmamasını bir öhdəlik olaraq müəyyən edir. Non-refoulement (geri qaytarılmama) prinsipi sığınacaq axtaranlar və qaçqınların beynəlxalq müdafiəsi sahəsində əsas rol oynayan prinsipdir.
Tərəflərin Konvensiyanı tam şəkildə yerinə yetirməsindən əmin olmaq üçün o qüvvəyə mindikdən sonra monitorinq mexanizmi yaradılacaq. Bu mexanizm 2 qurumdan ibarət olacaq:
26
Qadınlara və məişət zorakılığına qarşı tədbirlər üzrə ekspert qrupu- GREVİO adlanan texniki orqan insan hüquqları, gender bərabərliyi, qadınlara və məişət zorakılığına qarşı mübarizə, qurbanlara yardım kimi sahələr üzrə çalışan 10 və ya 15 mütəxəssisdən ibarət olacaq. Bu qrup Konvensiyada iştirak edən Tərəflərin(ölkələrin) vətəndaşlarından ibarət olacaq və burada gender, çoxşaxəli və coğrafi balans qorunub saxlanılacaq. Onun rolu Tərəflərin Konvensiyanı nə dərəcədə yerinə yetirdiyini müəyyənləşdirməkdən ibarət olacaq.
orqan həmin ölkələrin namizədliyini irəli sürdüyü şəxslər arasından GREVİO-nun üzvlərini seçəcək. Prosedur GREVİO hazırlayacağı sorğu əsasında Konvensiyada iştirak edən dövlətlərdən hesabatlar alacaq. O, həmçinin QHT-lərdən, vətəndaş cəmiyyətlərindən, insan hüquqlarının müdafiəsi üzrə milli institutlardan, Avropa Şurası İnsan Hüquqları üzrə Komissarından, Parlament Assambleyasından və Avropa Şurasının digər ixtisaslı qurumlarından yaxud Qadınlara qarşı Ayrı-Seçkiliyin Bütün Formalarının Aradan Qaldırılması üzrə Konvensiya (CEDAW) Komitəsi kimi digər beynəlxalq sənədlər tərəfindən yaradılan ixtisaslaşdırılmış qurumlardan məlumat ala bilər. Əgər verilmiş məlumat kifayət deyilsə yaxud hər hansısa bir məsələ təcili diqqət tələb edirsə, onda GREVİO bu dövlətin milli hakimiyyət orqanları ilə əməkdaşlıq çərçivəsində həmin ölkəyə səfər edə bilər. Alınan məlumat əsasında GREVİO sözügedən ölkə tərəfindən şərh edilməsi üçün bir hesabat tərtib edəcək. Bu şərhlər yekun hesabatda nəzərə alınacaq və GREVİO nəticələri Tərəflər Komitəsinə təqdim edəcək. Komitə GREVİO-nun əldə etdiyi nəticələr əsasında bu ölkənin göstərilmiş tarixdə yerinə yetirməsi üçün tövsiyyələr qəbul edə bilər.
GREVİO xüsusi bir Tərəf üçün deyil, iştirak edən bütün dövlətlər üçün nəzərdə tutulan tövsiyyələr qəbul edə və Konvensiyanın müddəalarının effektiv şəkildə yerinə yetirilməsinə dair aydın təlimatlar təklif edə bilər.
Monitorinqə Parlamentlərin cəlb edilməsi Konvensiyanın müddəalarının yerinə yetirilməsində oynadıqları rolu nəzərə alaraq Milli Parlamentlər monitorinq prosesində iştirak etməyə dəvət olunurlar və Tərəflərdən GREVİO hesabatlarını məsləhətləşmə məqsədi ilə parlamentlərə təqdim etmək tələb olunur.
Avropa Şurası Konvensiyasında ilk dəfə olaraq Parlament Assambleyası, Konvensiyanın yerinə yetirilməsini müntəzəm olaraq yoxlamağa dəvət olunur. Bu müddəa Parlament Assambleyasının qadınlara qarşı zorakılıq məsələsini Avropa Şurası və üzv dövlətlərin siyasi gündəminə gətirilməsində və bu məsələ ilə bağlı uzunmüddətli öhdəliyin qəbul edilməsində oynadığı önəmli rolu tanıyır.
Digər Beynəlxalq Sənədlərlə əlaqə Konvensiyanın X Fəsli Bu müddəa Konvensiya ilə digər beynəlxalq sənədlərin ahəngdar şəkildə mövcud olmasını təmin etmək məqsədilə onlar arasında münasibətləri əhatə edir. Konvensiya özünün də əhatə etdiyi məsələlərlə bağlı Avropa İnsan Hüquqları və Əsas Azadlıqlarının Müdafiəsi haqqında Konvensiyası və onun Protokolları, Qadınlara qarşı Ayrı-Seçkiliyin Bütün Formalarının Aradan Qaldırılması üzrə Konvensiya və onun Fakültativ Protokolu kimi beynəlxalq sənədlərin müddəalarından irəli gələn hüquq və vəzifələrə müdaxilə etmir. Konvensiya qadınlara qarşı zorakılığın və məişət zorakılığı qurbanlarının müdafiəsinin və onlara edilən dəstəyin genişləndirilməsi üçün tərtib edilmişdir. Yüklə 0,7 Mb. Dostları ilə paylaş:
|