45
əməllərə görə cinayət məsuliyyətini azaltmamasını təmin etmək üçün lazımı
hüquqi və digər tədbirlər görməlidirlər.
Maddə 43 – Cinayət əməllərinin tətbiqi
Bu Konvensiya əsasında müəyyən edilmiş zorakılıq əməlləri zərərçəkmişlə
təqsirkar arasında əlaqələrin xüsusiyyətindən asılı olmayaraq tətbiq edilir.
Maddə 44 – Yurisdiksiya
1
Tərəflər bu Konvensiyaya uyğun olaraq müəyyən edilmiş hər hansı cinayət əməli
üzrə yurisdiksiya yaratmaq üçün zəruri hüquqi və ya digər tədbirlər həyata keçirməlidir,
bir şərtlə ki, cinayət əməli aşağıdakı şərtlərdə törədilmiş olsun:
a onların ərazisində; və ya
b onların bayrağı altında üzən gəminin göyərtəsində; və ya
c onların qanunları əsasında qeydiyyatda olan təyyarədə; və ya
d onların vətəndaşlarından biri tərəfindən; və ya
e onların ərazisində daimi yaşayan şəxs tərəfindən.
2
Tərəflər bu Konvensiya ilə müəyyən edilmiş və onun nümayəndələrindən birinə
və ya onun ərazisində daimi yaşayış yeri olan şəxsə qarşı törədilmiş hər hansı
cinayət əməlinə görə yurisdiksiya yaratmaq üçün zəruri hüquqi və ya digər
tədbirlər həyata keçirməlidirlər .
3
Bu Konvensiyanın 36, 37, 38 və 39-cu Maddələrinə müvafiq olaraq müəyyən
edilmiş cinayət əməllərinin təqibi üçün Tərəflər yurisdiksiyalarının əməllərin
törədildikləri ərazidə cinayət hesab edilməsi şərtinə tabe olmamasını təmin etmək
üçün zəruri hüquqi və ya digər tədbirlər həyata keçirməlidirlər.
4
Bu Konvensiyanın 36, 37, 38 və 39-cu Maddələrinə əsasən müəyyən edilmiş
əməllərin təqibi üçün Tərəflər 1-ci paraqrafın d və e bəndləri ilə əlaqədar
yurisdiksiyalarının təqibin ancaq zərərçəkmişin cinayət əməli barədə məlumat
verməsindən və ya cinayətin törədildiyi ərazinin Dövləti tərəfindən məlumatın
təmin edilməsindən sonra başladıla biləcəyi şərtinə tabe olmadığını təmin etmək
üçün zəruri hüquqi və digər tədbirlər həyata görməlidirlər.
5
Tərəflər iddia edilən təqsirkarın onların ərazilərində olduğu və sadəcə olaraq
vətəndaşlığına görə onu başqa Tərəfə ekstradisiya etmədiyi hallarda bu
Konvensiyaya müvafiq olaraq müəyyən edilmiş əməllər üzrə yurisdiksiya
yaratmaq üçün zəruri hüquqi və ya digər tədbirlər həyata keçirməlidirlər.
46
6
Birdən çox tərəf bu Konvensiya ilə müəyyən edilmiş iddia edilən əməl üzrə
yurisdiksiya tələb edərsə, əlaqədar Tərəflər, zəruri olduğu hallarda, təqib üçün ən
müvafiq yurisdiksiyanın müəyyən edilməsi üçün bir-biri ilə məsləhətləşməlidirlər.
7
Beynəlxalq hüququn ümumi qaydalarına xələl yetirmədən bu Konvensiya
tərəfdaş Dövlət tərəfindən onun daxili qanunvericiliyinə uyğun şəkildə icra edilən
hər hansı cinayət yurisdiksiyasını istisna etmir.
Maddə 45 – Cəza və tədbirlər
1 Tərəflər bu Konvensiya ilə nəzərdə tutulan əməllərin, onların ağırlığını nəzərə
alaraq effektiv, proporsional və qabaqlayıcı cəzalarla cəzalandırıla bilməsini təmin etmək
üçün zəruri hüquqi və ya başqa tədbirlər görməlidirlər. Bu cəzalara, müvafiq hallarda,
ekstradisiyaya səbəb ola biləcək azadlıqdan məhrumetmə cəzaları da daxildir.
2
Tərəflər təqsirkarlarla əlaqədar aşağıdakı kimi digər tədbirlər də görə bilərlər:
-
təqsirləndirilən şəxslərin monitorinqi və ya onlara nəzarət;
-
zərərçəkmişin təhlükəsizliyinin daxil ola biləcəyi uşaqların əsas maraqları hər
hansı digər
halda təmin edilə bilməzsə, valideynlik hüquqlarının alınması
Maddə 46 – Ağırlaşdırıcı hallar
Tərəflər aşağıdakı halların, onlar artıq cinayət əməlinin tərkib elementlərini təşkil
etmirsə, daxili qanunvericiliyin müvafiq müddəalarına uyğun olaraq bu
Konvensiya
ilə
müəyyən
edilmiş
əməllərlə
bağlı
cəzaların
müəyyənləşdirilməsində ağırlaşdırıcı hallar olaraq nəzərə alına bilməsini təmin
etmək üçün lazımı hüquqi və ya digər tədbirlər görməlidirlər:
a
zorakılıq
əməli daxili qanunvericilikdə və ya öz ölkəsinin
qanunvericiliyində müəyyən edildiyi kimi keçmiş və ya hazırkı həyat
yoldaşı və ya partnyoruna qarşı ailə üzvü, zərərçəkmişlə birgə yaşayan
şəxs və ya onu təhqir etmiş şəxs tərəfindən törədilmişdir;
b
zorakılıq əməli və ya əlaqədar əməllər təkrarən törədilmişdir;
c
zorakılıq aktı xüsusi hallar üzündən həssas vəziyyətə düşmüş şəxsə qarşı
törədilmişdir;
47
d
zorakılıq əməli uşağa qarşı və ya onun yanında törədilmişdir;
e
zorakılıq əməli iki və ya daha çox şəxs tərəfindən birlikdə törədilmişdir;
f
cinayət əməlindən əvvəl və cinayət əməli törədilən zaman hədsiz dərəcədə
zorakılıq törədilmişdir;
g
cinayət əməli silah tətbiq etməklə və ya silah tətbiq etmək hədə-qorxusu
ilə törədilmişdir;
h
cinayət əməli zərərçəkmişin ağır fiziki və ya psixoloji zədələnməsi ilə
nəticələnmişdir;
i
təqsirkar əvvəllər də oxşar xüsusiyyətlərə malik əməllərin törədilməsində
ittiham edilmişdir.
Maddə 47 – Digər tərəfdaş Dövlət tərəfindən verilən cəzalar
Tərəflər cəza müəyyən edərkən bu Konvensiyaya uyğun olaraq təsbit edilmiş
cinayət əməlləri ilə bağlı digər Tərəf Dövlət tərəfindən verilmiş yekun cəzaların
nəzərə alınmasını təmin etmək üçün lazımı hüquqi və ya digər tədbirlər həyata
keçirməlidirlər.
Maddə 48 – Mübahisəli məsələlərin həlli ilə bağlı məcburi alternativ
proseslərin və ya cəzaların qadağan edilməsi
1
Tərəflər bu Konvensiyanın əhatə dairəsinə daxil olan bütün zorakılıq
formaları ilə əlaqədar vasitəçilik və barışdırma daxil olmaqla icbari alternativ
mübahisə həlli proseslərini qadağan etmək üçün zəruri hüquqi və ya digər
tədbirlər görməlidirlər.
2
Tərəflər
cərimənin ödənilməsi göstərişi verildikdə təqsirkarın
zərərçəkmişə qarşı maliyyə öhdəliklərini yerinə yetirmə imkanına xüsusi diqqət
göstərilməsini təmin etmək üçün lazımı hüquqi və ya digər tədbirlər görməlidirlər.
VI Fəsil – Araşdırma, təqib, prosessual hüquq və müdafiə tədbirləri
Maddə 49 – Ümumi öhdəliklər
1
Tərəflər bu Konvensiyanın əhatə etdiyi bütün zorakılıq formaları ilə əlaqədar
araşdırma və məhkəmə proseslərinin hədsiz gecikmə olmadan aparılmasını və
cinayət təqibinin bütün mərhələlərində zərərçəkmişin hüquqlarının nəzərə
alınmasını təmin etmək üçün zəruri hüquqi və ya digər tədbirlər həyata
keçirməlidirlər.
2
Tərəflər insan hüquqlarının təməl prinsiplərinə uyğun olaraq və zorakılıq
haqqında genderləşdirilmiş anlayışla bu Konvensiyada təsbit olunmuş cinayət