Davlat va huquq
Yüklə 2,05 Mb. Pdf görüntüsü
|
| Bilimingizni sinang!
1. Sizningcha, nima uchun har qanday suveren davlatda fuqaro - lik majburiy hisoblanadi? 2. Fuqarolik tushunchasiga ta’rif bering. 3. Mamlakatda yashayotgan, ammo uning fuqaroligini olmagan odamlar qanday huquq va majburiyatlarga ega? 4. Qanday hollarda fuqarolikdan chiqish taqiqlanadi? 25 5-§. INSON HUQUQ VA ERKINLIKLARINI HIMOYALASH MEXANIZMI INSON HUQUQLARINI HIMOYA QILISHGA OID XALQARO HUQUQIY HUJJATLAR Xalqaro hamjamiyatga kirgan O‘zbekiston Respublikasi mamlakatda inson huquqlari va erkinliklarini mustahkamlashga faol yordam berish, milliy qonun - larni inson huquqlari sohasidagi xalqaro standartlarga moslashtirish majburiya - tini o‘ziga oldi. Zamonaviy xalqaro hamjamiyat insonning tabiiy huquqlari g‘oyasi - ni huquqiy me’yoriy hujjatlar darajasida mustahkamlagan. Ularning ichi - da Birlashgan Millatlar Tashkiloti tomonidan qabul qilingan Inson huquqlari umumjahon deklaratsiyasi alohida o‘rinda turadi. Deklaratsiyada bugungi kun - da har bir inson ijtimoiy hayotning barcha sohalarida ega bo‘lishi lozim bo‘lgan huquq va erkinlik larning minimal hajmi keltirilgan. Inson huquqlari umumjahon deklaratsiyasi asosida ko‘plab bajarilishi shart bo‘lgan hujjatlar ishlab chiqilgan. Ular Inson huquqlari umumjahon deklaratsi- yasining deyarli barcha nizomlariga aniqlik kiritishdi va ularni rivojlantirishdi hamda inson huquqlarini himoya qiluvchi ma’lum xalqaro vositalarni yaratish- di. Masalan, Fakultativ bayonnoma alohida fuqarolarga huquqlari buzilayot - ganligidan BMT qoshidagi maslahat organi — Inson huquqlari bo‘yicha qo‘mi - taga shikoyat qilish imkonini berdi. Deklaratsiya, ikkita Pakt va Fakultativ bayonnoma BMTning umumiy, huquqiy qamrov darajasi bo‘yicha universal hujjatlaridir va ular Inson huquqlari Xartiyasini tashkil qiladi. Ko‘pincha u Inson huquqlari to‘g‘risida xalqaro bill deb ataladi. 26 Inson huquqlari va asosiy erkinliklarini himoya qilish to‘g‘risida Yevropa konvensiyasi (1950-y.) o‘z ichiga fuqarolik hamda siyosiy, shuningdek ba’zi ijtimoiy-iqtisodiy huquqlarni olgan Konvensiyaga qo‘shimcha bayonnomalar Yev ropa Kengashining yetakchi hujjatlariga aylandilar. Ularning amalga oshirilishini nazorat qilish uchun maxsus mexanizmlar — Yevropa komissiyasi va Inson huquqlari bo‘yicha Yevropa sudi ta’sis etildi. Komissiya va Sud fuqarolarning huquqlari buzilishi bilan bog‘liq shikoyatlarni ko‘rib chiqadilar. Shikoyatning haqqoniyligi aniqlansa, Sud tomonidan har bir davlat bajarishi shart bo‘lgan qaror chiqariladi. Yüklə 2,05 Mb. Dostları ilə paylaş:
|