Dərs vəsaiti Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi Elmi-Metodiki Şurasının "Sosial-siyasi elmlər" bölməsi tərəfindən
Yüklə 3,32 Kb. Pdf görüntüsü
|
187 diqqət yetirin: “Avstraliya-8000, Avstriya-19000, Albaniya-12000, Əlcəzair-260000, Argentina-12000, Əfqanıstan-424600, Banqladeş- 170440, Belçika-13000, Birma-76000, Bolqarıstan-64400, Braziliya- 74000, Butan-1480, Böyük Britaniya-17000, Macarıstan-26000, Yunanıstan-12400. Danimarka-56000, Misir-844790, İsrail-12000, Hindistan-301146, İndoneziya-410940, İordaniya-44600, İraq- 844000, İrlandiya-4000, İspaniya-14000, İtaliya-30000, Yəmən Ərəb Respublikası-32000, Kanada-174000, Çin Xalq Respublikası-30000, Küveyt-18000, Malta-2500, Meksika-26000, Monqolustan-4800, Yəmən Xalq Demokratik Respublikası-56000, Birləşmiş Ərəb Əmirliyi-55000, Norveç-50000, Oman-19000, Pakistan-654092, Polşa-10098, Portuqaliya-8000, Rumıniya-44000, Suriya-9240, Sudan-17050, ABŞ-2409000, Türkiyə-2460000, Finlandiya-11640, Fransa-65000, Almaniya-300000, Yuqoslaviya-5900 və Yaponiyada -10000 nəfər” 1 Dünya azərbaycanlılarının ilk həmrəylik konfransı ilk dəfə 1947-ci ildə ABŞ-ın Los-Anjeles şəhərində, ikinci dəfə 1998-ci ildə Vaşinqtonda, üçüncü dəfə isə 1999-cu ilin oktyabrında AFR-in Köln şəhərində keçirilmişdir. Dördüncü konfransın isə Azərbaycanın paytaxtı Bakı şəhərində keçirilmisi planlaşdırılmışdır. Belə məclislərin keçirilməsində məqsəd dünya azərbaycanlılarının monolit birliyini yaratmaq, diaspora formalaşdırmaq və onların fəaliyyəti ilə Azərbaycanın mövcud problemlərinin kəskin şəkildə dünya ictimaiyyətinin nəzərinə çatdırılmasından ibarətdir. Hazırda respublikamızda iki dövlət kanalından (birinci kanal və “Araz”) əlavə bir neçə özəl radio da fəaliyyət göstərir. Radio dalğalarında “Azad Azərbaycan”, ANS-İM-də səslənir. İndi hər bir vətəndaşımız 1 Nizami Xudiyev. Radio, televiziya və ədəbi dil. Bakı, Azərbaycan Dövlət Nəşriyyatı, 2001, səh.88 188 əvvəllər Münhendən, indi isə Praqadan yayımlanan “Azadlıq” (1953- cü ildən), Londondan “Bi-Bi-Si” (1994) və Vaşinqtondan “Amerikanın səsi”nin (1982) Azərbaycanca verilişlərini maneəsiz dinləyə bilirlər. Bu isə o deməkdir ki, dünyanın müxtəlif düşüncə mədəniyyətinə malik olan radiolar Azərbaycan dilinin intelektual, informativ, emosional ifadə zənginliyini, çevikliyini, dinamizmini təmin edir. Mədəniyyətin yayılma vasitələrindən biri də televiziyadır. Kütləvi informasiya vasitələri içərisində dilin informasiya, estetik, ideoloji funksiyaları daha çox televiziyada nəzərə çarpır. Televiziyada sosial, mədəni və təbliğati vəzifələr bir tərəfdən onun cəmiyyətin həyatındakı rolunu, ictimai statusunu,digər tərəfdən isə kütləvi informasiya vasitələrinin çox janrlığını müəyyənləşdirir. Radionun kəşfi elektron dalğalarının uzaq məsafayə ötürülməsi, danışanın təsvirinin verilməsi və alınması sahəsində də eksperimentlər aparılması üçün zəmin yaratdı. Peterburq Texnologiya İnstitutunun professoru Rozinqin 1910-cu ildə icad etdiyi elektron - şüa aparatı bu sahədə ilk addım oldu. Oktyabr inqilabından sonra bu proses Rusiyada daha da sürətləndi və televiziyanın kəşfi ilə nəticələndi. Azərbaycanda televiziya ilk dəfə 1956-cı ilin fevralında fəaliyyətə başlamış və ilk vaxtlar efirə həftədə bir saata yaxın verilişlər vermişdir. 1957-çi ildə həftədə beş gün iki saat beş dəqiqə həcmində verilişlər verən Azərbaycan televiziyası bu gün iki kanalla həftədə 100 saatdan çox veriliş hazırlayır. Gün ərzində ekrana çıxarılan orijinal verilişlərin həcmi 15 saatdan çoxdur. Eyni zamanda bu verilişlər rəngli təsvirlərlə verilir. Televiziya vasitəsilə yayımlanan rəngarəng verilişlər içərisində maarifçilik verilişlərini xüsusi qeyd etməyi lazım bilirik. Çünki, belə verilişlərin ən mühüm cəhəti odur ki, onlar tamaşaçıya hər hansı konkret sahədə bilik verməklə 189 bərabər, onların ümumi dünyagörüşünün artmasına, bu və ya digər problemə münasibətində onun tərəddüdlərinin aradan qalxmasına kömək edir. Bu istiqamətdə televiziyanm “Elmi-kütləvi və tədris proqramları” redaksiyası əhəmiyyətli rol oynayır. Burada səhiyyə sistemindən başlamış dil öyrədilməsinə, müxtəlif elm sahələrinin problemlərinə aydınlıq gətirilir. Eyni zamanda hər bir məsələ maarifləndirici xarakter daşıyır. Xalqın milli-mənəvi dəyəri onun elm xəzinəsidir. Bu sərvət mühavizə olunmaqla araşdırılmalı və nəsildən- nəsilə ötürülməlidir. Bu məsələlər televiziyan “Əxlaq və mənəviyyat” şöbəsinin hazırladığı verilişlərdə geniş şəkildə öz əksini tapır. Cəmiyyətin həyatının elə bir sahəsini göstərmək olmaz ki, televiziya oraya nüfuz etməsin. Bu mədəniyyətin yayılma vasitələri arasında radio və televiziyanın yerini və əhəmiyyətini bir daha aydın göstərir. Məlumdur ki, radio 1895-ci ildə A.S.Popov tərəfindən ixtira edilmişdir. Radio verlişləri geniş dinləyici kütləsi üçün operativ informasiya və kütləvi təbliğat vasitələrindən biridir. Hazırda kommunikasiya vasitələri estetik səryətləri yaymaqda daha fəal və dinamik olub, cəmiyyətin mədəni həyatında böyük rol oynayır. Bu sahədə Azərbaycan radiosunun da xidmətləri böyükdür. Hazırda respublika radiosu efirə Azərbaycan dili ilə yanaşı, müxtəlif dillərdə hazırlanmış verlişlərlə çıxır. Televiziya artıq cəmiyyətimizin mənəvi həyatının ayrılmaz hissəsi olmuşdur. Azərbaycan respublikasında televiziya verlişlərinə 1956-cı ildən başlanmışdır. Ayrı-ayrı tarixi dövrlərə, milli məktəblərə mənsub olan təsviri sənət və heykəltaraşlıq əsərləri televiziya vasitəsilə geniş kütlələrə, eləcə də ucqar bölgələrdə yaşayan adamlara çatdırılır. Müxtəlif sənət əsərlərinin teleekranda böyük zövq və məharətlə canlandırılması, şərh edilməsi, müxtəlif tarixi Yüklə 3,32 Kb. Dostları ilə paylaş:
|