Dərs vəsaiti. Bakı, abu, 2006, 324 səh., cədvəl 10, şəkil 8, Azərbaycan Respublikası
Yüklə 2,79 Kb. Pdf görüntüsü
|
YEGANLI S.T.. HACIYEV E. M. Turist xidmətlərindən istifadə edən ölkələr turist mərkəzinə nə qədər yaxın olarlarsa, bir o qədər də istirahətin şərtləri haqqında kataloqda ətraflı məlumatlar olmalıdır. Uzaq ölkələr üçün isə, məlumatlar ümumi formada ola bilər, lakin turist mərkəzinə necə gəlmək lazım olduğu haqda ətraflı göstərilməlidir. Kataloqu hazırlayan zaman başqa ölkələrin milli xüsusiyyətlərini nəzərə almaq lazımdır. Məsələn, ingilisləri mütləq havanın temperaturu, yağışın olub olmaması maraqlandırır, fransızları dadlı yeməklər, amerikalıları tikilən binaların qiyməti və s. Ölkə daxili mədəniyyət nümunələri ola bilsin ki, xarici turistləri heç maraqlandırmasın. Bu ədəbiyyatdan götürülmüş bəzi misralara və atalar sözünə aiddir. Xarici dilə çevirəndə onlar öz mənasını itirirlər. Ona görə də kataloqun mətnini xarici dilə o adam çevirməlidir ki, xarici dil ona öz ana dili qədər tanış olsun. Tərcümə zamanı bəzən belə olur; öz dilimizdə olan qüvvətli arqumentlər xariciləri dəhşətə gətirir. Məsələn, bir çox xalqların əyləncəsi olan Korridanın bütün elementləri tərcümə zamanı mətndən tamam çıxarılmalıdır, göyərçin ovu və ya bildirçin ətindən paştet ingilislər üçün dözülməzdir. İliüstrativ matcriallavın kataloqda verilnmi Kataloqda illüstrasiya materiallarının verilməsində məqsəd alıcıların diqqətini turist məhsuluna cəlb etməkdir. Lakin bu cür materialların kataloqda yerləşdirilməsi kataloqun hazırlanmasının maya dəyərini çoxaldır. Ona görə də, turoperator otellərlə və fotoqraflarla sıx əməkdaşlıq etməlidir. İlk növbədə turistin motivlərinə təsir göstərən iri planlı fotolar lazımdır. Göstərilən şəkillər şən və firavan həyatı təsvir etməlidirlər. Burada xırda detalların böyük əhəmiyyəti ola bilər. Bu xırda detalların incəliklə verilməsi kataloqun təsir qüvvəsini çoxaldır. Məsələn, şəkildə restoran təsvir olunur: dümağ təmiz süfrə üzərində gözəl qaydada servirovka, ətrafında üzügülər restoran işçiləri, hər saniyədə gələn turistlərə xidmət etməyə hazır vəziyyətdə, bir az kənarda orkestr, oxuyanlar, stollarda gül-çiçək. Bu fotoya baxan müştəri özünü o gözəl atmosferdə, gül-çiçəyin ətrafında istirahət etdiyini təsəvvür edir. Fotoşəkildə yaxında olan dənizin və ya basseynin də bir hissəsi görsənir. Bu şəkil identifikasiya fenomeni yaradır, yəni müştəri özünü axşam, orkestrin musiqisinə qulaq asan və gül-çiçək arasında istirahət edən biznesmenlə müqayisə edir. Müasir kataloqların üstünlükləri on 1 9 8 T U R İ Z M dadır ki, onlar müştəriləri inandıra bilməlidirlər ki, cənnətin olması realdır; «istəsəniz siz də cənnətə düşmək arzusuna çata bilərsiniz». Kataloqun tirajı çoxaldıqca, 1 nüsxəsinin qiyməti aşağı düşür. Tiraj nə qədər böyük olarsa, o qədər də çox turistlərin diqqətini cəlb edər və o qədər də çox turist məhsulu satıla bilər. Reklam kataloqunun mətbdddə hazırlanması uçun sifarişin tDrtib olunması Kataloqu mətbəədə çap etmək üçün sifariş hazırlamaq lazımdır. Bu sənəddə aşağıdakı məlumatlar olmalıdır: tiraj, format, vərəqdə sətirlərin sayı, rənglər: ağ-qara, 2 rəngli, tam rəngli. Rəngləri rəqəmlərlə ifadə edirlər: 4+0, 1 + 1 və s. I rəqəm - I vərəqdə rənglərin sayı, II - həmin vərəqin arxasında kağızın növü, vərəqlərin bir-birinə birləşmə qaydası (tikilmə və ya yapışqanla birləşmə), sifarişin hazırlanma müddəti göstərilir. Misal üçün «Vestnik RATA» jurnalının hazırlanması üçün verilən sifarişi nəzərdən keçirək: 1. Çapın forması - ofset 2. Format-A4 3. I vərəq - 4+4, matovo kağız 4. Daxili blok - 2+2, 32 sətir, kağız - matovo kağızdır. Jalerie Art, 90 q/kv.m 5. Birləşməsi - skrepka ilə 6. Çap mətbəəsinin plyonkasından 7. Tiraj-5000 8. Hazır olma tarixi - 7-12 gün Turoperator və turagentliklərin əməkdaşlıq təcrübəsi göstərir ki, kataloq öz vəzifələrini optimal dərəcədə yerinə yetirmək üçün müəyyən tələblərə uyğun gəlməlidir. O tələblərdən bir neçə əsası, məlumatlandırma dərəcəsi, kataloqlardan istifadənin sadəliyi, verilən məlumatların dəqiqliyi və turoperator və turagent əlaqələrinin dəqiq və aydın qurulmasıdır. Turagentliklərlə əlaqələrin forma və şərtləri düşünülmüş formada öz əksini bağlanmış müqavilələrdə tapmalıdır. Əgər turagentə satışdan ko- mission mükafatlandırma aynlırsa, onun miqdarı göstərilməlidir, kataloqun axırıncı səhifələrində «turların turagentlərə və müştərilərə ümumi satış şərtləri» çap olunur. Bu şərtlər konkret və bütün turlar üçün eyni qaydada olmalı və mehmanxanaların, nəqliyyatın və restoranların da tələblərini nə- 1 9 9 YEGANLI S.T.. HACIYEV E. M. zərə almalıdırlar. Kataloqda göstərilən ümumi qaydalar müştərilərlə bağlanan müqavilələrə də uyğun gəlməlidirlər. Onları kiçik şriftlə çap etmək lazım deyil. Tərəflər arasında münaqişə baş verəndə ABŞ-ın məhkəməsi kiçik şriftlə çap olunan qaydaları nəzərə almır. Məhkəmə belə hesab edir ki, balaca şriftlə yazılan qaydalar və tələblər müştərini çaşdırır və ona bu qaydaları öyrənmək çətinlik yaradır. Bu səbəbdən məhkəmənin qərarları alıcıların xeyrinə həll olunur. Kataloqun nöqsanlarından biri də turist məhsulunun bütün qiymətlərinin turun üstündə göstərilməsidir. Məsələn, bəzən avia biletin və ya sığortanın turun ümumi qiymətinə aid olunmaması böyük səhv hesab olunur. Turun bü-tün elementlərinin qiymətinin turun öz qiymətinin tərkibində olmaması müştərilərdə çaşqınlıq yaradır. 23.2 TURİZMDƏ YENİ İNFORMASİYA TEXNOLOGİYASI Müştərilərə xidmət göstərməkdə zaman faktoru həlledici rol oynayır. O turizm firması udmuş olur ki, qısa müddətə, müştəri bir stəkan çay içənə qədər «on-line» rejimində müştəriyə kompleks xidmət göstərilsin. Müştəriyə bu cür xidmətin göstərilməsi turagentlə turoperator arasında informasiya əlaqələrinin yaranma formasından asılıdır. Məlumdur ki, mehr manxanada yerin və nəqliyyatda biletin sifariş olunması, operatorun vacib məsələlərindən biridir. Əgər bu məsələləri avtomatik rejimdə turagentlik həll edə bilirsə, deməli müştəriyə operativ formada xidmət göstərmiş olur. Təəssüf ki. praktikada turoperatorlarla turagentlər arasında informasiya mübadiləsi «On-line» rejimində tək-tək hallarda mümkün olur. Əsas əlaqə forması telefondur, telefaksdır, bunlar da çoxlu vaxt itirilməsinə səbəb olur. «On-line» rejimində əlaqə yaratmaqdan ötrü kompüter texnikası və hər iki partnyorun proqram təchizatı olmalıdır. Turagentlə turoperator arasında 3 variantda proqram təchizatı qeyd etmək olar: ❖ Turagentlikdə yerləşən müştərilərə avtomatik rejimdə xidmət göstərən proqram təchizatı. Bu təchizat turoperatoru turagentlə birləşdirəli avtomatik sistemin bir hissəsidir. ❖ Müştərilərə avtomatik rejimdə xidmət göstərən və turagentlikdə yerləşən proqram təchizatı. Turoperatorla əlaqə başqa bir daxili əlaqə forması ilə saxlanılır. ❖ Turagentlikdə yerləşən avtomatik sistem və proqram təchizatı müştərilərə avtomatik rejimdə xidmət göstərir və həmin sistemdə turoperatorda əlaqə saxlamaq üçün əlayə bir funksiya vardır. 200 Yüklə 2,79 Kb. Dostları ilə paylaş:
|