Dərs vəsaiti baki-2016
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
34 yaradıcı abu-hava yaradırdı. Nicat-müəllimin dərslərini keyfiyyəti onda idi ki, o heç vaxt yalnız dirijorluqla kifayətlənmiridi. Dirijorluğun tarixi, dahi dirijorların həyat və yaradıcılığı, ən əsası isə dirijorluq texnikasının inc əliklərini tələbələrinə çatdırırdı. Nicat-mü əllim bizi təkcə dirijor kimi yox, həm dəbir insan kimi t ərbiyə ediridi. O, həmişə qeyd ediridi ki, müəllim-xormeyster öz işinə layiqli, t əmənnasız, prinsipal yanaşmalıdır. Onun özü buna nümunə idi. Nicat-mü əllimin bütün həyatının mənası – musiqiyə, xüsusən də xor s ənətinə xidmət etmək idi. Uzun illər o, M.F.Axundov adına Opera və Balet Teatrında baş xormeyster kimi fəaliyyət göstərib. Maestro bunu böyük ustalıqla yerinə yetirib İllər keçib, Nicat-müəllimin yüksək səviyyəli bir maestro, müəllim olmasını daha da dərindən dərk edirəm və qiymətləndirirəm. Təəssüflər olsun ki, N.M əlikov kimi müəllimlərin sayı ildə-ilə azalır və çox təəssüf ki, o, vaxtsız dünyasını dəyişib ”. 35 EDUARD NOVRUZOV Az ərbaycanın əməkdar incəsənət xadimi Eduard Beylər oğlu Novruzovun adı Azərbaycan Dövlət Xor Kapellasının yaradıcısı kimi əbədi olaraq respublikamızın musiqi tarixinə düşmüşdü. E.Novruzov 1927-ci ild ə Bakı şəhərində anadan olmuşdur. O, uşaqlıq çağlarından təsviri incəsənət və musiqi ilə maraqlanırdı. İkinci Dünya müharib əsi illərində evdən cəbhəyə qaçaraq Almaniyaya qədər gedib çıxmışdır. Sonralar o, Almaniyada Kirxada eşitdiyi uşaqların oxumasının ona böyük təsir etdiyini və orqan alətinin səslənməsindən heyran qaldığını tez-tez xatırlayırdı. Müharıbədən sonra E.Novruzov A.Zeynallı adına ortaixtisas Bakı Musiqi M əktəbinə daxil olur, onu bitirəndən sonra isə Ü.Hacıbəyli adına Az ərbaycan Dövlət konservatoriyasında L.Frolovanın dirijorluq sinfinin t ələbəsi olur. Xor-dirijorluğu kafedrasının müdiri o zaman istedadlı xormeyster A.Yurlov idi. Onun c əmi iki il Azərbaycanda fəaliyyət göst ərməsinə (1954-1956) baxmayaraq, respublikamızda xor sənətinin inkişafında, müxtəlif təhsil ocaqlarında və müəssisələrdə özfəaliyyət xorların yaranmasında böyük rolu olmuşdur. Onun təsiri altında bir çox 36 xor- dirijorluğu kafedrasının tələbələri bədii özfəaliyyət kollektivləri ilə işləməyə başlamışdır. El əcə də E.Novruzov tələbəlik illərində Leytenant Şmidt adına zavodda f əhlə gənclərdən ibarət olan özfəaliyyət xoru təşkil etmişdir. E.Novruzovun r əhbərliyi altında çox qısa zamanda bu xor Azərbaycan, Rus v ə Avropa bəstəkarlarının əsərlərini öyrənmiş və SSRİ-də keçirilən bir-çox g ənclər festivallarında çıxış edərək mükafatlar qazanmışdır. 1957-ci ild ə E.Novruzov “26 Bakı komissarı klubu”nun nəzdində Opera studiyasını yaradır. Opera tamaşalarının ifaçıları əsasən konserva- toriyanın və BMM-nin vokal və xor-dirijorluğu şöbələrinin tələbələri idi. Dekorasiyalar ifaçıların özləri tərəfindən hazırlanırdı, hətta kostyumları da h ər ifaçı özü üçün tikirdi. Lakin orkestrə Dövlət opera və balet teatrının ən yaxşı musiqiçiləri dəvət olunurdu. Bu klubun s əhnəsindən C.Verdinin “Traviata”, J.Bizenin “Karmen”, Hunonun “Faust” operaları səsləndirilərək Bakı tamaşaçılarının diqqətini c əlb edə bilmiş və böyük təəccüb doğurmuşdu. Sonralar bu opera studiyası Xalq opera teatrı kimi adlandırılmışdır. 60-cı illərin sonunda burada Dövl ət Opera və balet teatrında heç vaxt səhnələşdirilməyən operalar s əsləndirilmişdir, məsələn M.Qlinkanın “Ruslan və Lyudmila”, Bizenin “Mirvari axtaranlar” v ə s. Bütün tamaşalar çox böyük müv əffəqiyyətlə keçirdi: dinləyicilər ifaçıları ayaq üstə alqışlayırdı. Bütün tamaşaların dirijoru hər zaman E.Novruzov idi. Lakin o, n əinki xormeyster və dirijor olmuş, həmçinin tamaşaların rejissyoru və r əssamı kimi də fəaliyyət göstərirdi. Onun hərtərəfli istedadı təəccüb doğururdu! 37 E.Novruzov Hunonun “Faust”operasının premyerasında (1961). Konservatoriyanı bitirəndən sonra E.Novruzov A.Zeynallı adına BMM-nin xor- dirijorluğu şöbəsində müəllimlik fəaliyyətinə başlamışdır. İxtisas “Dirijorluq”dan başqa o, bir sıra dirijorluq blokuna daxil olan f ənləri də aparırdı: xorşünaslıq, xor partituraların oxunuşu, xorla işin metodikası, diplom işlərinə rəhbərlik və s. 1962-ci ild ə E.Novruzov Azərbaycan Dövlət konservatoriyasının xor dirijorluğu kafedrasında işləməyə dəvət alır. Onun dərsləri emosional v ə marağlı keçirdi, tələbələr onu çox sevirdi və canla-başla onun apardığı opera tamaşalarında iştirak edirdi. Demək olar ki, t ələbələr ondan dirijorluq sənətinin sirrlərini öyrənməklə bərabər h əmçinin onun çalışdığı xor kollektivlərində xor ifaçılığı təcrübəsini keçirdi. 38 M əlumdur ki, Azərbaycanda Xor kapellasının yaradılması t əşəbbüsləri dəfələrlə olmuşdur, lakin müxtəlif səbəblərdən bu kollektiv öz f əaliyyətini dayandırmışdır. Lakin 60-cı illərin ortasında Az ərbaycanda artıq kifayyət qədər professional vokalçılar və ilk xormeysterl ər yetişmişdir. 1966-cı ildə E.Novruzov həmin professional müğənniləri cəlb edərək bu gün də uğurla fəaliyyət göstərən Azərbaycan Dövl ət Xor Kapellasını yaratmağa müvəffəq olmuşdur. Bu onun Az ərbaycanımıza verdiyi ən böyük töhfədir. O, bu kollektivə 1966-80-ci v ə 1985-93-cü illərdə (ömrünün sonuna kimi) rəhbərlik etmişdir. Helə ilk günl ərdən Kapella respublikanın aparıcı xor kollektivlərindən biri olmuşdur. Onun fəal və istedadlı fəaliyyətinin sayəsində Azərbaycan Dövl ət Xor Kapellası SSRİ-nin ən yaxşı xor kollektivləri sırasında durmuşdu. Kapellanın repertuarında Azərbaycan bəstəkarlarının və dünya klassikasının ən mürəkkəb əsərləri öz yerini tutmuşdu. Kapellanın yüks ək professional səviyyəsi nəticəsində C.Cahangirovun, R.Mustafayevin, Q.Qarayevin, A.Əlizadənin, V.Adıgözəlovun və b. monumental əsərləri dinləyicilərin diqqətinə çatdırılmışdır. Eyni zamanda E.Novruzov Xor- dirijorluğu kafedrasında müəllimlik f əaliyyətini də davam etdirirdi, 1992-93-cü illərdə kafedra müdiri v əzifəsində çalışmışdır. 1989-cu ildə onun əsas pedaqoji əsəri – “Dirijorluq v ə estetika” kitabı nəşr olunmuşdur. Azərbaycan respublikasının əməkdar incəsənət xadimi, professor E.Novruzov 1993- cü ild ə Bakıda vəfat etmişdi. Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|