Dinler tariHİ BİLİm dali
Yüklə 1,11 Mb. Pdf görüntüsü
|
32 kadar büyür. Parrinder, hikayenin sonunda balığın Manu’ya kendisinin yaratıcı Brahma olduğunu söylemesiyle Vişnu olarak kimliklendirildiğini ifade etmektedir 124 . Vişnu’nun kaplumbağa avatarasının hikayesi, kaplumbağanın okyanusu çalkalayan tanrılara yardım etmesi üzerine kuruludur. Parrinder, Satapatha Brahmana’da geçen kamlumbağa avatarasının da, tıpkı güneş gibi hayat suyunun başlangıcı addedildiğini ve sonradan Vişnu olarak buna inanıldığını ifade etmektedir 125 . Vişnu’nun yaban domuzu suretinde bedenlenmesi efsanesine göre, şeytan Hirabvaksa’nın tanrıça Prthivi’yi (dünya) hükmü altına alması ve onu kozmik suların altına götürmesi üzerine, Vişnu yaban domuzu suretinde bedenlenerek kozmik suların altına girmiş ve şeytanla savaşarak onu yenmiştir. Daha sonra tanrıçayı boynuzlarıyla suların üstüne çıkarmak suretiyle kurtarmıştır 126 . Hintlilerin Vişnu’yu domuz suretinde tasavvur etmeleri pek çok nedene bağlanmaktadır. İlkellerden kalma bir totem olarak nitelendirilmekle birlikte yaban domuzunun Vişnulaştırılması Vişnucuların taraftar kazanmak isteğine bağlanmaktadır. Zira bazı ilkel kavimler domuzun tanrısallığına inanmakta ve âyinlerinde ondaki tanrısal ruhla konuşmaktadır. Bazıları da etinin bereket getirdiğine inanarak âyinlerinde onu yemekte, kimileri de kanının kutsallığına inanarak âyinlerinde onu alınlarına sürmektedir. Dolayısıyla yaban domuzu avatarası Vişnucuların yandaş edinme arzuna bağlanmaktadır 127 . Öte yandan yaban domuzu gibi Vişnu’nun diğer hayvan avataralarının da sonradan Vişnulaştırıldıkları, insan avataralarının ise doğrudan Vişnu ile ilişkilendirildiği ifade edilmektedir 128 . Vişnu, dünyayı zalim kral Hiranyakaşipu’nun kötülüğünden korumak için aslan-insan (Narasimha) suretinde bedenlenmiştir. Zalim kral, oğlu Prahlada’ya, Vişnu’ya inandığı için türlü türlü kötülükler yapmaktadır. Prahlada’nın intikamını almak için Vişnu, kralın sarayındaki sütunlardan birinde insan-aslan biçiminde bedenlenir ve gaddar kralı parçalara ayırır 129 . Aslanın tanrılaştırılması Vişnucu ve 124 Parrinder, a.g.e., s. 23 125 Parrinder, a.g.e., s. 24 126 Ürdüç, a.g.md., s. 240-246; Parrinder, a.g.e., s. 24 127 Kaya, Hintliler’de Tanrı, s. 53-54 128 Parrinder, a.g.e., s. 26 129 Kaya, a.g.e., s. 54 33 Şivacılar arasındaki rekabete bağlanmaktadır bir anlamda. Şivacıların aslana atfettiği mana, Vişnucularda tanrının bir avatarası görünümüne girmektedir 130 . Vişnu, kendini kurban etmekten yorulduğunda bir cüce şekline girerek kendini bitkilerin kökleri arasına saklamak suretiyle dinlenmeye çalışmaktadır. Ancak şeytan Bali büyülü güçleriyle dünyayı kontrol altına alınca Vişnu ortaya çıkar ve dünyayı üç büyük adımda bütün şeytanlardan temizler. Vişnu’nun cüce avaratasının bu hikayesini Parrinder, cücelere gizemli güçler atfetme isteğiyle ilişkilendirmektedir 131 . Vişnu, Brahmanları askerlerin kötü yönetiminden kurtarmak amacıyla Baltalı Rama olarak bedenlenmiştir. Baltalı Rama, Bhrigu ırkının Brahminidir. Babasının emriyle annesini öldürmüştür. Çünkü annesi yolsuz cinsel isteklere sahiptir. Son dönemlerinde diğer Rama avatarası ile savaştığı için fazla ilgi görmediği ifade edilmektedir 132 . Ramayana destanında anlatılan Rama avatarasının hikayesi en ünlülerindendir. Vişnu’nun en büyük insan avatarası Krişna’dır. Hem Mahabharata’da hem de diğer son dönem destanlarında en fazla rağbet gören odur. Krişna, siyah, koyu mavi anlamlarına gelmekte ve beyaz ile kırmızının karşıtı olarak kullanılmaktadır. Ayrıca ayların karanlık yarısını ya da son karanlık çağların yarısını ifade etmektedir. Mahabharata’da Krişna hem bir insan hem de bir tanrıdır. Krişna’ya dair ifadeler M.Ö. 400’lerden önceye dayanır. Krişna’nın tanrısallığı oldukça tartışmalıdır. Bazıları onun güneşle ilgili bir tanrısallığı olduğuna inanır. Ancak neden siyah olarak nitelendirildiği bilinmez. Bir görüşe göre o bitkisel bir ruha sahiptir. Şeytanlarla savaşı ve ölümü, ölen tanrının bitki mitoslarıyla karşılaştırılmaktadır 133 . Krişna, Mahabharata’nın ilk hikayesinde Pandavalara taht mücadelelerinde yardımcı olur. Zaten destan, Pandava kardeşlerin mücadesinin etrafında dönmektedir. Krişna onların müttefikidir. O üçüncü kardeş Arjuna’nın yakın arkadaşıdır. Onlar birlikte oynamışlar ve Krişna her defasında Arjuna’ya nasihatlerde bulunmuştur 134 . 130 Kaya, a.g.e., s. 55 131 Parrinder, a.g.e., s. 26 132 Parrinder, a.g.e., s. 26 133 Parrinder, a.g.e., s. 27 134 Parrinder, a.g.e., s. 30 34 Mahabharata, Krişna’nın doğumu ve çocukluğu hakkında fazla detay vermez. Vrishni kabilesinde doğumunun ilan edildiğinden, sonra antik ve yüce Rab Hari olarak tanımlandığından, sarı ipek kaftan giydirildiğinden ve göğsünde kıvırcık tüyler olduğundan bahsedilmektedir. Ayrıca, her birinde disk ve gürzler olan dört kolu vardır. Çıplak elleriyle boğa şeklindeki bir devi öldürdüğü ve on altı bin karısı olduğu bildirilmektedir 135 . Krişna insan bedenine sahip olduğu gibi insânî arazlara da sahiptir. Bazen bilgisizliğini de itiraf eder; ancak genel olarak Büyük Destan’da bir rehber, tanrısal bir öğretmen karakterindedir 136 . Krişna’nın ölümü oldukça basittir. Savaştan sonra bütün arkadaşları ölmüştür. O da yaşlı ve yorgundur artık. Bir ormana çekilir ve yoga yaparken bir avcı tarafından ceylan sanılarak okla vurulur 137 . Son dönemin avatarası Kalkindir. Henüz gelmemiştir ama dünyanın yıkılışı ve en kötü zamanların sonunu haber verir niteliktedir. Zamanın sonunda Kalkin Vişnu’nun yüceliğinde bir brahmin olarak gelecek ve her şeyi yeniden kurulmak üzere yok edecektir. Kralların kralı olduğu için bütün yabancıları öldürecek, düzeni yeniden kuracak ve dünya barışını sağlayacaktır. Büyük bir at kurbanında dünyayı brahmanlara verecek, ormana çekilecektir. Kalkin, aynı zamanda dünyada gezinecek; hırsız ve soyguncuları yok edecektir. Vişnu’nun ilk avatarası at ile Kalkin’in aynı olabileceği ifade edilmekte 138 , beyaz bir at üzerinde ve bir kılıçla tasvir edilmektedir 139 . b. Bhagavad-Gita’da Krişna Bhagavad-Gita en ünlü Hindu Kutsal metinlerinden biri kabul edilmektedir. Mahabharata’nın içinden bir bölüm olmakla birlikte en yaygın kutsa kitap niteliğindedir. “Tanrıların Şarkısı” anlamına gelen Bhagavad-Gita, Krişna olarak bedenlenen Vişnu ile savaşçı Arjuna arasındaki diyolog etrafında dönen hikayeyi konu almaktadır. Krişna savaşcı Arjuna’nın temsilinde, insana, görevini yerine getirmesinin 135 Parrinder, a.g.e., s. 28 136 Parrinder, a.g.e., s. 29 137 Carriere, Jean-Claude, Mahabharata, çev. Nazım Aslan, Can Yayınları, İstanbul 1991, s. 240 138 Parrinder, a.g.e., s. 26 139 Parrinder, a.g.e., s. 26 Yüklə 1,11 Mb. Dostları ilə paylaş:
|