«Dövlət qeydiyyatına alınmışdır» «Təsdiq edilmişdir» «Razılaşdırılmışdır»
Yüklə 413,9 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 11. İnventarizasiya
22 olunmasını yoxlamalı, müştərilərin hesablarına vəsaitin vaxtında və tam köçürülməsinə, hesablaşma-pul sənədlərinin digər banklara vaxtında və tam göndərilməsinə vaxtaşırı nəzarət etməlidir. 10.29.
vəzifələrinə müvafiq olaraq uçot əməliyyat işini müntəzəm surətdə ardıcıl olaraq yoxlamalıdır. Yoxlamalar zamanı uçotun və aparılmış əməliyyatların lazımi sənədlərlə rəsmiləşdirilməsinin düzgünlüyünə nəzarət edilməlidir. 10.30. Yoxlamalar prosesində əməliyyatların yerinə yetirilməsində və mühasibat uçotunun aparılmasında aşkar olunmuş nöqsanların səbəbləri araşdırılmalı və onların aradan qaldırılması üçün müvafiq tədbirlər görülməlidir. Yoxlamalar elə aparılmalıdır ki, hər uçot-əməliyyat işçisinin işi bir qayda olaraq, ildə bir dəfədən az olmayaraq yoxlanılsın. Yoxlamaların aparılmasına cəlb olunan işçilərin tərkibi xüsusi nəzarət işçilərindən, baş mühasibin müavinlərindən və şöbə (qrup) rəislərindən başqa, habelə baş mühasib tərəfindən müəyyən olunmuş digər mütəxəssislərdən təşkil olunmalıdır. 10.31. Yoxlamaların nəticələri qısa arayışlarla rəsmiləşdirilməlidir. Bank rəhbəri yoxlama zamanı aşkar edilmiş nöqsanlar haqqında arayışı qəbul etdikdən sonra uçot - əməliyyat əməkdaşlarının iştirakı ilə arayışı şəxsən nəzərdən keçirməli və qeyd edilmiş nöqsanların aradan qaldırılması üçün lazımi tədbirlər görməlidir. 10.32. Baş mühasib yoxlamaların gedişində aşkar edilmiş nöqsanların aradan qaldırılmasına nəzarət etməli və tələb olunduqda, təkrar yoxlama təşkil etməlidir. 10.33. Bank sənədlərində məbləğlərin pozulması və düzəlişlərin aparılması yolu ilə dəyişikliklərin edilməsi qadağandır. Səhv yazılışların düzəldilməsi onların aşkara çıxarılması vaxtından və mühasibat registrlərindən asılı olaraq aşağıdakı qaydada həyata keçirilir:
səhvlər, mühasibat jurnalı bağlananadək düzgün yazılmamış məbləğlərin üstündən xətt çəkilib onların yuxarısında düzgün məbləğlərin yazılması yolu ilə aradan qaldırılır. Bu yazılar əməliyyatçının imzası ilə təsdiqlənir. Əgər yazı, səhv yazı kimi ləğv olunmalıdırsa, mühasibat işçisi bütün yazının üstündən xətt çəkir və üstündən xətt çəkilmiş məbləğin yanında “nəzərə alınmamalı” sözünü yazıb bu yazını öz imzası ilə təsdiqləyir. Eyni zamanda bütün əlaqəli mühasibat uçotu registrlərində düzəlişlər edilir;
23 Əgər işlənmə şərtlərinə görə belə üsulla düzəlişlər etmək mümkün deyilsə, səhv yazılar, onların ləğv edilməsi və yeni, düzgün yazılışın verilməsi yolu ilə düzəldilir. Köçürmə üçün cari gündə iki order – ləğv edilmiş order və düzgün order tərtib edilir. Orderlər əməliyyatçıdan başqa, nəzarət işçisi tərəfindən imzalanır;
çıxarılmış səhv yazılışlar üzrə əks mühasibat yazılışları verilməklə düzəlişlər aparılır.
11.1. İnventarizasiya - bankın əmlakının, öhdəliklərinin, hesablaşmaların faktiki vəziyyətinin qiymətləndirilməsi, rəsmiləşdirilməsi və mühasibat uçotu məlumatı ilə uyğunluğunun yoxlanılmasıdır. 11.2. Mühasibat uçotu məlumatlarının düzgünlüyünü təmin etmək məqsədilə bank azı ildə bir dəfə əmlakın və maliyyə öhdəliklərinin inventarizasiyasını keçirməlidir. 11.3. Hesabat ilində keçirilən inventarizasiyaların sayı, onların keçirilmə tarixləri, hər inventarizasiya zamanı yoxlanılan əmlakın və maliyyə öhdəliklərinin siyahısı bank tərəfindən müəyyən edilir. 11.4. Aşağıdakı hallarda inventarizasiya məcburi qaydada keçirilir: - maddi məsul şəxslər dəyişdikdə (təhvil-təslim gününə); - oğurluq və ya sui-istifadə faktı, habelə mal-material ehtiyatlarının korlanması müəyyən edildikdə; - təbii fəlakətlər, yanğın, qəzalar və ya ekstremal səbəblərin doğurduğu digər fövqəladə vəziyyətlər yarandıqda; - bank ləğv edilərkən (yenidən təşkil olunarkən) ləğvetmə balansının tərtib edilməsi və Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyində nəzərdə tutulmuş digər hallarda. 11.5. İnventarizasiyanın əsas məqsədləri aşağıdakılardır: əmlakın faktiki mövcudluğunun aşkar edilməsi, əmlakın faktiki mövcudluğunun mühasibat uçotu məlumatı ilə tutuşdurulması, öhdəliklərin uçotda tam əks etdirilməsinin yoxlanılması, əmlakın qiymətləndirilməsinin düzgün əks etdirilməsinin yoxlanılması, inventarizasiya tarixinə əmlakın vəziyyətinin müəyyənləşdirilməsi. 24 11.6. Bankın əmlakının və öhdəliklərinin inventarizasiyasının keçirilməsi üçün inventarizasiya komissiyası yaradılır. Onun tərkibi bankın rəhbəri tərəfindən təsdiq edilir. İnventarizasiya komissiyasının tərkibinə rəhbərliyin nümayəndələri, mühasibat xidməti, informasiya texnologiyaları üzrə mütəxəssis, daxili audit xidməti və başqa mütəxəssislər, habelə lazım gəldikdə xarici audit xidmətinin nümayəndələri daxil edilə bilər. Bu zaman maddi məsul şəxslər inventarizasiya komissiyasının tərkibinə daxil edilmir. 11.7. Yerləşməsindən asılı olmayaraq (o cümlədən məsul qorunmada, yolda olan, icarəyə götürülmüş, icarəyə verilmiş və s. əmlak) inventarizasiya vaxtında bankın balansında və balansdankənar hesablarda uçota alınan, habelə hər hansı səbəblərə görə uçota alınmamış əmlak və öhdəliklərin bütün növləri inventarizasiya edilməlidir. Bu zaman debitor və kreditor borcu və hesablaşmalar üzrə üzləşdirmə aktları tərtib edilir. 11.8. Mülkiyyət hüququ ilə banka məxsus olmayan, lakin bankda yerləşən, habelə yararsız hala düşmüş əmlak da inventarizasiya edilməlidir. Bu zaman ayrıca inventarizasiya siyahısı tərtib edilə bilər. 11.9. Əmlakın inventarizasiyası bankın hər bir struktur bölməsi üzrə aparılır və bu əmlak müvafiq işçiyə, habelə maddi-məsul şəxsə təhkim olunur və bu barədə uçot kartında müvafiq qeydlər aparılır. 11.10.İnventarizasiya siyahıları inventarizasiyanın keçirildiyi tarixə tərtib olunan və həmin tarixə əmlakın və öhdəliklərin faktiki mövcudluğunu təsdiq edən sənədlərdir. İnventarizasiya siyahıları inventarizasiya komissiyasının bütün üzvləri və maddi məsul şəxs tərəfindən imzalanır. Siyahının sonunda maddi məsul şəxs onun iştirakı ilə əmlakın komissiya tərəfindən yoxlanılmasını, komissiyanın üzvlərinə qarşı hər hansı iddianın olmadığını öz imzası ilə təsdiq edir. 11.11. İnventarizasiya zamanı uçot məlumatlarından kənarlaşma hallarının aşkar edildiyi hallarda bankın əmlakı üzrə komissiya tərəfindən müqayisə cədvəlləri tərtib edilir. Müqayisə cədvəllərində inventarizasiyanın nəticələri, yəni mühasibat uçotunun məlumatı və əmlak siyahıları üzrə göstəricilər arasındakı fərqlər əks etdirilir. Banka məxsus olmayan, lakin bankın mühasibat uçotunda əks olunan (məsul qorunmada olan, icarəyə götürülmüş, icarəyə verilmiş və s.) əmlak üçün ayrıca müqayisə cədvəlləri tərtib edilir. Yüklə 413,9 Kb. Dostları ilə paylaş:
|