vəd etməyəcək, amma başqa seçimim də yox idi. Küçə oğrusu,
ya da dilənçi olası deyildim ki?! Lui dayıdostugildən ayrılma
səbəbini izah etmədən bir müddət onlarda qala biləcəyimi
soruşdum.
“Bura ən yaxın adamının evidir”, - deyərək məni
təəccübləndirdi. “Bizdə qalmaq istəyirsənsə, buyur. Dərdini
danışmaq istəsən, mən buradayam”. Gözlədiyim kimi, onlara
ev işlərində kömək etməyə başladım. Evin bütün işləri Şahru
xalanın böyük qızı, on doqquz yaşlı Fatimənin üstünə düşürdü.
Yazıq xalam qızı Fatimə bütün günü qul kimi işləyirdi. Hər
gün səhər tezdən ayağa qalxır, kollecə gedir, evə birin yarısında
qayıdıb günorta yeməyi hazırlayır, yenidən kollecə qayıdır və
axşam saat altıda evə gəlib çatan kimi axşam yeməyinə tədarük
görürdü. Şam etdikdən sonra qabları yuyur, sonra da
gecəyarısına kimi dərs oxuyardı. Nə səbəbdənsə anası onunla
fərqli davranırdı, hər şeyi başqa uşaqlardan çox ondan tələb
edirdi. Fatimə mənimlə bir rəfiqə kimi, çox mehriban rəftar
edirdi, o vaxt, həqiqətən, dosta ehtiyacım var idi. Anasının
onunla rəftarı mənə olduqca ədalətsiz gəlirdi. Buna görə də
axşamlar mətbəxdə ona kömək etməyə çalışırdım. Bişirməyi
bacarmasam da, onun əlinə baxıb öyrənmək istəyirdim.
Pastanmö dadma ilk dəfə Fatimə hazırlayanda baxmışdım və
elə xoşuma gəlmişdi ki, elə bilmişdim cənnətdəyəm!
Əsas işim evi təmizləmək idi və bu günə kimi Şahru xala
deyir ki, onun heç vaxt mənim qədər yaxşı təmizləyicisi
olmayıb. Hər yeri panldayanadək sürtüb təmizləyirdim. Bu,
kifayət qədər çətin iş idi, amma başıma gələn sonuncu
macəralardan sonra uşağa baxmaqdansa, təmizlik işlərini üstün
tuturdum.
downloaded from KitabYurdu.org
91
Aman kimi, Şahru xala da anamın yanında ona kömək
edəcək böyük qız qalmadığına görə narahat olmağa başlamışdı.
Atam ona heyvanlara baxmaqda kömək edə bilərdi, amma
yeməyə, pal-paltara, səbət toxumağa, uşaqlara baxmağa
barmağını belə vurmazdı. Bunlar qadın işləri hesab edilirdi və
Mamanın problemi idi. Bundan başqa, o, evə başqa arvadı
anama kömək etmək üçün gətirməmişdimi? Əlbəttə, bu
məqsədlə gətirmişdi. Mən özüm də axırıncı dəfə səhərin ala-
toranlığında anamın üzünü gördüyümdən bəri Mamaya görə
narahat idim. Anamı xatırlayanda həmişə evimizdəki sonuncu
gecədə tonqalın işığında gördüyüm yorğun üzü yadıma düşür.
Səhra boyunca Moqadişu axtarışı ilə qaçdıqca da anam
haqqındakı bu fikirləri beynimdən çıxara bilmirdim. Səfərim
də dilemmam kimi sonsuz idi. Hansını seçməli idim - anamın
qayğısına qalmaq arzumumu, yoxsa qoca kişiyə ərə getməkdən
canımı qurtarmağımı?! Qaranlıqda ağacın altında yıxılarkən nə
fikirləşdiyimi indi də xatırlayıram: indi Mamaya kim kömək
edəcək? O, hamının qayğısına qalacaq, bəs onun qayğısına kim
qalacaq?
Evə qayıtmağım mümkün deyildi. Bu, ən azı, ötən üç ay
ərzində çəkdiyim əziyyətin hədər getməsi olardı. Evə
qayıtsaydım, bir ay keçməz, atam yenə səhrada rastına çıxan,
dəvəsi olan çolaqla və ya qoca axmaqla sövdələşəcək və məni
ona ərə verəcəkdi. Mən də, beləcə, ərimin yanında qalacaq və
yenə də anama kömək etmək üçün yanında olmayacaqdım. Bir
gün fikirləşdim ki, pul qazanıb ona göndərsəm, bu məsələyə
qismən də olsa, çarə tapa bilərəm. O, pulla ailənin ehtiyacı olan
bəzi şeyləri alar və o qədər zəhmət çəkməz.
İş tapmaq qərarına gəldim. Bütün şəhəri dolaşdım. Bir gün
downloaded from KitabYurdu.org
xalam məni bazarlıq etməyə göndərmişdi. Evə qayıdarkən
tikinti sahəsinin yanından ötürdüm, dayanıb kərpic daşıyan,
palçıq qarışdıran fəhlələrə baxdım.
Ey, sizdə iş var? - deyə soruşdum.
Əlində kərpic tutan fəhlə dayandı və gülməyə başladı:
-
Kimin üçün soruşursan?
-
Özüm üçün. Mənə iş lazımdır.
- Yox, bizdə sənin kimi bir dəri, bir sümük qızlara iş yoxdur.
Həm də sən heç divar hörən bənnaya oxşamırsan, - deyərək
yenə də güldü.
-
Ey, səhvin var, - onu inandırmağa çalışdım,
- mən bacararam, doğrudan deyirəm, belə görünməyimə
baxma, güclüyəm. - Palçıq qarışdıran fəhlələri göstərərək: -
Onlara kömək edə bilərəm. Onlar kimi, mən də qum daşıya,
palçıq qarışdıra bilərəm, - dedim.
-
Yaxşı, yaxşı. Nə vaxt başlaya bilərsən?
-
Sabah səhər.
-
Səhər altıda burada ol, baxaq görək nə bacarırsan.
Sevindiyimdən evə uça-uça qayıtdım. İş tapmışdım! Özüm
pul qazana biləcəkdim! Pul yığacaq, Mamaya göndərəcəkdim.
O elə təəccüblənəcəkdi ki...
Evə çatanda bu xəbəri xalama dedim. O inana bilmirdi.
“Harada iş tapmısan?” O, qızın belə işdə işləmək istədiyinə
inana bilmirdi. “Düzünü de görüm, o kişilər üçün nə
edəcəksən?” - soruşdu. Bundan başqa, tikinti sahibinin mənim
kimi ayaq üstə yıxılan bir qızı işə götürməsi onu
təəccübləndirmişdi. Lakin bunun doğru olduğunu israr etdikdə
onun inanmaqdan başqa çarəsi qalmadı.
Onlarda qalıb ev işlərinə kömək etmək əvəzinə, başqası üçün
downloaded from KitabYurdu.org
93
işləyəcəyimi biləndə xalam çox hirsləndi.
- Bax, - yorğun-yorğun dedim, - anama pul göndərməliyəm.
Bundan ötrü işləməliyəm. Bu işdə, ya başqasında, fərqi yoxdur,
işləməliyəm. Başa düşürsən məni?
- Başa düşdüm.
Ertəsi gün səhər tezdən inşaat fəhləsi kimi işə başladım.
Bu, dəhşətli bir iş idi. Bütün günü qum, palçıq daşıyırdım,
əlcəklərim də olmadığından vedrənin qulpu əlimi kəsirdi.
Ovcumun ortası suluqlamışdı. İş günümün sonunda suluqlar
partladı və əllərim qanadı. Hər kəs fikirləşirdi ki, artıq davam
etmərəm, amma işləməkdə çox qətiyyətli idim.
Əllərimin içi parçalanıb yara oluncayadək bir ay işlədim.
İşdən çıxanda təxminən 60 dollara bərabər məbləğ toplaya
bilmişdim. Fəxrlə xalama dedim ki, bir az pulum var və o pulu
anama göndərmək istəyirəm. Xalamın tezliklə ailəsi ilə bərabər
səhraya gedəcək bir tanışı bizə gəlmişdi və pulu anama çatdıra
biləcəyini dedi. Şahru xala da təsdiqlədi: “Hə, o adamlan
tanıyıram, yaxşı adamlardır. Onlara etibar edə bilərsən”.
Beləcə, min bir əziyyətlə qazandığım 60 dollanm əlli-ayaqlı
getdi, çünki sonradan öyrəndim ki, o adam anama bir dollar da
verməyib!..
Tikintidən ayrıldıqdan sonra yenə də xalamın evini
təmizləməklə məşğul idim. Çox keçmədi, bir gün, adəti üzrə,
evi təmizlədiyim vaxtda xalamgilə hörmətli bir qonaq gəldi -
Somalinin Londondakı səfiri. Səfir Məhəmməd Çəma Fərəh
başqa bir xalam - Məryəm xalanın əri idi. O biri otağı
təmizləyərkən səfirin Şahru xalamla söhbətini eşitdim. O,
Moqadişuya Londonda dördillik diplomatik fəaliyyətə
başlamazdan əvvəl bir qulluqçu tapmağa gəlmişdi. Dərhal
downloaded from KitabYurdu.org
Dostları ilə paylaş: |