210
103.http://www.ek-lit.agava.ru/smitsod.htm.
104.http://www.ek-lit.agava.ru/ricsod.htm.
105..http://www.energystrategy.ru/journal.htm.
106.http://www.Ilham-Aliev.com.
107.http://www.kortes.com.
108.http://www.socar-cc.com
109.http://www.Neftegaz.ru.
110.http://www.petroleum-economist.com.
111.http://taxes.gov.az
112.http://www.mfe.az
113.http://www.worldoil.com.
World
114.http://www.citek.ru
115.http://www. oil-industriu.ru
116.Azərbaycan MEA - İqtisadiyyat xəbərləri. Ş.M.Muradov. Azərbaycanın əmək potensialı və
ondan istifadənin sosial iqtisadi strategiyası. №3-4 Bakı. 2001.
117.Azərbaycan neft təsərrüfatı. Rüstəmov R.İ. Neft müqavilələri ilə əlaqədar Azərbaycan
Dövlət Neft Şirkətinin yenidən təşkili və inkişaf konsepsiyası. Bakı. 1996. №6.
118.Azərbaycan neft təsərrüfatı. Hacızadə E.M. Milli energetik strategiya və onun formalaşması
aspektləri. Bakı. 2003. №7.
119.Известия НАН Азербайджана - серия экономики. Алескеров А.К., Ахвердова С.Г.
Внешнеэкономические
отношения
Азербайджанской
Республики
с
мировым
сообществом. №1-2. 2001.
120.Нефть Росси. Андрианов.В.В. Гадание на нефти. М.: №4. 2003.
121.Нефтегазовая Вертикаль. Ходоровский М.М. Надо ждать удобных ситуаций. М.: №4,
2003
122.Нефтяное хозяйство. Иршинская Л.И. Оценка диверсификационных проектов
нефтяной компании. М.: №3, 2003.
211
NEFT İQTİSADİYYATI SFERASINDA GENİŞ İŞLƏDİLƏN SPESİFİK
İSTİLAH VƏ ANLAYIŞLAR LÜĞƏTİ
Agent - /latınca
agent, agentis - mövcud hərəkətdə olan/ praktikada agetlər sövdələşmələri,
kommersiya əməliyyatlarını yerinə yetirən icraçılardır. Agent konkret
hüquqi və fiziki şəxs ola
bilər. Hüquqi şəxs qisimli agent
prinsipal ,
əmtəənin
satışını reallaşdıran kommersiya agenti
delkredere adlanır.
«Ayı» - qiymətlərin eniş taktikası quran investor.
Akkreditiv - pul sənədidir: hər hansı şəxsin adına yazılır və həmin şəxsin sənəddə göstərilən
məbləği
kredit müəssisəsindən, bankdan almaq hüququnu təsdiq edir. Akkreditiv müəyyən
müddət üçün bankda açılır və adətən, müəssisə və təşkilatlar arasında nağdsız hesablaşmalarda
və kommersiya əməliyyataları üzrə beynəlxalq hesablaşmalarda istifadə edilir.
Aksiya /səhm/ - aksioner cəmiyyəti kapitalına məlum payın daxil edilməsini
göstərən və qazanj
payı - divident şəklində gəlirin hissəsini almağa ixtiyar verən qiymətli kağızdır.
Aksiz vergisi - /lat. accidepe - kəsmək, biçmək/. Xüsüsi
istehlak mallarının satıcıları tərəfindən
dövlətə ödənilən vergi növüdür. Bu verciyə vətən və xarici mallar cəlb edilirlər.
Akvatoriya - su hövzəsinin üst qatı və yaxud da onun ayrıca götürülmüş hissəsidir.
Aleator sazişlər - risk edilmiş sazişlər deməkdir.
Alpari - valyutanın, veksellərin və sair qiymətli kağızların bazar kursunun nominal dəyərinə
uyğunluğunu əks etdirir.
Alternativ xərclər - təsərrüfat fəaliyyətini həyata keçirmək üçün mövcud xərclərin sərf
olunmasının iqtisadi cəhətdən nə dərəcədə əlverişli olub-olmamasının müəyyənləşdirilməsi
zəruriliyindən irəli gəlir. İqtisadi ehtiyatları mümkün təsərrüfat fəaliyyətindən hansına yönəltmək
məsələsi həll edilərkən alternativ xərclərdən istifadə edilir. Məsələn
sahibkar öz pulunu müxtəlif
cür, həm mövcud istehsalın genişləndirilməsinə, yenidən qurulmasına, texnika ilə yenidən
təhcizinə, həm də yeni növ istehsalın təşkili üçün istifadə edə bilər. Seçmək üçün bu
kəmiyyətlərin hər biri alternativ xərclər kimi müqayisə edilməlidir.
Amalqamisiya - cəmiyyətlərin, korporasiyaların, birliklərin və digər
təsərrüfat subyektlərinin
vahid aksioner cəmiyyətində birləşməsi deməkdir.
Amplituda - uzaqlaşma, vüsət, genişlik ölçü mənalarını ifadənləndirir. İqtisadi termin kimi də
işlədilir. İqtisadi inkişafın amplitudası.
Amortizasiya - əsas vəsaitlərin və digər aktivlərin istehsal olunan məhsulun xərclərinə hissəvi
qatılması metodu olub, onların sonrakı istifadəsi üçün istehlak əvəzlənməsini təmin edir. Əsas
vəsaitlərin köhnəlməsi fiziki və mənəvi olan iki aşınma formasında reallaşır. Fiziki aşınma əsas
vəsaitlərin
istehlak dəyərinin itirilməsi, əmək prosesində texniki-iqtisadi və sosial
xarakteristikasının pisləşməsi və ya uzunmüddətli istifadəsiz qalması nəticəsində baş verir. Fiziki
aşınma faktiki xidmət müddətinin normativ xidmət müddətinə nisbəti ilə ölçülür.
Antiinflyasiya siyasəti - inflyasiyanın qarşısını almaq və onu tənzimləmək məqsədini güdür.
Bunun üçün iki üsuldan: inflyasiyaya uyğunlaşmaq və sərt tədbirlər
həyata keçirmək