Е. S. C ə f ə r o V f I z I k a
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Vakuum mühitə keçərsə, onda sınma qanununun Mühit
- LİNZALAR.
- Sferik səthlərin təpə nöqtələrinin üst-üstə düşdüyü həmin nöqtə isə linzanın optik mərkəzi adlanır.
- Optik mərkəzdən keçən digər oxlar optik oxlar adlanır. Şəkil 308 –da 0 1 və 0 2
- etməklə göstərmək olar ki
256 Sınma qanunundan həm də mütləq sındırma əmsalının mənası aydın olur. Əgər işıq vakuumdan (havadan) hər hansı Vakuum mühitə keçərsə, onda sınma qanununun Mühit ifadəsində və olduğunu nəzərə alsaq, onda sonuncu Şəkil 305. ifadəni bu şərtlər daxilində şəklində yazmaq olar ki, buradan da alınar (şəkil 305). Deməli, mühitin mütləq sındırma əmsalı - işığın vakuumdakı sürətinin mühitdəki sürətinə nisbətinə bərabər kəmiyyətdir. Başqa sözlə desək, mühitin mütləq sındırma əmsalı – işığın mühitdəki sürətinin vakuumdakı sürətindən neçə dəfə kiçik olduğunu göstərən kəmiyyətdir. Bu ifadədən həm də alınar. Belə çıxır ki, işığın hər hansı mühitdəki sürətini tapmaq üçün onun vakuumdakı sürətini mühitin mütləq sındırma əmsalına bölmək lazımdır. Tam daxili qayıtma. Bildiyimiz kimi, işıq optik sıxlığı çox olan mühitdən optik sıxlığı az olan mühitə keçərkən sınma bucağı düşmə bucağından böyük olur. Sınma qanununa görə düşmə bucağı böyüdükcə, sınma bucağı da böyüməlidir və düşmə bucağının müəyyən bir qiymətində sınma bucağı – yə bərabər olmalıdır (sınan şüa iki mühiti ayıran sərhəd boyunca sürüşməlidir) (şəkil 306). Düşmə bucağının bu qiyməti onun limit bucağı adlanır və ilə işarə olunur. Onda düşmə bucağı – dan böyük olduqda, sınma bucağı - dən də böyük olacaq. Bu isə o deməkdir ki, düşmə I bucağı onun limit qiymətindən böyük olduqda, ikinci mühitin şəffaf olmasına baxmayaraq, şüalar II o mühitə daxil olmurlar və iki mühiti ayıran ( > ) sərhəddən də geri qayıdırlar. Bu hadisə tam daxili qayıtma adlanır. Şəkil 306. 257 Sınma qanununun ifadəsindən tam daxili qayıtmanın limit bucağı üçün alınar. Əgər optik sıxlığı az olan ikinci mühit olaraq vakuumu və ya havanı götürmüş olsaq, onda və ya alarıq. Məsələn, su üçün olduğunu nəzərə alsaq, onda suda tam daxili qayıtmanın limit bucağı üçün ( = almış olarıq. LİNZALAR. Hər iki tərəfdən sferik səthlərlə hüdudlanmış şəffaf cisimlər linza adlanır. Əgər linzanın kənarları ortasına nisbətən nazikdirsə, belə linza qabarıq linza, ortası kənarlarına nisbətən nazikdirsə, belə linza çökük linza adlanır (şəkil 307). Əgər sferik səthlərin təpə nöqtələri bir - birinə çox yaxındırsa və həmin nöqtələri bir nöqtə kimi qəbul etmək mümkündürsə, onda belə linza nazik linza adlanır. Şəkil 307. Şəkil 307 -də nazik qabarıq və nazik çökük linzaların yanlarında onların şərti işarələri göstərilmişdir. Sferik səthlərin təpə nöqtələrinin üst-üstə düşdüyü həmin nöqtə isə linzanın optik mərkəzi adlanır. Biz əsasən nazik linzalardan istifadə edəcəyik. Sferik səthlərin mərkəzlərindən keçən düz xətt linzanın baş optik oxu adlanır. Linzanın baş optik oxu həm də optik mərkəzdən keçir. Optik mərkəzdən keçən digər oxlar optik oxlar adlanır. Şəkil 308 –da 0 1 və 0 2 sferik Optik ox səthlərin mərkəzləri, 0 isə linzanın Baş optik ox optik mərkəzidir. 0 1 0 0 2 Sınma qanunundan istifadə Optik ox etməklə göstərmək olar ki, baş Şəkil 308. Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|