ECOPARK
22
Ziel der gemeinsamen Arbeit ist die Verbesserung
der Lebensbedingungen in unserer Partnerstadt Sum-
gait, die als Chemiestandort mit großen Umweltprob-
lemen konfronti ert ist. Als Ursache hierfür hat Sumgait
das mangelnde Umweltbewusstsein in der Gesell-
schaft erkannt und möchte nun dieses verbessern.
Damit soll langfristi g eine Verbesserung der Umweltsi-
tuati on und damit der Lebensqualität erreicht werden.
Von Seiten Sumgaits wurde festgestellt, dass es vor
allem an Kenntnissen über moderne Methoden der
Umwelterziehung mangelt und diese im Rahmen von
Multi plikatorenschulungen vermitt elt werden sollen.
Seitdem unterstützen die Ludwigshafener Experti nnen
Lucy Zmuda und Ellen Schlomka durch Beratung und
Schulung von LehrerInnen, ErzieherInnen und Mitglie-
dern von Verwaltung und NGOs.
Inhalte der Multi plikatorenseminare
Die Auswahl der Themen erfolgte nach den dring-
lichsten Umweltproblemen in Sumgait. Die „Abfallstof-
fe“ der Industriestadt wurden und werden zum Teil
Birgə işin məqsədi bizim partnyor şəhər, kimya
sənayesi mərkəzi kimi böyük ekoloji problemlərlə üz-
üzə olan Sumqayıtda həyat şəraiti nin yaxşılaşdırılması-
dır. Sumqayıt şəhəri idarələri ekoloji şüurun zəifl iyini bu
problemlərin səbəbi kimi üzə çıxarılmışdır və indi bunu
yaxşılaşdırmaq niyyəti ndədir. Bunun sayəsində ekoloji
vəziyyəti n, eləcə də həyat şəraiti nin davamlı yaxşıla-
şacağına nail olmaq düşünülür. Sumqayıt tərəfi ndən
müəyyən edilmişdir ki, ilk növbədə ekoloji tərbiyənin
müasir metodları haqqında biliklərdə çatı şmazlıqlar var
və bu biliklər multi plikatorlar üçün təlimlər vasitəsilə
yayılmalıdır. O vaxtdan Lüdviqhafendən olan mütəxəs-
sislərdən Lucy Zmuda və Ellen Şlomka məsləhətləri ilə,
eləcə də müəllimlər, tərbiyəçilər, idarələrin və qeyri-
hökumət təşkilatlarının üzvləri üçün təlimlər vasitəsilə
buna dəstək verirlər.
Multi plikatorlar üçün seminarların məzmunu
Mövzuların seçimi Sumqayıtda ekologiya sahəsində
ən ciddi problemlərə uyğun aparılıb. Sənaye şəhərinin
„Umwelterziehung/Umweltbildung in Sumgait“
“Sumqayûtda ekoloji tÿrbiyÿ/ekoloji tÿhsil” layihÿsi
Partnyor øÿhÿrlÿr øÿbÿkÿsinin
Das Städtenetz-Projekt
Umwelterziehungsseminare: Theorie….
ekoloji tərbiyə seminarları: Nəzəriyyə….
…und Praxis
…və təcrübə
ECOPARK
23
noch heute über die Pfade Boden, Wasser, Luft in die
Biosphäre entsorgt, so dass die Stadt heute mit großen
Problemen durch Altlasten zu kämpfen hat. Die Gewäs-
ser und das Kaspische Meer werden durch die schad-
stoffh
alti gen Einträge stark belastet. Der Trinkwasser-
verbrauch liegt in Sumgait mit 300 Litern pro Person und
Tag extrem hoch. Dies ist einerseits bedingt durch Was-
serverluste im Netz, andererseits besteht aber keinerlei
Bewusstsein hinsichtlich des sorgsamen und sparsamen
Umgangs mit Wasser. Daher stand zunächst der Schutz
der Naturgüter Wasser und Boden im Vordergrund. Die
Seminare sind bewusst sehr praxisorienti ert gehalten.
Idee Umwelterziehungsmodule
Dieses Konzept nach Ludwigshafener Vorbild soll zu
einer att rakti ven, praxis- und erlebnisorienti erten Um-
welterziehung beitragen. Die sogenannten Umwelter-
ziehungsmodule beinhalten neben dem Lehrmaterial
zu einem Themenkomplex wie z.B. „Papierrecycling“
oder „Wasser-/Bodenschutz“ Lehrerhandreichungen,
Ergänzungsmaterialien und Hintergrundinformati -
onen. In handliche Kisten verpackt, können sie von
Schulen, Kindertagestätt en und anderen Kinder- und
Jugendeinrichtungen kostenlos ausgeliehen oder di-
rekt im Umweltzentrum verwendet werden. Die Mo-
dule sind so zusammengestellt, dass sie einfach hand-
„Tullantı maddələri“ qismən bu gün də torpaq, su və
hava yolu ilə biosferə atı lır və şəhər bu gün çirklənmiş
ərazilərdə böyük promblemlərlə mübarizə apar-
malı olur. Su hövzələri və Xəzər dənizinə tərkibində
zərərli maddələr olan sular axıdıldığından onlar güc-
lü çirklənməyə məruz qalır. Sumqayıtda içməli suyun
gündəlik istehlakı səviyyəsi adam başına 300 lirtdir və
bu həddən artı q çoxdur. Bu bir tərəfdən supaylayıcı
şəbəkədə itkilərlərlə izah olunur, digər tərəfdən isə
sudan ehti yatla və qənaətlər isti fadəyə dair vərdişlərin
sadəcə olmamasından yaranır. Bu səbələrdən su və
torpaq kimi təbii sərvətlərin qorunması mövzuları il-
kin mərhələdə daha qabarıq çatdırılmışdır. Seminarlar
bilərəkdən çox təcrübi yöndə təşkil olunur.
Ekoloji tərbiyə modulları ideyası
Lüdvigshafen nümunəsinə əsaslanan bu konsep-
siya cəlbedici, təcrübə yönlü ekoloji tərbiyəyə imkan
verməlidir. Ekoloji tərbiyə modulları adlanan bir tədris
moduluna məsələn „kağızın təkrar emalı“ yaxud da „su-
yun/torpağın mühafi zəsi“ kimi bir mövzuya dair tədris
materialları ilə yanaşı müəllimlər üçün əyani vəsaitlər,
əlavə materiallar və geniş məlumatlar da daxildir. Rahat
qutulara yerləşdirilmiş bu tədris vəsaitlərini məktəblər
Das Umwelterziehungsmodul Bodenschutz für die Sekundarstufe:
Der Koff er enthält alle Utensilien für Boden- und Wasseruntersuchungen
Orta məktəb səviyyəsi üçün torpağın mühafi zəsi mövzusunda ekoloji tərbiyə modulu:
Bu çemodanda su və torpaq müayinəsi üçün lazım olan bütün əyani vasitələr var