ECOPARK
16
Computer entwickeltes Verdachtsfl ächenkataster ein-
gepfl egt, das auf einem geographischen Informati ons-
system (GIS) basiert.
In intensiver Zusammenarbeit wurden unter ande-
rem unterschiedliche Datenquellen ausgewertet und
Ortsbegehungen sowie GPS-Karti erungen durchge-
führt.
Im November 2006 wurde das Kataster ferti g ge-
stellt und an das Architektenamt der Stadt Sumgait
übergeben. Es verfügt über eine umfangreiche fl ä-
chendeckende Erfassung der in Sumgait existenten
Altlastenfl ächen. Die Altlastenfl ächen werden in einer
Kartengrundlage des Stadtgebietes Sumgait im Maß-
stab 1:10.000 graphisch dargestellt. Die relevanten
Sachdaten über die Flächen lassen sich aus der Daten-
bank per Mausklick abrufen.
Das Kataster stellt ein wichti ges Werkzeug für die
Stadtplanung und zukünft ige Flächenentwicklung und
Umnutzung im Stadtgebiet Sumgait dar. Die Nutzung
des Katasters soll in die Verwaltungsprozesse integ-
riert werden, um zu verhindern, dass kontaminierte
Flächen zukünft ig sensibel genutzt werden und somit
für die Bevölkerung Sumgaits eine Gefährdung bedeu-
ten. Das Kataster ist ein wertvolles Instrument, um
Investoren Auskunft über den Zustand von Flächen zu
geben und trägt zur Planungssicherheit bei.
Die fl ächendeckende Erfassung der Altlasten-
fl ächen ist darüber hinaus ein erster Schritt für die
Durchführung von Gefährdungsabschätzungen und
Sanierungsmaßnahmen. Die Dokumentati on der Art
einer ehemaligen Flächennutzung und der Zusam-
mensetzung der Abfallablagerungen ermöglicht eine
Abschätzung des von der Altlastenfl äche ausgehenden
Gefährdungspotenti als. Dies ist Voraussetzung für die
Erstellung eines geeigneten Untersuchungs- und Sa-
nierungskonzeptes.
Im Juli 2009 reiste eine Sumgaiter Delegati on nach
Ludwigshafen, um beim Bereich Umwelt zum Themen-
feld Altlasten zu hospiti eren.
Die Implementi erung des Altlastenkatasters inner-
halb der Sumgaiter Stadtverwaltung wird seit Septem-
ber 2009 durch einen deutschen CIM-Experten, das
heißt einer vom Bundesministerium für Wirtschaft li-
che Zusammenarbeit und Entwicklung (BMZ) bezahl-
ten Fachkraft , vor Ort betreut.
Um auf das Altlastenkataster und die Bedeutung
der Altlastenthemati k für Sumgait und die Absheron-
Halbinsel aufmerksam zu machen, veranstalteten die
beiden Partnerstädte und die GIZ (Deutsche Gesell-
schaft für Internati onale Zusammenarbeit) im Mai
2010 in Sumgait eine zweitägige Konferenz zum The-
ma „Altlastenmanagement – Chance für die Stadtent-
wicklung in Transformati onsländern“.
Die II. Internati onale Altlastenkonferenz, die sich
mit dem Thema „Gefährdungsabschätzung bei Altlas-
ten“ befasste, fand mit Unterstützung des Bundesmi-
Sıx əməkdaşlıq çərçivəsində həmçinin müxtəlif
məlumat mənbələri dəyərləndirilmiş, əraziyə baxış ke-
çirilmiş və GPS xəritələnməsi işləri aparılmışdır.
2006-cı ilin noyabrında kadastr hazırlandı və Sum-
qayıt şəhərinin Memarlıq İdarəsinə təqdim edildi.
Bu Sumqayıtda mövcud olan bütün çirkləndirilmiş
ərazilərin tam və əhatəli qeydiyyat sistemindən
ibarətdir. Çirkləndirilmiş ərazilər Sumqayıt şəhərinin
1:10.000 miqyaslı xəritəsi əsasında qrafi k təsvir edil-
mişdir. Həmin sahələrin xüsusiyyətləri haqqında
məlumatı kompüterdə onların üzərinə basmaqla al-
maq olar.
Kadastr şəhər planlaması, Sumqayıt şəhəri əra-
zisinin gələcəkdə inkişaf etdirilməsi və həmin sahələrin
isti fadə təyinatı nın dəyişdirilməsi üçün vacib bir
alətdir. Kadastrdan isti fadə idarəetmə proseslərinə
daxil edilməlidir ki, çirkləndirilmiş ərazilərin gələcəkdə
insan həyatı üçün həssas sahələrdə isti fadə edilməsi və
beləliklə Sumqayıt əhalisi üçün təhlükə törətməsinin
qarşısı alınsın. İnvestorlara sahələrin vəziyyəti barədə
məlumat vermək üçün də kadastr çox dəyərli bir alətdir
və planlaşdırmada eti barlılığa xidmət edir.
Bundan əlavə, çirkləndirilmiş ərazilərin tam əha-
təli qeydiyyatı onların törətdiyi təhlükələrin qiymət-
ləndirilməsi və təmizlənmə tədbirləri üçün ilk addım-
dır. Hər hansı bir sahənin əvvəlki isti fadə formasının,
eləcə də orada yerləşən tullantı ların tərkibinin sənəd-
ləşdirilməsi bu sahənin təhlükə potensialını düzgün
qiymətləndirməyə imkan verir. Bu isə müayinə və
bərpa konsepsiyasının uyğun şəkildə seçilməsi üçün
əsas şərtdir.
2009-cu ilin iyul ayında Sumqayıtdan olan nüma-
yəndə heyəti ekologiya sahəsində çirkləndirilmiş ərazi-
lərlə işə dair təcrübə toplamaq üçün Lüdviqshafenə
səfər etdi.
Sumqayıt şəhər idarəçiliyində çirkləndirilmiş ərazi-
lər kdastrının tətbiq edilməsinə 2009-cu ildən CİM
tərəfi ndən göndərilmiş, yəni Fedral İqti sadi Əməkdaşlıq
və İnkişaf nazirliyinin büdcəsindən maliyyələşən bir al-
man mütəxəssisi yerində dəstək göstərir.
Altlastenkonferenz im September 2011
2011-ci il sentyabr ayında kemirilmiş çirkləndirilmiş ərazilərə
dair konfrans
ECOPARK
17
nisteriums für Umwelt, Naturschutz und Reaktorsi-
cherheit (BMU) im September 2011 in Sumgait statt .
In diesem Rahmen wurde eine Kooperati onsverein-
barung zwischen Aserikimya/SOCAR, der staatlichen
Erdölgesellschaft und deren Tochtergesellschaft im
Bereich der chemischen Industrie, und GICON unter-
zeichnet. GICON ist ein Unternehmen aus Dresden,
das in Sumgait ein von der GIZ unterstütztes Public Pri-
vate Partnership (PPP)-Projekt zur Altlastensanierung
durchführt. Das Unternehmen plant insbesondere In-
sti tuti onen und Firmen vor Ort mit dem entsprechen-
den Know-How auszustatt en, um in Zukunft angemes-
sene und nachhalti ge Sanierungsmaßnahmen planen
und umsetzen zu können.
Das Umweltministerium Aserbaidschan hat für
diesen Herbst zu einer III. Altlastenkonferenz in Baku
eingeladen, für die das BMU ebenfalls seine organisa-
torische und fi nanzielle Unterstützung anbietet.
Das Bewusstsein für die Altlastenproblemati k konn-
te in Sumgait im Zuge der langjährigen Projektarbeit
mit der Partnerstadt Ludwigshafen geschärft werden.
Unterstützung fi ndet Sumgait durch die Fachleute der
Stadt Ludwigshafen und den CIM-Experten, durch des-
sen dauerhaft e Präsenz vor Ort die Bearbeitung des
Altlastenthemas intensiviert wird. Die Altlastenkonfe-
renzen fi nden in Sumgait und in Baku Resonanz und
ein in der Altlastenbearbeitung renommiertes deut-
sches Unternehmen hat Interesse an der Projektarbeit
im Land gefunden und ein Büro vor Ort eröff net. Auch
in Zukunft wird die Stadt Ludwigshafen im Rahmen des
GIZ-Projektes beratend zur Seite stehen.
Judith Rader,
Teamleiterin Altlasten, Bodenschutz,
Wasser und Abfall
Stadtverwaltung Ludwigshafen
Çirkləndirilmiş ərazilər kadastrı, eləcə də Sumqayıt
və Abşeron yarımadasındakı çirkləndirilmiş ərazilər
probleminə diqqəti yönəltmək üçün tərəfdaş şəhərlər
və Amaniya Beynəlxalq Əməkdaşlıq Cəmiyyəti (GİZ)
2010-cu ilin mayında Sumqayıtda „Çirkləndirilmiş
ərazilərin idarə edilməsi- transformasiya ölkələrində
şəhərlərin inkişafı üçün şans“ mövzusunda iki günlük
konfrans təşkil etdilər.
Çirkləndirilmiş ərazirələrə dair 2-ci beynəlxalq konf-
rans „Çirkləndirilmiş ərazilərin törətdiyi təhlükələrin
qiymətləndiriməsi“ mövzusuna həsr edilmişdi və
Federal Ekologiya, Təbiəti Mühafi zə və Reaktor
Təhlükəsizliyi nazirliyinin dəstəyi ilə 2011-ci ilin sent-
yabr ayında Sumqayıtda keçirildi.
Bu zaman həm də Azərbaycan Respublikası Dövlət
Neft Şirkəti nin tərkibinə daxil olan kimya sənayesi
müəssisəsi AZƏRKİMYA İstehsalat Birliyi ilə Almani-
yanın Drezden şəhərindən olan GİCON şirkəti arasın-
da əməkdaşlıq sazişi imzalanmışdır. Bu şirkət Sumqa-
yıtda GİZ-in dəstəklədiyi Public Private Partnership
(PPP) çərçivəsində çirkləndirilmiş ərazilərə dair bir
layihə həyata keçirir. Şirkət xüsusən Sumqayıtdakı qu-
rumları və fi rmaları lazımi təcrübə ilə təmin etmək
niyyəti ndədir ki, onlar gələcəkdə uyğun gələn və da-
yanaqlı olan bərpa tədbirlərini planlaşdıra və həyata
keçirə bilsinlər.
Azərbaycan Ekologiya Nazirliyi bu ilin payızı üçün
çirkləndirilmiş ərazilər mövzusunda 3-cü beynəlxalq
konfransa dəvət etmişdir. Almaniyanın Federal Eko-
logiya Nazirliyi də həmin konfrans üçün təşkilatı və
maliyyə dəstəyi göstərməyə hazırdır.
Tərəfdaş şəhər Lüdviqshafenlə layihə çərçivəsində
əməkdaşlığın gedişatı nda Sumqayıtda çirkləndirilmiş
ərazilər probleminə yanaşmanı həssaslaşdırma
mümkün olmuşdur. Bu sahədə Sumqayıta Lüdviqs-
hafen şəhərinin mütəxəssisləri və CİM tərəfi ndən
göndərilmiş mütəxəssis dəstək olurlar. Onun yerində
daimi fəaliyyəti çirkləndirilmiş ərazilər mövzusunun
daha intensiv işlənməsinə şərait yaradır. Çirkləndirilmiş
ərazilərə dair konfrans həm Bakıda, həm də Sumqa-
yıqda rezonans doğurmuşdur. Çirkləndirilmiş ərazilər
üzə rində iş sahəsində Almaniyanın ən tanınmış
müəs sisələrindən biri Azərbaycandakı layihərə ma-
raq göstərərək burada öz ofi sini açmışdır. Lüdviqs-
hafen şəhəri gələcəkdə də GİZ layihəsi çərçivəsində
məsləhətçi kimi işti rak edəcək.
Judit Rader,
Çirkləndirilmiş ərazilər,
torpaqların mühafi zəsi,
su və tullantı məsələləri
işçi qrupunun rəhbəri
Büroeröff nung der Firma Gicon im September 2011
2011-ci ilin sentyabr ayında Gicon fi rmasının ofi sinin açılışı