55
Aktivlərin qiymətlərinin pul siyasəti qərarlarında nəzərə alınması. Son qlobal böhran bir daha
göstərdi ki, aktivlərin qiymətlərinin bum və enmə tsiklləri makroiqtisadi stabillik üzərində dramatik
effektə səbəb ola bilər. Maliyyə bumu dövrlərində pul siyasətinin effektivliyini artıra bilən 3 yeni
transmissiya kanalı müəyyən edilmişdir: riskli davranış, pul siyasətinin siqnal effekti və kütlə
davranışının qarşısının alınması kanalları.
Riskli davranış kanalı (Borio, 2008) - aşağı faiz dərəcələri olan vaxtlarda maliyyə bazarı
iştirakçılarının izafi riskə getməsini əks etdirir. Siqnal kanalı vasitəsilə pul siyasəti alətlərinin
dərəcələrində kiçik artımlar investisiya davranışlarına əhəmiyyətli təsir edə bilər. Bu modeldə pul
siyasəti tədbirləri mərkəzi bankın məlumatlarına effektiv şəkildə uyğunlaşdırılmalıdır ki, bu da
investorlar arasında daha yaxşı koordinasiyanı təmin edər.
Kütlə davranışı yanaşmasında - investorlar başqalarının davranışlarının trendini izləyərək
köpüyü şişirtməyə meyllidirlər. Müəyyən edilmişdir ki, siyasət dərəcələrinin artırılması kütlə
davranışını dayandırmaqda effektli ola bilər və investorları müstəqil investisiya qərarları verməyə
inandıra bilər.
Pul siyasəti qərarlarının aktivlərin qiymətlərinə transmissiyasının qeyd edilən kanallarının
mövcud olması pul siyasəti qərarlarında bu qiymətlərin nəzərə alınmasını zəruri edir. Bu baxımdan
strateji dövrdə iqtisadiyyatda aktivlərin qiymətindəki dəyişmələrin montorinqini gücləndirmək və
erkən xəbərdarlıq sistemlərinin qurulması əsas fəaliyyət isitqamətləri kimi müəyyən edilmişdir.
Aktivlərin qiymətlərində mümkün köpüklərin qarşısını almaq üçün siyasət dərəcəsi yetərsiz
olduğundan, eləcə də siyasət dərəcəsindəki radikal dəyişmələrin makroqitisadi qeyri- sabitlik yarada
biləcəyindən kontrtsiklik makroprudensial alətlərdən istifadə zəruridir. Hazırda Azərbaycan Mərkəzi
Bankında bu istiqamətdə zəruri işlər aparılır.
4. Nəticə
İnflyasiyanın hədəflənməsi rejiminin tətbiqi inflyasiya üzrə hədəfə nail olunmasında ən
effektiv siyasət çərçivəsidir. Bu çərçivə həm də iqtisadi volatilliyin azaldılmasında mühüm rol
oynayır.
Bununa belə, bu rejimə keçid tədrici olmalı, müvafiq makroiqtisadi və struktur şərait
yetişdikcə onun tətbiqi imkanlarına baxılmalıdır. Məzənnə rejiminin çevikliyinin artırılması burada
xüsusi rol oynayır. Lakin, bunun üçün valyuta bazarında müvafiq şərtlər yaranmalı, maliyyə bazarının
inkişafı dərinləşməlidir.
İH rejimi nə qədər mükəmməl olsa belə, qlobal iqtisadi böhran göstərdi ki, maliyyə
köpüklərinə qarşı effektiv mübarizə aparmaq üçün İH rejiminin çərçivəsi təkmilləşməli, onun
hədəflərini daha dəqiq ifadə edən yeni indikatorlar işlənməlidir.
Ə
dəbiyyat
1. Batini, N. K. (2005). “Does Inflation Targeting Work in Emerging Markets?” . Chapter IV in
International Monetary Fund, World Economic Outlook,.
56
2. Blanchard O., D. G. (2010). "Rethinking Macroeconomic Policy" . Journal of Money, Credit
and Banking, Blackwell Publishing, vol. 42(s1), pages 199-215.
3. Borio, C. E. (2008). Capital Regulation, Risk-Taking, and Monetary Policy:A Missing Link in
the Transmission Mechanism? BIS Working Paper 268.
4. Duttagupta R, F. G. (2004). “From Fixed to Float:Operational Issues in Moving Towards
Exchange Rate Flexibility,”. IMF Working Paper04/126 (Washington: International Monetary
Fund).
5. BIS Paper N 49 (December 2009) " Monetary policy and the measurement of inflation: prices,
wages and expectations"
6. Medina, JP and C Soto (2008) "Oil Price Shocks and Monetary Policy Credibility" Mimeo,
Central Bank of Chile
57
İnf
lyasiyanın optimal həddinin
qiymətləndirilməsi
Şaiq Adıgözəlov, Vüqar Əhmədov
58
Xülasə
Məqalədə inflyasiyanın iqtisadi artım üçün zərərli olmayan həddi qiymətləndirilmişdir.
Qiymətləndirmə kritik həddin müəyyən edilməsinə dair reqressiya modelinə əsaslanır. Aparılmış
qiymətləndirmə Azərbaycanda inflyasiya ilə iqtisadi artım arasında qeyri-xətti əlaqənin olmasını
göstərir.
Abstract
The study estimates the threshold level of inflation affecting the economic growth in
Azerbaijan using OLS framework. The study revealed the non-linear relationship between inflation
and economic growth in the country.
Açar sözlər: inflyasiya, iqtisadi artım, kritik hədd, ticarət şəraiti indeksi
Key words: inflation, economic growth, critical threshold, trade conditions index
Müəlliflərin e-mail ünvanları:
Shaig_Adigozalov@cbar.az
;
Vugar_Ahmadov@cbar.az
59
Mündəricat
Giriş......................................................................................................................................................4
I. Ədəbiyyatların icmalı……………………………………………………………….....................4
II. İ
nformasiya bazası və metodologiya……………………………………………...….................6
III. Qiymətləndirmənin nəticələri…………………………………………………….....................7
IV. Nəticə ..............…………………………………………………………………….....................10
Ə
dəbiyyat ……………………………………………………………………..................................11
Dostları ilə paylaş: |