Edilməsi üçün kontr-tsiklik kapital buferi tətbiq edilə bilər. Bu məqsədlə kontr-tsiklik
Yüklə 3,81 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Pul siyasəti və qlobal çağırışlar
- Açar sözlər
- Giriş Son qlobal iqtisadi böhrandan öncəki dövrdə dünyada pul siyasəti rejimləri 3
- 1. Azərbaycanda pul siyasəti
45 Pul siyasəti və qlobal çağırışlar Azər Ələsgərov, Nadir Ramazanov 46 Xülasə Məqalənin əsas məqsədi post böhran dövrü üçün pul siyasətinin strateji çərçivəsi ilə bağlı düşüncələri nəzərə çatdırmaqdan ibarətdir. Məqalədə son qlobal böhranın dərsləri də nəzərə alınmaqla pul siyasəti strategiyasının təkmilləşdirilməsi istiqamətləri öz əksini tapmışdır. Əsas nəticə ondan ibarətdir ki, post böhran dövründə qiymət sabitlyini qorumaq üçün inflyasiyanın hədəflənməsi (İH) rejiminə keçid öz aktuallığını qoruyacaqdır. Strateji dövrdə İH-yə keçid müəyyən mərhələlərlə baş verməlidir. Post böhran dövründə aktivlərin qiymətlərinin monitorinqinə və bunun pul siyasəti qərarlarında nəzərə alınmasına da xüsusi diqqət yetirilməlidir. Abstract The paper aims to review main ideas relating to the strategic framework of monetary policy in the post crisis period. Taking into account the lessons from the recent global crisis, the paper considers the ways of improvement of the monetary policy strategy. The main finding is that moving to inflation targeting (IT) policy framework will be still important in the post crisis period to ensure price stability. Moving to İT framework should be a sequenced process in the strategic period. Monitoring asset prices and not ignoring them in the monetary policy decisions should be given strong attention. Açar sözlər: inflyasiyanın hədəflənnəsi, transmissiya, aktivlərin qiyməti Key words: inflation targeting, transmission, asset prices Müəlliflərin email ünvanları: azer_alasgarov@cbar.az , nadir_ramazanov@cbar.az 47 Miindaricat Girl.............................................................................................................................................. 48 l.Azarbaycanda pul siyasati....................................................................................................... 48 2.Qlobal bohranm darslari ......................................................................................................... 50 3.Pul siyasatinin bkmilla dirilmasi istiq amatbri..................................................................... 52 4.Natica........................................................................................................15 48 Giriş Son qlobal iqtisadi böhrandan öncəki dövrdə dünyada pul siyasəti rejimləri 3 arasında inflyasiyanın hədəflənməsi (İH) rejiminin populyarlığı durmadan artırdı. Getdikcə dünyanın daha çox ölkəsi İH rejiminin tətbiqinə keçirdi. O cümlədən Azərbaycan Mərkəzi Bankı da özünün pul siyasəti strategiyasını təkmilləşdirməyin yolunu perspektivdə İH rejiminə keçməkdə görürdü. Bəs son qlobal böhrandan sonra Azərbaycan üçün pul siyasətinin hansı rejimi optimal görünür? Bu suala Azərbaycanda pul siyasəti çərçivəsini bir daha qiymətləndirmək və son qlobal böhranın dərsləri də nəzərə alınmaqla pul siyasəti strategiyasına dair irəli sürülən fikirləri nəzərdən keçirməklə cavab vermək olar. Ümumilikdə, İH özünü qlobal böhran dövründə digər pul siyasəti rejimləri ilə müqayisədə daha dayanıqlı bir rejim kimi təsdiq etdi. Belə ki, aparılmış tədqiqatlar göstərir ki, İH rejimini tətbiq edən ölkələrdə makroiqtisadi tarazlığın pozulması dərəcəsi daha aşağı olmuşdur. Böhrandan öncə İH rejimini tətbiq edən ölkələrin əksəriyyəti qlobal böhrandan sonra da monetar siyasət rejimini əsasən dəyişməz saxlamağı nəzərdə tuturlar. Lakin, bununla belə qlobal böhranın dərslərini nəzərə alaraq həm qabaqcıl, həm də inkişaf etməkdə olan ölkələrdə pul siyasəti rejiminə müəyyən modifikasiyalar etmək ətrafında müzakirələr getməkdədir. Yeni dövrün ən optimal pul siyasəti rejiminə dair konsensus hələ ki, formalaşmamışdır. Bununla belə, başlıca fikirlərin pul siyasəti yeridərkən maliyyə sabitliyi hədəfinin daha çox nəzərə alınması, qiymət sabitliyi anlayışının spektrinin genişləndirilməsi ətrafında olduğunu demək mümkündür. Bütün bunları nəzərə alaraq belə nəticəyə gəlmək olar ki, yaxın və orta müddətli perspektivdə Azərbaycanda pul siyasəti strategiyasının təkmilləşdirilməsi İH rejiminin tətbiqi şərtlərinin tədricən reallaşdırılmasından asılıdır. Bununla belə, İH rejimi çərçivəsində perspektivdə pul siyasəti alətlərinin prudensial alətlərlə inteqrasiyasının gücləndirilməsi məsələsinə də baxılması zəruridir. 1. Azərbaycanda pul siyasəti Azərbaycanda pul siyasəti rejimi ölkənin səciyyəvi xüsusiyyətləri, o cümlədən maliyyə bazarlarının inkişaf səviyyəsi, bank sisteminin iqtisadiyyatda rolu, tədiyyə balansının srtukturu, habelə fiskal siyasət nəzərə alınmaqla formalaşdırılır. Bir çox xarici ölkələrin mərkəzi bankları kimi, Azərbaycan Mərkəzi Bankının da pul siyasətinin son məqsədini qiymətlərin sabitliyinin təmin olunması təşkil edir. Çünki, qlobal böhrandan öncəki dövrdə beynəlxalq təcrübədə dəfələrlə sübut olunmuşdur ki, mərkəzi bank tərəfindən dayanıqlı iqtisadi artımın və məşğulluğun dəstəklənməsinin ən optimal yolu qiymətlərin sabitliyinin təmin edilməsidir. 3 Məlum olduğu kimi, hədəflərindən və bu hədəfə nail olmaq yollarından asılı olaraq pul siyasəti müxtəlif strategiyalara və ya rejimlərə ayrılır. Belə ki, pul siyasətinin pul kütləsinin hədəflənməsi, valyuta məzənnəsinin hədəflənməsi, inflyasiyanın birbaşa hədəflənməsi və s. kimi rejimləri bir-birindən fərqləndirilir. Pul siyasətinin rejimi bir qayda olaraq, strateji səviyyədə olan göstəricilərin qarşılıqlı əlaqəsi əsasında müəyyənləşdirilir. Strateji səviyyədə göstərici dedikdə, mərkəzi bankın sıx nəzarəti altında olmayan və ya siyasət qərarlarının təsirinə adətən bir aydan çox müddətdən sonra məruz qalan göstərici nəzərdə tutulur. Yüklə 3,81 Mb. Dostları ilə paylaş:
|