Ekspluatatsiyasi instituti transport vositalari kafedrasi transport vositalarining elektr
Yüklə 0,56 Mb.
|
| 7.5. Tumanga qarshi faralar
Tumanga qarshi faralar tuman, kuchli qor yog‘ish, jala va boshqa og‘ir ob-havo sharoitlarida transport vositalarining xavfsiz harakatlanishini ta’minlash uchun xizmat qiladi. Bu sharoitlarda uzoqni yoritish faralarni yoqish yo‘lni ko‘rishni faqat yomonlashtiradi, yaqinni yoritish faralari esa yetarli samara bermaydi. Tuman va kuchli yog‘ingarchilik sharoitlarida bosh faralarning yoqilishi "oppoq xira parda" effektini beradi. Buning sababi shundan iboratki, tuman yoki yomg‘ir zarrasiga tushgan yorug‘lik oqimi qisman qaytadi, qisman yutiladi. YOrug‘lik oqimining zarraga kirgan qismi ham ikkiga bo‘linib, bir qismi zarrachani to‘g‘ri kesib o‘tib chiqib ketsa, ikkinchi qismi zarraning ichki qirralarida ko‘p marta qaytarilib, so‘ngra zarradan turli yo‘nalishlarda chiqib ketadi. YOrug‘lik oqimining tuman zarralaridan qaytgan qismi yo‘lning yoritilganlik darajasini ancha susaytirsa, yutilgan qismi yuqorida qayd qilingan "xira pardani" hosil qiladi. 7.7. Parobalik va elliptik qaytargichlar o‘rnatilgan bosh yoritish farasi: 1- uzoqni yorittish qay- targichi; 2- yaqinni yo- ritish qaytargichi;3-ga- barit chiroq 7.6-rasm. Elleptik faraning optik tizimi: 1 – lampa, 2 – qaytargich, 3 – ekran, 4 – linza, 5 -tarqatgich 85
Tumanga qarshi yorug‘lik dastasini hosil qilish uchun quyidagi talablar bajarilishi kerak: a) YOrug‘lik oqimining tumanda qaytarilishi va yutilishini kamaytirish maqsadida yorug‘lik nurlarining uzunligini kamaytirish zarur. Bu talabning bajarilishi uchun tumanga qarshi faralar asosiy faralardan pastroqqa joylashtirilishi kerak. Yo‘l yuzi bilan tumanga qarshi faraning eng chekka nuqtasi orasidagi masofa 250 mm dan kam bo‘lmasligi kerak. b) YOrug‘lik oqimining vertikal tekislik bo‘yicha tarqalish burchagi kamaytirilib, gorizontal tekislikdagisi oshirilishi kerak. Bu tumanga qarshi faralarda maxsus nur tarqatgichlar o‘rnatilishi bilan amalga oshiriladi. Zamonaviy avtomobillarga o‘rnatilayotgan tumanga qarshi faralarda yorug‘lik dastasini gorizontal tekislik bo‘yicha taralish burchagi 70 0 ...90 0
c) Tumanga qarshi faralarning cho‘g‘lanish tolasidan bevosita chiqqan barcha yorug‘lik nurlari ekranlanishi kerak. Hozirgi zamon standartlariga ko‘ra tarqatgichlar oq yoki sariq rangli qilib tayyorlanishi mumkin, lekin bu faralarni tuman sharoitida yo‘lni yoritish xususiyatlariga amalda ta’sir ko‘rsatmaydi. Tumanga qarshi faralar kuzov ichiga yoki maxsus tirgak yordamida buferga mahkamlanadi. Yüklə 0,56 Mb. Dostları ilə paylaş:
|