45
Şəkil 16. Vikipediyada lazımı məqalə olmadıqda açılan səhifə
4.4. M
əqalənin yaradılmasının ümumi qaydaları
Yeni m
əqalə yaratmaq üçün xüsusi „Kömək:Yeni Məqalə
Yarat“ s
əhifəsindən istifadə etmək mümkündür (Şəkil 17).
S
əhifənin mərkəzindəki sahəyə başlığı (Yeni məqalənin adını)
daxil edib, „M
əqalə yarat“ (Create article) düyməsini seçmək
lazımdır. Həmin ad ilə yaranacaq məqalənin mətnini daxil
etm
ək və məqaləni redaktə etmək üçün yeni səhifə – “Redaktə
s
əhifəsi” açılır. Buradakı "Redaktə pəncərəsinə” məqalənin
m
ətnini daxil edib “Səhifəni qeyd et” düyməsini vurmaqla onu
Vikipediyaya daxil etm
ək mümkündür. Redaktə pəncərəsində
m
ətnin formatlaşdırılması, şəkil daxil edilməsi, cədvəl
hazırlanması və s. işləri nəzərdə tutan alətlər panelindəki
düym
ələrdən istifadə edilir.
Vikipediya virtual ensiklopediyasında redaktə etmək
ist
əyən yeni istifadəçilərə, kiçik redaktələrdən başlamaq
m
əsləhət görülür. Kiçik redaktələr dedikdə, mətndəki orfoqrafik
46
s
əhvlərin düzəldilməsi, məzmuna dəyişiklik etmədən mətnin
şəklinin dəyişdirilməsi, məqaləyə intervikilərin əlavə edilməsi,
böyük h
əcmli məqalələrin bölmələrə ayrılması və s. nəzərdə
tutulur.
Bu cür redakt
ələr heç vaxt müzakirə mövzusu olmur və
h
ər zaman administratorlar tərəfindən dəstəklənirlər.
Şəkil17. Vikipediyanın “Yeni Məqalə Yarat” səhifəsi
4.4.1. Al
ətlər paneli
Vikipediyanın “Redaktə” bölməsindəki alətlər paneli
“Redakt
ə” sahəsi ilə birgə avtomatik peyda olur. Alətlər
panelind
əki düymələr məqalə
yaradark
ən müxtəlif
funksiyalardan istifad
əni asanlaşdırmaq üçün nəzərdə
tutulmuşdur (cədvəl 1).
47
C
ədvəl 1. Alətlər panelində yerləşən düymələrin
funksiyalarının siyahısı
Düym
ə
Funksiya
Redakt
ə sahəsindəki
görünüş
M
əqalədəki
görünüş
Bold v
ə ya qalın
m
ətn
'''abc'''
abc
Italic v
ə ya
kursiv şrift
''abc''
abc
Daxili keçid
[[abc]]
abc
Xarici keçid
[http://www.abc.com
ABC]
ABC
Başlığın əlavə
edilm
əsi
= = abc = =
abc
Şəklin əlavə
edilm
əsi
[[Image:abc.jpg]]
Mediafilmin
əlavə edilməsi
[[Media:abc.ogg]]
Media:abc.ogg
Riyazi düstur
abc
Wiki
formatından
imtina etm
ək
abc '''[[Bold
text]]'''
abc '''[[Bold
text]]'''
Müzakir
ələr
zamanı daxil
edil
ən imza (bu
zaman tarix d
ə
daxil edilmiş
olur)
– – ~~~~
ABC
17:44, 10
yanvar, 2008
Horizontal xətt
– – – –
48
M
əsələn, bir və ya bir-neçə sözə daxili keçid əlavə etmək
üçün b
əmin söz və ya söz birləşmələri kvadrat mötərizə
daxilind
ə göstərilməlidirlər – [[link]]. Daha sadə üsul isə –
h
əmin söz və ya söz birləşmələri qaralanır və alətlər panelindəki
“Daxili keçid” (İnternal Link) düyməsi vurulur (şəkil 18).
Şəkil18. Vikipediyanın “Redaktə” səhifəsindəki alətlər paneli
Vikipediyanın alətlər paneli İnternet Explorer (İE),
Mozilla Suite, SeaMonkey v
ə Firefox brauzerləri ilə daha yaxşı
işləyirlər.
Mozilla v
ə İE brauzerlərində artıq daxil edilmiş mətnlərlə
işləmək mümkündür. Belə ki, mətn qaralanır və lazım olan
düym
ə alətlər panelindən seçilir. Əgər mətn seçilmədən alətlər
panelind
əki hər-hansı düymə basılırsa, o zaman əməliyyat
sonradan daxil olunan m
ətn üçün nəzərdə tutulur. Digər
brauzerl
ərdə isə paneldəki düyməni basdıqda, bu düymənin
yerin
ə yetirdiyi funksiyanın izahı verilir.
4.4.2. M
əqalənin məzmununun yazılması
M
əsləhətdir ki, məqalənin ilkin həcmi 500 işarədən az
olmasın. Məqalələrin yazı stili elmi-bədii olmalıdır. Belə ki,
Vikipediya qlossari v
ə ya lüğət deyildir. Həmçinin məqalələri
yazark
ən heç olmasa iki ümumvikipediya (əslində beşdir)
prinsipin
ə ciddi şəkildə əməl etmək lazımdır:
49
1.
Yazılmış məqalənin neytrallığı prinsipi
2.
Mü
əllif hüquqlarının qorunması.
Əks halda məqalənin idarəçilər tərəfindən silinmə ehtimalı
var
dır. Əgər istifadəçi sadəcə sınaq yazısı yazmaq istəyirsə, o,
bunu “Qaralama d
əftəri”ndə (Vikipediya:Qaralama dəftəri)
etm
əlidir, belə ki, bu zaman məqalələrin korlanması ehtimalı
aradan qaldırılmış olur (şəkil 19).
Şəkil 19. Vikipediyanın “Qaralama dəftəri” səhifəsi
4
.4.3. Sınaq göstərişi və səhifənin qeyd edilməsi
M
əqalədə edilən dəyişikliklərin Vikipediya verilənlər
bazasına (VB) düşmədən necə görünəcəyini bilmək üçün
“Sınaq göstərişi” düyməsindən istifadə edilməlidir. Həmçinin
m
əqalənin dəyişdirilmiş versiyanı əvvəlki versiyalarla müqayisə
etm
ək üçün “Dəyişiklikləri göstər ” düyməsindən istifadə edilir.
Bu m
ərhələləri keçdikdən sonra istifadəçi cəsarətlə
"S
əhifəni qeyd et" düyməsini basa bilər. Əgər məqalə "Səhifəni
Dostları ilə paylaş: |