Elektron resurslar Məlumatın ardı
Yüklə 0,83 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- MİNİATÜR
- Sultan Məhəmməd Nizaməddin
- QRAFİKA və RƏNGKARLIQ
Rənglər: sarı və ağ rəng qızıl və gümüş rənginə uyğun idi. Qızıl — zən- ginlik və ədalət ; gümüş — paklıq və saflıq rəmzi sayılardı. Digər beş rəng: tünd-qırmızı — məhəbbət ; mavi — gözəllik və ucalıq ; ya- şıl — bolluq, rifah, al-qırmızı — hakimiyyət ; qara — müdriklik simvolu sayılardı. 57 56 1Bəxtiyar "İçərişəhər" m. 2 m T: 055-861-69-19. 2напрот Совмин, с отл. ремонтом, дом облицован аглаем, встр. кухня, 2/5 Цена 130 тыс. долл. Т: 012-493-04-40, Эльхан. Prezident Apartının yanında, İstiqlaliyyət küç., sahəsi 41/55 kv.m, icarəyə verməyə ideal yerdir. Özüm satıram. Qiyməti 90 min doll. T: 012-492-00-26, 050-671-29-05, Azər. Yaradıcı araşdırma: gerbdə təsvir olunan və rəng sı. Nişan-təsvirlər: ; mətsevərlik; çələng — şöhrət; qanadlı ilan — şər; əjdaha — əzəmət; əl — igidlik göstəricisi idi. nişan lərin məna palıd ağacı, ayı — güc; məşəl, açıq kitab — elm arı — zəh- Dövlətlər və ayrı-ayrı şəhərlərin də öz gerbi var. Gerblərdə həmin şəhərlərə xas olan xüsusiyyətlər — təbiət, sərvət, xalq əfsanələ- rinin obrazı və digərlərini əks etdirərdilər. Yaradıcı araşdırma:
Heraldik fiqurlarda — rəngin, qeyri-heraldik fiqurlarda isə təsvi- rin simvolik mənası nədir? “Heraldika dili” və “Gerbi oxumaq” ifadəsini necə başa düşürsən? Yaradıcı fəaliyyət. Simvolların şərti dilindən istifadə edərək, şəxsi və ya ailə gerbini təsvir et, yaxud apli- kasiyasını düzəlt. Qalxanın forması, onun rəngli sahə- lərə bölünməsi, vacib saydığın simvol-fiqurlar fikirləş. Rəngli kağızlar Flomasterlər Rəngli karandaşlar Özünün və ailənin marağını nəzərə alaraq deviz tərtib et. Təsvir və rəng həlli ifadəli və aydın olmalıdır. Bu gerb — sinif, məktəb otağı, idman klubu və ya hər hansı fənnin emblemi də ola bilər. Bu tapşırığı kompyuterdə, Paint — qrafik redaktorundan istifadə edərək işləyə bilərsən.
Müasir cəmiyyətdə simvol və emblemlər mövcuddur? Onlar nəyi bildirir? Gerbləri tərtib etmək hansı məqsəd daşıyır? http://www.heraldicum.ru, azerbaij/index.htm 19-20. MÜXTƏLİF DÖVR SƏNƏTKARLARININ YARADICILIĞI
Elə incəsənət əsərləri var ki, öz dövrünün simvoludur. Onları yaradan isə rəssamdır. Rəssamın yaratdığı insan obrazı, yaşadığı dövrün hadisələri rəngkarlıq, qrafika, heykəltəraşlıq və memarlıq nümunələrində canlanır. İfadə üslubuna görə onların öz dili var. Müxtəlif ifadə üslubu olan bu əsərləri isə bir cəhət birləşdirir — ya- radıcılıq.
(latınca — minium, qırmızı rəng deməkdir) — kiçikölçülü rəsmlərə deyilir. Orta əsr əlyazma kitablarında birinci sətri və baş hərfi fərqləndirmək, bəzəmək zərurətindən yaranıb. Keçmişdə birinci sətri və ya baş hərfi, adətən, qırmızı rənglə fərqləndirərdilər. Sulu boyalardan istifadə olunaraq çəkilərdi.
Orta əsr Şərq əlyazmalarını bəzəyən təs- virlər — miniatür adlanır. Qrafika və rəng- karlığın uğurlu sintezindən yaranmış bədii üs- lubdur. İllüstrasiya kimi, miniatürdə də əl- yazmalardakı mətnin məzmunu təsvir edi- lərdi. Naxışların kompozisiya zənginliyi, lirik mənzərələr, incə xətt və formaların ritmi, kolorit ahəngdarlığı, obrazların dekorativliyi miniatürə xas olan cəhət idi. Miniatür sənəti — saray sənəti də ad- lanardı. Çünki əlyazma kitabların miniatür- lərlə bəzədilməsi, əsasən, padşah və şah- zadələrin sifarişi olardı. Orta əsrin mədəniyyət mərkəzi olan Təbriz şəhərində yaşayıb-yaradan miniatürçü- rəssam Sultan Məhəmməd Nizaməddin (1470–1555) şah kitabxanasında baş rəssam idi. Onun əsərləri kompozisiya dinamikliyi, koloritin dekorativliyi, incə harmoniyası ilə fərqlənərdi. Mütaliə edən şahzadə Gerbləri “oxu” və izah et Çap üçün deyil İnsan və heyvan fiqurlarının real ifadə üslubu, mənzərə təsvirlərinin inandırıcı real görüntüləri bu əsərləri fərqləndirən əsas cəhətlərdir. Ustadın ilk əsərlərindən sayılan, dahi şair Ə.Firdovsinin “Şahnamə” əsərinə çəkdiyi miniatür — “Yatmış Rüstəm” adlanır. Ən böyük tərtibat işləri də (742 səhifə) “Şahnamə” əsərinin əlyazmasında çəkilib (258 böyük miniatür). Rəssamın bu əlyazmadakı ən məşhur illüstrasiyası — “Keymu- razın saray əhli” miniatürüdür. Dahi şair N.Gəncəvinin — “Xəmsə”, Nəvainin — “Divan” əlyazmasına miniatürlər kamil sənətkar tərəfindən çəkilib. Bu əlyazmalar hazırda Nyu- York şəhərindəki “Metropoliten” muzeyində və Fransanın Milli Kitabxanasında saxlanılır. Şair Hafizin “Divan” əlyazmasına çəkdiyi miniatürlərdə sadə insanların və saray əyanlarının həyat tərzi təsvir edilmişdir. Sultan Məhəmməd miniatürlə yanaşı, ayrıca vərəqə üzərində portretlər yaratmışdır. Həmin portretlərdən ən məşhuru kimi “Mütaliə edən şah- zadə” əsərini göstərmək olar. Hazırda Rusiya Milli Kitabxanasında sax- lanılır.
1 2 3 59 58 Ekspozisiya 2 QRAFİKA və RƏNGKARLIQ İncəsənət əsərləri yarandığı dövrün , insanların məişət və mədəniyyətini əks etdirən “ Qaqarin hadisələrini sənəddir”. Rəssamın yaşadığı və yaratdığı dövr, obraz və mənəvi dəyərlər rəngkarlıq və qrafika əsərlərində bizə gəlib çatır. Rus rəssamı, knyaz
həsr olunmuş əsərlərində yurdumuzu, insanların həyat tərzini təsvir et- mişdir. O, həm də memar kimi fəaliyyət göstərmişdir: Tiflis şəhərində “Sioni” məbədi onun layihəsi əsasında tikilmişdir (1853). Bu məbədin divar rəsmlərini də Q.Qaqarin özü çəkmişdir. Parisdə çap etdirdiyi (1847) “Səfalı Qafqaz” və “Qafqaz kostyumları” adlı albomların ilk nəşrləri 19-cu əsrdə Qafqazda yaşayan xalqların etno- qrafiyasının tarixi salnaməsidir. 1859-1872-ci illərdə Rusiya Rəssamlıq Akade- miyasının vitse-prezidenti olan sənətkar incəsənət
lər yaratmışdır. İstedadlı rəssamın yağlı boya, qra- fika və akvarellə işlədiyi təsvirlər “Rus muzeyi” və “Tretyakov qalereyası”nda saxlanılır. “Qafqaz kostyumla- rı” adlı albomun ilk nəşri (Paris) Bakı xan sarayı Bakılı İrəvan sərdarının sarayında güzgülü zal Zabit Gənc DEKOR — İNSAN, CƏMİYYƏT, ZAMAN · ·
Miniatür nədir? Miniatür və tablodakı rəsmin fərqi nədir? Ədəbiyyat dərsliyindən tanış olduğun hekayəyə miniatür çəkməyə çalış.
· · Hansı qrafik rəssamları tanıyırsan? Qrafika və rəngkarlıq əsərlərinin əsas xüsusiyyətləri hansılardır? Ekspozisiya 1 Ekskursiya
Yüklə 0,83 Mb. Dostları ilə paylaş:
|