Elektron resurslar Məlumatın ardı



Yüklə 0,83 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə22/32
tarix14.05.2018
ölçüsü0,83 Mb.
#44139
növüDərs
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   32

51

50

İnsanı əhatə edən əşyalar arasında onun 



ge-

yimdir. Geyimin forma 

 dekorunu, gözəlliyi haqqında təsəvvür-

lərin 


Qədim Çində sarı rəng — qızıl, zinət rəngi, əjdaha isə imperator 

simvolu  sayılardı.  Böyük 

yar-

dım edən yüksək məmurların geyimlərinin də öz fərqləndirici işa-



rələri  vardı. 

ən çox bağlı olduğu 

və 

rolunu araşdırmaq üçün  Qədim Çinə səyahət edək.



dövlətin  idarəçiliyində  imperatora 

Geyimın rəngı rütbəyə görə seçilərdi: imperator — sarı, döyüş-

çülər — ağ və qırmızı,  gənc döyüşçülər — mavi, əyanlar isə qəhvəyi 

rəngli libaslar geyinərdilər. 

Çin kəndliləri gündəlik iş üçün rahat, qaba parçadan tikilmiş sa-

də paltarlar geyinərdilər. 

DEKOR — İNSAN, CƏMİYYƏT, ZAMAN

16. QƏDİM ÇİN GEYİM ƏNƏNƏLƏRİ — SİMVOL VƏ RƏNG

Yaradıcı araşdırma: 

geyimdə quş və heyvan təsvirləri, rəngin mənası.

Uzunömürlülük simvolu sayılan ağ durna böyük rütbəli məmurun xələtinin 

sinəsində — birinci, yüksək rütbəyə işarə idi. Hərbi məmurun libasını bəzəyən 

pələng, aslan, bəbir təsvirləri rütbəyə uyğun tikilərdi. 

Məmur  papağının  yuxarı  hissəsi  büllur,  şüşə,  bürüncdən  hazırlanan  kiçik 

kürəciklərlə bəzədilərdi. Material, ölçü və rəng fərqi də rütbədən asılı olardı. 

Yüksəkrütbəli məmurun baş geyimindəki kürəcik  yaqutdan olardı. 



Məmur geyimləri və papaqları. Çin

İmperator ailəsinin üzvləri, yüksək 

məmur, alim, kübar xanımlar uzun 

qolları yerə dəyən ipək xalatlar ge-

yinərdilər. Xəfif ipək yüksək təbə-

qələrdə üstünlük sayılardı. 

Hətta  ipək  alveri  edən  tacirlərə  də  bu  parçadan  libas 

geymək qadağan idi. 

Ustalıqla bəzədilmiş bu ipək geyimin naxışlarının öz mə-

nası vardı: məsələn, kəpənək — xoşbəxtlik və sevinc, gül-

çiçək — əsil-nəcabət, zənginlik və baharın gəlişini bildi-

rərdi. Saray xanımları mürəkkəb formalı saç düzümlərinə 

qızıl  və  gümüşdən  sancaqlar  taxardılar.  Geyimi  dik-

dabanlı  ipək  başmaqlar  tamamlayırdı.  Zadəgan  kostyu-

munun  əsas  hissəsi  olan  kəmər  —  rəngı,  materialı  və 

bəzəyi ilə də fərqlənərdi. 

 

İmperator 



geyimindəki

sarı rəngi 

Çin dekorativ

sənətinin daha 

hansı sahələrində

görmək olar?

Qədim  Çin  geyimi  çəkməyə  çalış. 

Onun kimə aid olduğunu müəyyənləşdirən naxış, rəng və 

simvolları istifadə edərək rənglə.

Yaradıcı  fəaliyyət. 



İmperator və hərbçilərin geyimləri

Yaradıcı araşdırma: 



qadın kostyumu — 

simvol və rəng.

Kişi və qadın geyim bəzəklərində hansı simvol və rəngə  üstünlük verilirdi?

Qədim Misir və Çin geyimləri arasında fərqli və oxşar xüsusiyyətlər nədir?

Geyimin “insan haqqında necə danışdığını” indi təsəvvür edə bil-

dinmi?

Quaş


Flomaster

Pastel təbaşir



Çin kəndliləri

Kvadrat formalı 

tikmə.

Çap üçün deyil


53

52

DEKOR — İNSAN, CƏMİYYƏT, ZAMAN



17. QƏRBİ AVROPAIN DEKORATİV-TƏTBİQİ SƏNƏTİ. 17-ci ƏSR 

17-ci əsrdə Qərbi Avropanın dekorativ-tətbiqi sənəti — forma, 

naxış və rəngi ilə Qədim Misir və Çin incəsənətindən fərqlənirdi.

Bu dövrün kostyumları olduqca təntənəli və çoxsaylı bəzəklərlə 

möhtəşəm  görünər,  aristokrat  zövqünə  və  həyat  tərzinə  uyğun 

olardı. 


Fransa kralı 14-cü Lüdovik hər zaman geyimlərində cah-calal və 

büsatın zənginliyini nümayiş etdirməyə çalışardı. Dəbin əsas qanu-

ni daşıyıcısı olan kral fransız aristokratları üçün nümunə idi. Onun 

kostyumunu  almaz  və  brilyantlar,  rəngli  daş-qaşlar,  qızıl  və  gü-

müşlər bəzəyərdi. Kostyumun cah-calalı — kralın idarə etdiyi döv-

lətin  çiçəklənməsindən  xəbər  verməyilə  yanaşı,  başqa  dövlətlər 

arasında onun nüfuzunun artmasına işarə idi. 

Geyim tərzi və insanın cəmiyyətdə mövqeyi.

Qərbi Avropanın saray interyeri və məişət əşyaları haqqında.

BİLƏCƏKSƏN:

Yaradıcı araşdırma: 



kostyum: forma, naxış, geyim elementləri.

fərqli xüsusiyyətləri izah et.

Azərbaycan milli geyimi ilə Qərbi Avropa kostyumu arasında oxşar və 

Kral 14-cü Lüdovik

Aristokrat — kübar, əsilzadə.

Jüstokor  — uzun, yaxasız, cibli  kişi üst geyimi.

Bafta — metal saplardan toxunan lent.

Beləliklə, kostyum — insanın cəmiyyətdə müəyyən təbəqə və ya 



qrupa aid olduğunu göstərən nişan, simvol sayılardı.

Bu gün də dekor cəmiyyətdə eyni funksiyanı daşıyır. Qədim vaxt-

lardan müasir dövrədək dekor həyat tərzinə qayda gətirir, insanlar 

arasında ünsiyyət yaradır, onların kim olduğunu müəyyən edir. 



Yaxalıq

Dəvəquşu lələyilə 

bəzənmiş enliətək 

üçkünc şlyapa

Zınqırov formalı 

alt yubka

Şleyfli 

üst yubka

Bant

Yelpik

Baş bəzəyi —

gül-çiçək, bant, 

qiymətli daşlarla 

bəzənmiş 

“mərtəbəli tac”

Parik

Jüstokor 

(üst geyimi)

Manjet 

(qatlanmış 

hissə)

Ciblər

İpək 

corablar

İri kəpənək-bantla 

bəzədilmiş tufli 

Külot 

(dizə qədər 

şalvar) 

Bafta

Düyün 

vurulmuş 

qurşaq

Qılınc

Qızıl  saplarla  bəzədilmiş  geyimi  yalnız  kral  və  ailəsi  geyinə  bilərdi. 

Sarayda daha bir qayda var idi: kraldan başqa, bütün kişilər şlyapasını 

çıxarmalı idi. 

Bu, maraqlıdır 

Çap üçün deyil



Yüklə 0,83 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   32




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə