Elektron resurslar Məlumatın ardı



Yüklə 0,83 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə23/32
tarix14.05.2018
ölçüsü0,83 Mb.
#44139
növüDərs
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   32

53

52

DEKOR — İNSAN, CƏMİYYƏT, ZAMAN



17. QƏRBİ AVROPAIN DEKORATİV-TƏTBİQİ SƏNƏTİ. 17-ci ƏSR 

17-ci əsrdə Qərbi Avropanın dekorativ-tətbiqi sənəti — forma, 

naxış və rəngi ilə Qədim Misir və Çin incəsənətindən fərqlənirdi.

Bu dövrün kostyumları olduqca təntənəli və çoxsaylı bəzəklərlə 

möhtəşəm  görünər,  aristokrat  zövqünə  və  həyat  tərzinə  uyğun 

olardı. 


Fransa kralı 14-cü Lüdovik hər zaman geyimlərində cah-calal və 

büsatın zənginliyini nümayiş etdirməyə çalışardı. Dəbin əsas qanu-

ni daşıyıcısı olan kral fransız aristokratları üçün nümunə idi. Onun 

kostyumunu  almaz  və  brilyantlar,  rəngli  daş-qaşlar,  qızıl  və  gü-

müşlər bəzəyərdi. Kostyumun cah-calalı — kralın idarə etdiyi döv-

lətin  çiçəklənməsindən  xəbər  verməyilə  yanaşı,  başqa  dövlətlər 

arasında onun nüfuzunun artmasına işarə idi. 

Qərbi Avropanın saray interyeri və məişət əşyaları haqqında.

Geyim tərzi və insanın cəmiyyətdə müəyyən edən rolu.

BİLƏCƏKSƏN:

Yaradıcı araşdırma: 



kostyum: forma, naxış, geyim elementləri.

fərqli xüsusiyyətləri izah et.

Azərbaycan milli geyimi ilə Qərbi Avropa kostyumu arasında oxşar və 

Kral 14-cü Lüdovik

Aristokrat — kübar, əsilzadə.

Jüstokor  — uzun, yaxasız, cibli  kişi üst geyimi.

Bafta — metal saplardan toxunan lent.

Beləliklə, kostyum — insanın cəmiyyətdə müəyyən təbəqə və ya 



qrupa aid olduğunu göstərən nişan, simvol sayılardı.

Bu gün də dekor cəmiyyətdə eyni funksiyanı daşıyır. Qədim vaxt-

lardan müasir dövrədək dekor həyat tərzinə qayda gətirir, insanlar 

arasında ünsiyyət yaradır, onların kim olduğunu müəyyən edir. 



Yaxalıq

Dəvəquşu lələyilə 

bəzənmiş enliətək 

üçkünc şlyapa

Zınqırov formalı 

alt yubka

Şleyfli 

üst yubka

Bant

Yelpik

Baş bəzəyi —

gül-çiçək, bant, 

qiymətli daşlarla 

bəzənmiş 

“mərtəbəli tac”

Parik

Jüstokor 

(üst geyimi)

Manjet 

(qatlanmış 

hissə)

Ciblər

İpək 

corablar

İri kəpənək-bantla 

bəzədilmiş tufli 

Külot 

(dizə qədər 

şalvar) 

Bafta

Düyün 

vurulmuş 

qurşaq

Qılınc

Qızıl  saplarla  bəzədilmiş  geyimi  yalnız  kral  və  ailəsi  geyinə  bilərdi. 

Sarayda daha bir qayda var idi: kraldan başqa, bütün kişilər şlyapasını 

çıxarmalı idi. 

Bu, maraqlıdır 

Çap üçün deyil



Согласно новым требованиям «вес ежедневного комплекта 

учебников и письменных принадлежностей не должен 

превышать: для учащихся 1-2-х классов - более 1,5 кг, 3-4-х 

классов - более 2 кг; - 5-6-х - более 2,5 кг, 7-8-х - более 3,5 кг, 9-

11-х - более 4,0 кг». 

55

54



18. HERALDİKA — GERB VƏ EMBLEMLƏR 

Orta  əsrlərdə,  Qərbi  Avropada  insanın  cəmiyyətdə 

hansı təbəqəyə aid olduğunu göstərən daha bir fərqlən-

dirici nişan mövcud idi. Bu, 

 

qalxan və dəbilqəsinə, bayraq və at çuluna vurulan şəx-



si nişan — gerb idi. Gerb üzərindəki nişanlar polad ge-

yimli cəngavərlərə bir-birini uzaq məsafədən tanımağa 

xidmət edərdi. 

hərbi-zadəgan təbəqəsinin

Gerblərdə rəng və təsvirin simvolik mənası.

Azərbaycan şəhərlərinin gerbi.



BİLƏCƏKSƏN:

Yaradıcı araşdırma: 



gerbdəki heraldik 

və qeyri-heraldik fiqurlar

İnsanlara fərqləndirici 

nişanlar nə üçün lazım idi? 

Gerbləri niyə qalxan 

üzərində təsvir edərdilər?

Gerbdə  olan  hər  bir  nişan  və 

rəng  müəyyən  mənaya  malik 

idi və onu daşıyan şəxs haqqın-

da simvolik informasiya verər-

di. Gerb  nəslin ləyaqət rəm-



zi sayılardı.   

Emblem — 

Gerb — zadəgan nəslinə, şəhə-

rə, ölkəyə mənsub, nişan və em-

blem təsviri olan lövhə-qalxan.

hər hansı ideya və 

ya  anlayışın  simvolik,  şərti 

təsviridir:  məsələn,  at  nalı  — 

uğur emblemi sayılır.

Heraldika 

 gerb və nişanları 

öyrənən elm sahəsidir.

A3 


Quaş

Flomaster 

Təbaşir

Yaradıcı fəaliyyət.  



Sinif yoldaşlarınla birgə “Sarayda şənlik” — 

kollektiv  panno  yaratmağa  çalış.  Əvvəlcə  ümumi  kompozisiyanı 

dəqiqləşdir:  divar,  tavan  və  döşəməni.  Burada  saray  interyerini, 

mebel  və  əşyaları  təsvir  edib,  bəzəyə  bilərsən.  Çəkilmiş  hissələri 

kəsib ümumi kompozisiyaya yapışdır. Sonra hərəkətdə olan, rəqs 

edən,  hörmətlə  baş  əyən  insan  fiqurlarını  kostyumda  təsvir  et.   

Perspektivin qanunlarını nəzərə almağı unutma. 



A.Boss. Sarayda bal. 17-ci əsr  

Yaradıcı araşdırma: 



saray: interyer, 

mebel, forma, naxış, təmtəraq.

Saray interyerinin divar naxışları, me-

bel və nəfis əşyalar saraya xüsusi yara-

şıq  və  təmtəraq  verər,  kralın  cah-

calalını bildirərdi.

Tavandakı  rəsmlər,  güzgülü  divarlar, 

büllur  çilçıraq,  incə  ornamentli  döşə-

mələr, qızılı yapma dekorun bolluğu — 

qeyri-adi  dekorativlik  və  xüsusi  tən-

tənə təəssüratı yaradardı. 

O dövrün dəbdəbəli mebelləri zəngin de-

korla bəzənərdi. 

Sarayda hansı mərasimlər keçırilərdi?

Azərbaycan evi və saray interyerindəki fərq nədədir? 



Saray interyeri

Gerbin 

formaları

Heraldik fiqur  üfüqi, şaquli və 

diaqonal  üzrə  olur.  Burada  əsas 

simvol-elementlər  müxtəlif  rəng 

çalarlarıdır.

Əsas heraldik fiqurlar 

Şaquli

Diaqonal

Üfüqi

Qeyri-heraldik  fiqurlar    təbii, 

süni və əfsanəvi olur. Müxtəlif can-

lı və cansız varlıqların simvolik təs-

virindən ibarətdir.

Əsas  qeyri-heraldik fiqurlar 

Təbii–

insan, 

heyvan, 

bitki

Süni –

gəmi, tikili, 

məişət əşyası, 

silah

 Əfsanəvi–

əjdaha, 

qrifon 

Emblem

Forma

Gerb

Bakı şəhərinin gerbi



Çap üçün deyil


Yüklə 0,83 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   32




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə