71
70
23.
BƏDİİ ŞÜŞƏ
MÜASİR DEKORATİV-TƏTBİQİ SƏNƏT
Şüşə məmulatının dekorativ-tətbiqi sənət əsəri kimi mahiyyəti.
Şüşənin xüsusiyyəti və texnologiyası.
BİLƏCƏKSƏN:
Müasir İncəsənət Muzeylərində bədii şüşə adlanan və müasir rəs-
samların şüşədən yaratdığı dekorativ-tətbiqi sənət əsərləri nümayış
etdirilir.
Yaradıcı araşdırma:
şüşənin xüsusiyyətləri: rəng, forma və dekor
Rəng
işi son dərəcə mürəkkəbdir. Böyük məharət, bacarıqla yanaşı, bu işdə, eyni
zamanda kövrək və möhkəm, şəffaf və rəng çalarları ilə zəngin materialı hiss
etmək də tələb olunur.
Forma və dekor. Qızmar şüşəəridən kürə (soba) qarşısında müxtəlif forma
və vahid dekorativ kompozisiyalar yaranır.
Adətən, rəssam özü şüşəni üfürür, ərimiş qızmar damcını fırladaraq onu
xüsusi alətlərin köməyi ilə müxtəlif formalara salır. Bu işi rəssam, onun
istəyini dəqiqliklə yerinə yetirən şüşəüfürən usta ilə birgə yaradır.
Əl və üfürmə üsulu ilə hazırlanmış hut şüşəsini qaynar vəziyyətdə uzat-
maq, əzmək, yapmaq, kəsmək və ona başqa yapma detallar da bərkitmək
mümkündür.
. İşıq şüşə üzərinə düşərkən o sanki canlanır. Şüşə ilə işləyən rəssamın
Hut şüşəsi
— “ Hut” (alman sözü) “ şüşəüfürmə
emalatxanası” deməkdir.
Hut alətləri: şüşəüfürən boru, qaynar şüşəni
kəsmək üçün qayçılar, kəlbətinlər, maqqaşlar,
şüşəyə forma verən yayma alətləri.
Yaradıcı fəaliyyət.
Müxtəlif formalı şüşə məmulatı çək.
Bu, fiqur və ya qab ola bilər. Onlardan tək və ya ümumi
kompozisiyada — ansambl yarada bilərsən. Məmulatın bə-
dii şüşədən olduğunu rənglərlə göstərməyə çalış və deko-
runa xüsusi diqqət yetir.
Akvarel
Flomasterlər
Pastel tabaşirlər
5ç/v(80səhifə)70 100 1/16 (130 202)
×
×
Rəng, forma və dekor
Hut şüşə nümunələri
Çexiya və Slovakiya ölkələrində şüşə — milli ənənələrin simvolu sayılır.
Bu, maraqlıdır
Şüşə məmulatı yaradarkən rəssam hansı mərhələlərdən keçir?
Keramika və şüşə məmulatlarının rəng, forma və dekorunda hansı ox-
şarlıq var?
Çap üçün deyil
24.
BƏDİİ METAL — DÖYMƏ VƏ TÖKMƏ
Rəssam təxəyyülü onu fərqli obrazlar yaratmağa və yeni texno-
loji üsullar axtarmağa sövq edir. Müasir rəssam metal kimi “çətin”
materialdan da əsərlər yaradır. O, döymə, tökmə, basmanaxış, qay-
naq kimi müxtəlif texnika və onun emaletmə üsullarından istifadə
edir.
Bədii metalın dekorativ-tətbiqi sənət əsəri kimi mahiyyəti.
Dəmirin emaletmə üsulları – bədii döymə və tökmə.
BİLƏCƏKSƏN:
Zakir Əhmədov.
“Мuğаm”
Bədii döymə və tökmə üsulunun əsas xüsusiyyətləri nədir?
Əsərlərdəki fərq və oxşarlıq nədə müşahidə olunur?
Yaradıcı fəaliyyət.
Plastilin və gilin plastik xüsusiyyət-
lərindən istifadə edərək qeyri-adi dekorativ formalı dəmir
məmulat düzəltməyə çalış. Dəmir məmulatın hansı işləmə
texnikasında “hazırlanacağını” müəyyən et — bədii döymə
və ya bədii tökmə. Bunu necə göstərə bilərsən?
Plastilin
Gil
Döyülmüş materialı hiss edən rəssam, metalın plastik xüsusiyyətlərin-
dən cəsarətlə yararlanır. Yaratdığı dəmir siluetlərin ifadəli kompozisi-
yası sanki metalın qrafikadakı təsvirinə bənzəyir.
73
72
MÜASİR DEKORATİV-TƏTBİQİ SƏNƏT
Metal ilə işləmə rəssam qarşısında müxtəlif texnikalarda qeyri-
adi, təkrarolunmaz orijinal əsərlər yaratmağa geniş imkanlar açır.
Daşi
Nimdakov.
“Şahzadə”.
Metal və
mamont
sümüyündən
hazırlanmış
kompozisiya
Digər texnika — tökmə üsulu ilə hazırlanır. Əridilmiş kütlə xüsusi qəlibə
tökülür, orada soyuyaraq gələcək məmulatın formasını alır.
Metalla iş ustadan “möhkəm” əl və “dəmir” iradə tələb edir. Bədii döymə
üsulundan istifadə edərkən rəssam, təxəyyülündə canlanan obrazı çox
zaman öz əlləri ilə yaratmalı olur.
Közərmiş dəmir parçası bir göz qırpımında
sobadan birbaşa zindan üzərinə qoyularaq
döyəclənir, — zərbələr bir-birini əvəz edir və
dəmir parçası tədricən məmulatın formasını
almağa başlayır. Dəmir hələ isti ikən, işi ba-
şa çatdırmaq lazımdır. “Dəmiri isti-isti dö-
yərlər” atalar sözünü xatırlasan, bu işin nə
qədər çətin olduğunu anlayarsan.
Yaradıcı araşdırma:
bədii metal —
forma və siluet
Bədii döymə üsulu ilə hazırlanmış əsərlər
Bədii metal əsərlər sərgi ekspozisiyasının fraqmenti və nümunələri
Bədii
ilə hazırlanmış əsərlər
tökmə üsulu
Çap üçün deyil
24.
BƏDİİ METAL — DÖYMƏ VƏ TÖKMƏ
Rəssam təxəyyülü onu fərqli obrazlar yaratmağa və yeni texno-
loji üsullar axtarmağa sövq edir. Müasir rəssam metal kimi “çətin”
materialdan da əsərlər yaradır. O, döymə, tökmə, basmanaxış, qay-
naq kimi müxtəlif texnika və onun emaletmə üsullarından istifadə
edir.
Bədii metalın dekorativ-tətbiqi sənət əsəri kimi mahiyyəti.
Dəmirin emaletmə üsulları – bədii döymə və tökmə.
BİLƏCƏKSƏN:
Zakir Əhmədov.
“Мuğаm”
Bədii döymə və tökmə üsulunun əsas xüsusiyyətləri nədir?
Əsərlərdəki fərq və oxşarlıq nədə müşahidə olunur?
Yaradıcı fəaliyyət.
Plastilin və gilin plastik xüsusiyyət-
lərindən istifadə edərək qeyri-adi dekorativ formalı dəmir
məmulat düzəltməyə çalış. Dəmir məmulatın hansı işləmə
texnikasında “hazırlanacağını” müəyyən et — bədii döymə
və ya bədii tökmə. Bunu necə göstərə bilərsən?
Plastilin
Gil
Döyülmüş materialı hiss edən rəssam, metalın plastik xüsusiyyətlərin-
dən cəsarətlə yararlanır. Yaratdığı dəmir siluetlərin ifadəli kompozisi-
yası sanki metalın qrafikadakı təsvirinə bənzəyir.
73
72
MÜASİR DEKORATİV-TƏTBİQİ SƏNƏT
Metal ilə işləmə rəssam qarşısında müxtəlif texnikalarda qeyri-
adi, təkrarolunmaz orijinal əsərlər yaratmağa geniş imkanlar açır.
Daşi
Nimdakov.
“Şahzadə”.
Metal və
mamont
sümüyündən
hazırlanmış
kompozisiya
Digər texnika — tökmə üsulu ilə hazırlanır. Əridilmiş kütlə xüsusi qəlibə
tökülür, orada soyuyaraq gələcək məmulatın formasını alır.
Metalla iş ustadan “möhkəm” əl və “dəmir” iradə tələb edir. Bədii döymə
üsulundan istifadə edərkən rəssam, təxəyyülündə canlanan obrazı çox
zaman öz əlləri ilə yaratmalı olur.
Közərmiş dəmir parçası bir göz qırpımında
sobadan birbaşa zindan üzərinə qoyularaq
döyəclənir, — zərbələr bir-birini əvəz edir və
dəmir parçası tədricən məmulatın formasını
almağa başlayır. Dəmir hələ isti ikən, işi ba-
şa çatdırmaq lazımdır. “Dəmiri isti-isti dö-
yərlər” atalar sözünü xatırlasan, bu işin nə
qədər çətin olduğunu anlayarsan.
Yaradıcı araşdırma:
bədii metal —
forma və siluet
Bədii döymə üsulu ilə hazırlanmış əsərlər
Bədii metal əsərlər sərgi ekspozisiyasının fraqmenti və nümunələri
Bədii
ilə hazırlanmış əsərlər
tökmə üsulu
Çap üçün deyil
Dostları ilə paylaş: |