67
66
MÜASİR İNCƏSƏNƏT MUZEYİ
Muzeyin ekspozisiyasında 20-ci əsrin ortalarından bu günə qədər
Azərbaycan müasir incəsənətinin rəngkarlıq və heykəltəraşlıq
əsərləri toplanıb.
Müasir İncəsənət Muzeyi
E
dələr, axtarışlar və insan ruhunun azadlığını tərənnüm edən əsər-
lərlə məşhurdur.
Muzey müasir dövrün son 70 ilin Azərbaycan rəssamlarının mindən
çox təsviri sənət əsərini təqdim edən məkandır. Ekspozisiyaların
bir hissəsi milli rəssamlıq sənətinin tamamilə başqa bir istiqamətini
özündə əks etdirir. Bu, Əşrəf Muradın, Kamal Əhmədin, Mircavad
Cavadovun, Rasim Babayevin muzey tərəfindən qorunub saxlanan
unikal əsərləridir.
kspozisiyalar haqqında qısa məlumat. Bu ekspozisiya müşahi-
Muzeyin interyeri. İnteryerin ağ rəngi, qeyri-adi memarlıq üslubu,
metal konstruksiyalar və təkrarolunmaz əsərlər – bütövlükdə müasir
incəsənət nümunəsi hesab olunur.
Bədii qalereya — təsviri sənət əsərlərinin nümayış olunduğu məkan.
Adətən, bədii qalereyaları — “bədii muzey” də adlandırırlar.
Sərgi — incəsənət və digər ictimai nailiyyətlərin insanlar qarşısında
nümayişidir.
Müasir incəsənət — 20-ci əsrin ortalarından etibarən formalaşan
ümumi bədii yaradıcılıqdır.
MÜASİR DEKORATİV-TƏTBİQİ SƏNƏT
Müasir İncəsənət Muzeyinin sərgi salonu
Dekorativ-tətbiqi sənət sahələri üzrə çalışan müasir peşəkar rəs-
samı xalq sənətkarından hansı xüsusiyyətlər fərqləndirir?
Sərgiyə qoyulmuş dekorativ-tətbiqi sənət əsərləri kütləvi isteh-
sal məmulatlarından nə ilə fərqlənir?
Yaradıcı fəaliyyət.
Müasir İncəsənət Muzeyinin eks-
pozisiyasını təsvir et. Əvvəlcə onun interyerini, son-
ra orada sərgilənən əsərləri çəkməyə çalış. Bunların
arasına müasir dekorativ-tətbiqi sənət nümu-
nələrindən istədiyini daxil edə bilərsən.
www.mim.az
Rəngli karandaşlar
Flomasterlər
Akvarel
Quaş
Azərbaycan təsviri sənətinin klassikləri — Səttar Bəhlulzadə,
Tahir Salahov, Mikayıl Abdullayev, Tağı Tağıyev, Nadir Əbdürrəh-
manov, Elmira Şahtaxtinskaya, Oqtay Sadıx-zadə, Tokay Məm-
mədov, Toğrul Nərimanbəyov, Ömər Eldarovun kolleksiyaları və
digər ölkələrin müasir sənətkarlarının rəngkarlıq və heykəltəraşlıq
əsərləri də muzeydə nümayiş olunur.
Çap üçün deyil
Yaradıcı araşdırma:
gilin xüsusiyyətləri
69
68
монолит,
22.
KERAMİKA
Keçmişdə xalq yaradıcılığında saxsı qablar gündəlik istifadə
üçün nəzərdə tutulurdu. Müasir dekorativ-tətbiqi sənətdə bu isti-
qamət öz təyinatını itirərək, sadəcə, sərbəst yaradıcılıq sahəsinə
çevrilmişdir. Bu gün keramikaçı rəssamlar keramika məmulatla-
rını otaqların bədii tərtibatı üçün tətbiq edir, materialın yeni plas-
tik imkanlarını, rəng və faktura zənginliyini aşkara çıxarırlar.
Keramika — rəngli gildən hazırlanan və xüsusi sobalarda bişirilən
məmulatlardır. Çini və saxsı məmulat isə zərif ağ gildən hazırlanır.
MÜASİR DEKORATİV-TƏTBİQİ SƏNƏT
Keramika materialının xüsusiyyətləri: forma, dekor və rəng.
BİLƏCƏKSƏN:
Mayolika. Keramika məmulatları olduqca müx-
təlifdir. Onlar forma, dekor və səthinin
xüsusiyyətinə görə fərqlənir.
Sobada “bişirilən”, üzərinə şirə çəkərkən parlaq
və yaraşıqlı görünən dulusçuluq məmulatı
mayolika — kaşı adlanır.
Mayolika texnikasında dekora-
tiv pannolar, haşiyələr, kaşı pli-
tələr, həmçinin qab-qacaq və
hətta monumental heykəllər
hazırlayırlar. Mayolikanın rəng-
lənməsi belə olur: məmulatın sət-
hinə əvvəlcə şir (emal) yaxılır,
sonra rəsm çəkilərək sobada bişi-
rilir.
Çini
(farfor)
Mayolika
(kaşı)
Keramika
Saxsı
(fayans)
Terrakota.
ta adlanan və “
qovrulmuş torpaq” məna-
sını bildirən, bişirilmiş adi gilin təbii rən-
gi də cəlb edir. O, həm də bütöv kompo-
zisiyalar yaradır. Bəzən bir əşyada öz
fikrini çatdıra bilməyəndə bir neçə əşyanı
vahid kompozisiyada birləşdirərək an-
sambl yaradır. Rəssam əşyanın bədii ob-
razını yaradarkən fakturadan da istifadə
edir.
Keramikaçı rəssamı terrako-
Bəzən keramikaçı rəssamlar yaratdıqları məmulatları bilərək-
dən əyri və əzilmiş formada, üzərində cızıq və çatlar qoyaraq gös-
tərməyə çalışırlar. Bu, formanı daha da ifadəli göstərməyə kömək
edir.
Müasir keramika sənəti olduqca rəngarəngdir və hər zaman yeni
görünüşü ilə müasir seyrçini heyran edir.
Keramika — gildən hazırlanmış dulusçuluq məmulatları (saxsı istehsalı).
Mayolika —
bişirilmiş, rəngli və üzəri şirlənmiş qab və genişməsaməli gildən
hazırlanmış məmulat.
Terrakota —
bişirilmiş sarı, yaxud qırmızı gil məmulat.
Çini
(farfor)
—
yarımşəffaf keramika (Çin gili — bişirildikdən sonra təmiz
ağ rəngdə olur).
Saxsı
(fayans)
— adi gildən hazırlanmış, üzərinə şir çəkilmiş məmulat.
Keramika rəssamları gilin hansı sirlərinə malikdirlər?
Qədim saxsı məmulatlar müasir keramikadan nə ilə fərqlənir?
Yaradıcı fəaliyyət.
Keramika növlərindən olan mayolika
və terrakota məmulatlarını düzəltməyə çalış. Xalq sənə-
tinin qədim obrazlarını qeyri-adi müasir formalarda gös-
tərə bilsən, o, olduqca zövqlü və mənalı görünəcək. Bu
əşyalardan həm də bütöv kompozisiya — ansambl yaratmaq olar. Məmu-
latın rəngini də müəyyən etməyi unutma. Əgər düzəltdiyin “əsər”in üzə-
rini quaşla bəzəsən, özünü əsl mayolika sənətkarı kimi göstərmiş
olarsan.
Ağ və ya
qırmızı gil
Plastilin
Quaş
Çap üçün deyil