155
Cədvəl 1
Naxçıvan Muxtar Respublikasının meşə ekosistemində yayılan
ağac və kolların arealın müasir tipinə görə tərkibi
№
Areal tipləri
Növlərin sayı
Ümumi
saya görə
%-lə
1.
Aralıq dənizi
11
3,13
2.
Aralıq dənizi-Avropa
1
0,28
3.
Aralıq dənizi-İran-Turan
4
1,14
4.
Aralıq dənizi-Mərkəzi Asiya
1
0,28
5.
Aralıq dənizi-Ön Asiya
3
0,85
6.
Atlantik-Avropa
1
0,28
7.
Atropatan
41
11,65
8.
Atropatan- Qafqaz
6
1,70
9.
Avropa
20
5,68
10.
Avropa-Aralıq dənizi
2
0,57
11.
Avropa- Aralıq dənizi- Ön Asiya
1
0,28
12.
Avropa-Kiçik Asiya
3
0,85
13.
Cənubi Palearktik
3
0,85
14.
Erməni-İran
2
0,57
15.
Evkisin
1
0,28
16.
Evqafqaz
1
0,28
17.
Hirkan
1
0,28
18.
Holarktik
2
0,57
19.
Xəzərətrafı
2
0,57
20.
İberiya
5
1,42
21.
İran
12
3,41
22.
İran-Qafqaz
1
0,28
23.
İran-Mərkəzi Asiya dağlıq
1
0,28
24.
İran-Turan
35
9,94
25.
Kiçik Asiya
11
3,13
26.
Kiçik Asiya dağlıq
1
0,28
27.
Kiçik Asiya-İran-Turan
1
0,28
28.
Kiçik Asiya-Qafqaz
5
1,42
29.
Qafqaz
34
9,66
30.
Qafqaz dağlıq
1
0,28
31.
Qafqaz-Kicik Asiya
1
0,28
32.
Qafqaz-Kolxid
1
0,28
33.
Qafqaz-Turan
1
0,28
34.
Qaradağ
3
0,85
35.
Qədim Şərqi Aralıq dənizi
4
1,14
36.
Qərbi Xəzərətrafı
2
0,57
37.
Qərbi Palearktik
7
1,99
38.
Mərkəzi Asiya
4
1,14
39.
Orta Asiya
2
0,57
40.
Orta Avropa
1
0,28
41.
Ön Asiya
19
5,40
42.
Ön Asiya dağlıq
3
0,85
43.
Palearktik
11
3,13
156
44.
Pont
1
0,28
45.
Pontik- Cənubi Sibir
1
0,28
46.
Pont-Sarmat
1
0,28
47.
Sarmat
4
1,14
48.
Sarmat (Turan)
1
0,28
49.
Şərqi Aralıq dənizi
11
3,13
50.
Şərqi Aralıq dənizi-İran
3
0,85
51.
Şərqi Aralıq dənizi-İran-Mərkəzi Asiya
1
0,28
52.
Şərqi Aralıq dənizi-İran-Turan
3
0,85
53.
Şərqi Aralıq dənizi-Ön Asiya
1
0,28
54.
Şərqi Asiya
1
0,28
55.
Şərqi Qafqaz
4
1,14
56.
Şərqi Qafqaz-Şimali İran
1
0,28
57.
Şərqi Palearktik
1
0,28
58.
Şərqi Zaqafqaziya
1
0,28
59.
Şimali Atropatan
3
0,85
60.
Şimali İran
22
6,25
61.
Şimali İran-Turan
1
0,28
62.
Şimali İran-Türkmənistan
1
0,28
63.
Turan
5
1,42
64.
Məlum olmayan
13
3,69
Cəmi:
352
100
Naxçıvan Muxtar Respublikasının meşə ekosistemində aparılan fitocoğrafi təhlili
nəticəsində müəyyən olunan ağac və kolların areal tipləri tərəfimizdən 7 daha iri areal vahidlərində
qruplaşdırılmışdır (Cədvəl 2.)
Cədvəl 2
Naxçıvan Muxtar Respublikasının meşə ekosistemində yayılan ağac və kolların areal tiplərinə
görə qruplaşdırılması
№
Areal tipləri
Növlər
%-lə
1.
Qədim (III dövr meşə)
10
2,84
2.
Boreal
58
16,48
3.
Bozqır
4
1,14
4.
Kserofil
215
61,08
5.
Səhra
10
2,84
6.
Qafqaz
42
11,93
7.
Müəyyən olunmayan
13
3,69
Cəmi :
352
100,0
Cədvəl 2-dən görünür ki, Naxçıvan Muxtar Respublikasının meşə ekosistemində aparılan
fitocoğrafi təhlildən görünür ki, növlər qeyri-bərabər sayda paylanmışdır. Burada kserofil (215 növ,
61,08 %), boreal (58 növ, 16,48 %) və qafqaz (42 növ, 11,93 %) areal tipləri daha çox növlərlə təmsil
olunmaqla meşə ekosisteminin 89,49 %-ni (315 növ) təşkil edirlər. Səhra areal tipi 10 növ (2,84 %),
qədim (III dövr meşə) areal tipi 10 növ (2,84 %), bozqır areal tipi 4 növlə (1,14 %) təmsil olunurlar.
Bunlarla bərabər meşə ekosistemində 13 (3,69 %) növün areal tipləri müəyyən olunmamışdır. Bu
növlər əsasən Ön Asiya, İran, Aralıq dənizi və Qafqaz mənşəlidir. Qeyd etmək lazımdır ki, meşə
ekosistemində kserofil areal tipinin üstünlüyü bu bitkilərin kontinental iqlimə və rütubətin
çatışmamazlığına qarşı güclü uyğunlaşma əlamətlərinin qazanmasına şərait yaratmışdır. Meşə
ekosistemində qədim (III dövr meşə) və bozqır tipə malik bitkilər çox zəif yayılmışdır. Əslində bu
Dostları ilə paylaş: |