Elmi ƏSƏRLƏR, 2018, №1 (90) nakhchivan state university. Scientific works, 2018, №1 (90)
Yüklə 3,72 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Kontrabas
- 159 - ibarətdir. Alt kimi köklənir. Volonçel əsasən əsərlərdə piççikato istifadə olunur. Bu ştrix violonçeldə olduqca gözəl səslənir. Violonçel solo aləti kimi ansambl və orkestrlərin tərkibində geniş istifadə olunur. Violonçel ümumiyyətlə, akustik olaraq istifadə edilən bir alətdir. Hər məkanda ifa oluna bilər. (açıq alan, konsert salonu və s). Orkestrdə violonçellə çox vaxt lirik və ya lirik-dramatik xarakterli melodiyalar ifa oluna bilər. Violonçelçalan sənətkarlar arasında dünya şöhrətli Mstislav Rostropoviçi xüsusi qeyd etmək lazımdır. Onu da qeyd edək ki, həmyerlimiz Mstislav Rostropoviçin atası Leopold Rostropoviç Azərbaycanda violonçel ifaçılıq məktəbinin təməlini qoymuş sənətkarlardandır. Kontrabas – italyanca-basso, fransızca-vasso adlanır. Həcmcə ən böyük kamanlı-simli alət olan kontrabas ifaçıdan ayaq üstə dayanmış, ya da uca kürsü üstündə oturmuş halda çalmağı tələb edir. Kontrabas yayla çalınan müasir simli çalğı alətləri arasında ölçülərinə görə ən böyüyüdür, səslənmə dərəcəsinə görə isə ən aşağı registrə malikdir. Kontrabas tembrinə görə də ən qalın səsli simli kamanlı alətdir. Diapozonu kiçik oktavanın mi səsindən birinci oktavanın sol səsinə kimidir. 4 simdən ibarətdir. I-sim sol II-sim re III-sim lya IV-sim mi (kvarta dairəsi) Musiqidə kontrabasın çox böyük rolu var. Kontrabas simfonik orkestrin fundamentini təşkil edir. Bas səsli partiyalar ifa edilərkən bu alət həmişə musiqi melodiyasının bünövrəsini yaradır. Orkestrdə dayaq nöqtəsi sayılan bas tonu yaratmaqdan ibarət olan əsas funksiyasından əlavə, kontrabasdan həm solo, həm də ansambl aləti kimi istifadə edirlər. Kontrabasda da violonçeldə olduğu kimi piççikato ştrixi gözəl səslənir. Alt və skripkanın partiyalarına baxmayaraq violonçel və kontrabasın partiyası çətin deyil, asan yazılır. Simfonik əsərlərdə isə musiqi əsərinin parçaları olur ki. I və II skripkalar arko çaldığı halda, violonşel və kontrabas piççikato çalır. Bu alətdə cəld və oynaq melodiyalar çalmaq çox çətindir: həm də kontrabasın uzun və yoğun simlərinin səsi skripka və violonçel simlərinin səsi qədər lətif və xoş deyildir. Buna görə də kontrabaslarla solo partiyaları çox nadir hallarda ifa edilir. Kontrabasın əsas vəzifəsi harmoniyaları növbələşdirməkdir. Kontrabaslar öz bəm səsi ilə bütün simli çalğı alətləri qrupunun bir növ bünörəsini təşkil edir. Caz janrında kontrabas geniş yayılmışdır. Ümumiyyətlə, simli alətlər müasir dövrdə yüksək formalaşıbdır və bunun nəticəsidir ki, dünyada məşhurlaşmış simli alətlərdən ibarət orkestrlər mövcuddur. ƏDƏBİYYAT 1. В.Григорьев Методика обучения игре на скрипке. Классика XXI. 2006 2. Məktəblinin musiqi aləmi. Tərtib edən Rəşid Şəfəq. İşıq, 1986 3. Musiqi cəmiyyət məbədi. Bakı, Ayna mətbuat evi, 2004 4. https://az.wikpedia.org/wiki/skripka 5. https://az.wikpedia.org/wiki/alt 6. https://az.wikpedia.org/wiki/violonçel - 160 - 7. https://az.wikpedia.org/wiki/kontrabas ABSTRACT Shirinova Shebnem СREATING OF STRINGED MUSICAL INSTRUMENTS According to voriety and viole spreding range stringed instruments have an exclusive place in the music culture of Azerbaijan. A number of stringed musical instruments had unexampled historical importance in the development of Azerbaijan music culture have comtributed to the creation of modern musical instruments from time to time and have reached these days. Stringed instruments hold the best important place among the orchestral instruments the band of stringed instruments are the basic foundation for the whole orchestra following stringed instruments are used in the modern symphonic orchestra and in opera music violin, alto, violinchel and in opera contrabas, which these instruments have appeared after a long improvement. Though all stringed music instruments are similiar to each after, their sizes are different. These instruments are similiar to each after in the sound characteristics, their all sounds harmonize withe each after and sometimes group of stringed instruments sounds like a big instruments. History of creation stringed instruments has not been yet accurately, studied. It is supposed that home country of these instruments were The East. Generally in modern life stringed instruments hove been highly formed and as a result of it. There are famous orchestes consist of stringed instruments in the world. РЕЗЮМЕ Шабнам Ширинова СОЗДАНИЕ СТРУННЫХ ИНСТРУМЕНТОВ Струнные инструменты по своему распространенному ареалу и по виду имеют значительное место в Азербайджанской музыкальной культуре. В развитет Азербайджанской музыкальной культуры занимает особое историческое незаменимое место множество струнных инструментов, которые на протяжении времени сказали свое впияние на возникновение современных музыкальных инструментов, дошеднии до наших дней. Среди оркестровых инструментов самое важное место занимают струнные инструменты. Для звучания оркестра, группа струнных инструменты составляет важную основу. В современном симфоническом оркестре и в оперной музыке используются следующие струнные инструменты: скрипка, алт, виоленчел, контрабас которые возыикли в результате продолжительныо соверщенствования. Несмотря на то, что струнные инструменты похожи друг на друга, но по размеру они различны. Эти инструменты и по тембре похожи друг на друга. Иногда группа струнных инструментов звучат как один инструмент. История возникновения струнных инструментов еще точности не изучены. Предпологается что, место создания этих инструментов является Восток. Вообще струнные инструменты в современном этот очень высоко формировались. В результате этого во всем мире существует усовершенствуюшиеся оркестры состаящих из струнных инструментов. NDU-nun Elmi Şurasının 27 fevral 2018-ci il tarixli qərarı ilə çapa tövsiyyə olunmuşdur. (protokol № 06). Sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru, dosent İ.Məhərrəmova Yüklə 3,72 Mb. Dostları ilə paylaş:
|