ƏŞİr bəŞİROĞLU
Yüklə 6,52 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Əşir Bəşiroğlu 67 Ailəsi
- El deyimləri
- Baxdı getdi
- İki seyid bəs edər
- Mərgi xəstəliyi Əşir Bəşiroğlu
- Rəhmətə gedib
Əşir Bəşiroğlu 67 Ailəsi Əlipaşa bəyin atası Xanmurad bəy, anası isə Hətəmlər Şahverdinin bacısı Ağapəri olmuşdur. Əlipaşa bəy əvvəlcə Bəyim xanımla ailə qurmuşdur. Bəyim xanım 1844-cü ildə anadan olmuşdur. Bəyim xanımdan Sultan bəy, İsgəndər bəy, Xosrov bəy, Rüstəm bəy və Aftab xanım dünyaya gəlmişdir. Bir müddət sonra Əlipaşa bəy Seyid Mirəzizin qızı Ağaxanımla da evlənir. Ağaxanımdan Bahadur bəy, İsrafil bəy, Zülü bəy, Ziba xanım və Məhbub xanım dünyaya gəlmişdir. (Məlumat internetdəndir) Əlipaşa bəy öz övladlarının tərbiyəsi ilə ciddi məşğul olmuşdur. Sultan bəy və Xosrov bəyin tərbiyəsinə, onların bir şəxsiyyət kimi yetişmələrinə xüsusi səy və böyük qayğıkeşlik göstərmişdir. Onlara şərqin qəhrəmanlıq və müdrik keçmişini öyrətdirmişdir. Hər zaman el-obanın qayğısına qalmağı, camaatın ağır güzaranını yaxşılaşdırmağı övladlarında tərbiyə etməyə çalışmışdır. Sultan bəyin hərb sənətinə, Xosrov bəyin tibb elminə yiyələnmələrinə hər cür lazımi şərait yaratmışdır. Mir Mövsüm Nəvvab “1905-1906-cı illərdə erməni-müsəlman davası” adlı əsərində Əlipaşa bəy Xanmurad oğlu haqqında yazır. Sultanov Əlipaşa bəy Xanmurad oğlu Zəngəzurda böyük mülkləri olan bəy, bölgədə müdrik kəlamları və qoçaqlığı ilə tanınmışdır. O, Sultan bəy, Xosrov bəy və Rüstəm bəy Sultanovların atasıdır. 1837-ci ildə Zəngəzur qəzası Hacısamlı nahiyəsinin Kürdhacı kədində (Laçın rayonu) anadan olub. 1915-ci ildə isə elə anadan olduğu kəntdə də vəfat edib. "Piçənis müsəlman kəndindən və başqa müsəlman kəndlərindən 300 nəfərə qədər igidlər və qeyrətli cavanlar toplaşaraq Paşa bəy Murad bəy oğlunun sərkərdəliyi ilə atlanıb, erməni kəndlərinin üzərinə yeriyir və onlardan qisasımızı alırdılar. El deyimləri Əlipaşa bəy həmişə ədalətin, düzgünlüyün, doğruluğun tərəfdarı olmuşdur. Ona görə də Zəngəzurda Əlipaşa bəy böyük rəğbət sahibi, müdrik kəlamlar ustadı, böyük hörmət və şöhrət sahibi, el ağsaqqalı, müdrik, uzaqgörən bir şəxs kimi tanınmışdır. El arasında Əlipaşa bəyə sadəcə Paşa bəy deyildiyindən bütün el C əsur qardaşlar 68 deyimlərində bu adla adlandırılmışdır. Onun müdrik kəlamları bu gün də el arasında deyilməkdədir. Öl, Molla Şərif, öl Hacısamlı nahiyəsinin Qorçu kəndində Molla Şərif adlı bir kişi yaşayırmış. Molla Şərif ömrünün son illərini yaşadığını fikirləşir. Düşünür ki, bu bölgələrdə savadlı bir molla qalmayıb. Odur ki, belə vəsiyyət edir ki, "görürəm bu yaxın bölgələrdə yaxşı savadlı bir molla yoxdur ki, məni, şəriətin bütün qayda- qanunlarına riayət etməklə düzgün dəfn etsin. Ona görə də, vəsiyyət edirəm ki, məni Paşa bəy el adəti ilə ədalətli şəkildə dəfn etsin. Bu vaxtdan bir müddət keçir. Bir gün səhər erkən kəndə xəbər yayılır ki, Paşa bəy dünyasını dəyişdi. Bu xəbəri eşidən Molla Şərif elə hey öz-özünə deyinir: - Öl, Molla Şərif, öl. Lap heyvan kimi öl! Artıq səni dəfn etməyə heç bir ümid yeri qalmadı. Bununla Molla Şərif bu itkinin qiymətini verməklə, Paşa bəyin eldən getdiyini bildirmişdir. Baxdı getdi Paşa bəyin qayınatası Seyid Mirəziz Hacısamlı nahiyəsinin Seyidlər kəndindən imiş. Seyid Mirəziz olduqca çox xəsis bir kişi idi. Qapısında olan qoyun- keçidən kəsib yeməyə belə qıymazmış. Seyid Mirəzizin bu xüsusiyyəti Paşa bəyi çox narahat edər. O, daim onu bu xasiyyətdən əl çəkməyə çağırsada Seyid Mirəziz öz bildiyindən dönmür. Ona görə də Seyid Mirəzizin xəsisliyinə işarə edərək belə bir kəlam söyləyərmiş: - Bu dünyadan Ağalar bəy yedi getdi, Paşa bəy daddı getdi, Seyid Mirəziz baxdı getdi. İki seyid bəs edər Paşa bəyin həyat yoldaşı Ağaxanım Seyidlər tayfasından olmasına baxmayaraq qayınatası Seyid Mirəzizin xəsisliyindən, eləcə də seyiddən xoşu gəlməzmiş. Ona görə də evdə, həmçinin kiçik yığıncaqlarda qoşun və ya kazakdan söhbət düşəndə deyir: - Bir kəndi dağıtmağa yüz kazak nə lazım, iki seyid bəs edər. Birini kəndin ayağında, o birini isə kəndin başında məskunlaşdırın. Bununla da iş qurtarsın. Mərgi xəstəliyi Əşir Bəşiroğlu 69 Qışın əvvəlləri idi. Paşa bəyin qayınatası Seyid Mirəziz onlara qonaq gəlir. Söhbət əsnasında Paşa bəyə deyir: - Bu il heyvanlar üçün yaxşı ot-ələf toplaya bilməmişəm. Deyirəm bəlkə keçiləri bir təhər bu qış sən saxlatdırasan. Qayınatasının fikirləri ilə razılaşmayıb imtina etmək istədikdə Aşıq Abbas söhbətə qarışır. Paşa bəydən razılıq alır və keçiləri saxlatdırmaq üçün kəndə gətirtdirir. Paşa bəy Aşıq Abbasla birlikdə həftə səkkiz, mən doqquz, keçinin birini kəsib yeyirlər. Bir müddət sonra Paşa bəy Aşıq Abbasa deyir: - Aşıq Abbas, bəs Seyid Mirəzizə nə cavab verəcəyik. - Bəy, bu işin babalı Aşıq Abbasın boynuna - deyən Aşıq Abbas gülümsündü. Nəhayyət, bir gün keçilərini yoxlamağa gələn Seyid Mirəzizə deyirlər: - Seyid, keçilərin içinə bir xəstəlik düşüb , tutan kimi keçi haray-həşir salıb bəyirir, o saatda ölür. Günorta namazının vaxtı yetişir. Seyid Mirəziz namaza durur. Bu zaman Aşıq Abbas əvvəlcədən hazırlanmış qayda üzrə uşaqlardan birinə keçilərdən birinin qulağını dişlətdirir. Keçi hay-həşir qopararaq bəyirir. Bu vaxt Aşıq Abbas namaz qılan Seyd Mirəzizə yaxınlaşıb deyir: - Seyid, keçinin birini xəstəlik tutub, nə edək. Namaz üstə söz danışmaq günah olduğu üçün bir söz deyə bilməyən Mirəziz əli ilə işarə edir ki, keçinin başını kəsin. Keçinin başını kəsirlər. Aşıq Abbas aşpazı öyrədir ki, bişiriləcək əti keçinin ödünə bulayıb bişirsinlər. Elə də edirlər. Nahar vaxtı Mirəziz ətdən bir tikə ağzına qoyub tez çıxarır və "rədd eləyin, bizi qırar" deyir. Mirəzizə söyləyirlər ki, bax beləcə keçiləri xəstəlik tutub öldürür. Hamısını da basdırdıq. Naəlac qalan Mirəziz soruşur ki, bu xəstəliyin adı nədir? Hazırcavablığı ilə həmişə diqqəti cəlb edən Aşıq Abbas deyir ki, "mərgi" xəstəliyidir. Heç bir sözü olmayan Seyid Mirəziz kor-peşiman evinə dönür. Atalar yaxşı demişdir: "Mal yeməzin malını yeyərlər". Rəhmətə gedib Ərikli kəndində yaşayan Hüseyn(el arasında Hüsen kimi çağrılardı) olduqca gopçu kimi tanınardı. Yaxın kəndlərdən birində hansısa yaxşı və ya pis bir hadisə Yüklə 6,52 Kb. Dostları ilə paylaş:
|