142
24 Aprel – Xalq artisti, aktyor Həsənağa Turabovun 80 illiyi, (1938-2003)
Həsənağa Səttar oğlu Turabov 1938-ci il aprelin
24-də Bakı şəhərində anadan olub. 31 saylı orta məktəbdə
təhsil alıb. Orta məktəbi bitirdikdən sonra Azərbaycan
İncəsənət İnstitutuna daxil olub və 1960-cı ildə aktyorluq
ixtisası üzrə ali təhsilini başa vurub. Elə həmin
ildən Azərbaycan Dram Teatrında aktyor kimi fəaliyyətə
başlayıb və ömrünün sonuna qədər bu teatrda
çalışıb. 1987-2001-ci illərdə teatrın direktoru və bədii
rəhbəri vəzifələrində işləyib. Onun rəhbərliyi dövründə
teatr əsaslı təmir edilmiş, neçə-neçə klassik və müasir əsərlər səhnəyə qoyulmuşdur.
Səhnə fəaliyyətinə başladığı ilk illərdən lirik-psixoloji üslubu ilə seçilib, Azərbaycan
və dünya dramaturqlarının əsərlərində baş rolları ifa edib. Ağasadıq
Gəraybəyli, İsmayıl Dağıstanlı, İsmayıl Osmanlı, Mehdi Məmmədov, Adil
İsgəndərov və neçə-neçə başqa sənətkarlarla tərəf-müqabil olub. Səhnədə yaratdığı
rollar arasında Vahid ("Kəndçi qızı"), Azər ("Yaxşı adam"), Hamlet ("Hamlet"),
Lionel ("Orman qızı"), İsgəndər ("Ölülər") Xəyyam ("Xəyyam") xüsusilə seçilir.
Həsənağa Turabov bir sıra bədii filmlərdə, o cümlədən, televiziya filmlərində
maraqlı və yaddaqalan surətlər yaradıb. "Yeddi oğul istərəm" filmindəki Gəray bəy
obrazı onun ən yaddaqalan rollarındandır. Onun digər bir yaddaqalan
rolu "Babək" filmində yaratdığı Afşin roludur. Həsənağa Turabovun "Axırıncı
aşırım", "Çarvadarların izi ilə", "Ürək... Ürək...", "Sevinc buxtası", "Dantenin
yubileyi", "Qəm pəncərəsi", "Bəyin oğurlanması" və başqa filmlərdəki rolları da öz
ifa tərzilə seçilir. "Qanlı zəmi" filminin isə rejissoru olmuşdur.
H.Turabovun son çəkildiyi filmlər isə Rüstəm İbrahimbəyovla Ramiz
Həsənoğlunun "Ailə" və Eldar Quliyevin "Nə gözəldir bu dünya..." filmləri
olmuşdu. Həsən Turabovun Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət
Universitetinin professoru kimi pedaqoji fəaliyyəti də səmərəli olub. O, zəngin
təcrübəsinə əsaslanaraq, gənclərin bu nəcib, eyni zamanda mürəkkəb sənətin
incəliklərinə yiyələnməsi və Azərbaycan teatrının ənənələrini davam etdirə biləcək
sənətkarların yetişdirilməsi işində əlindən gələni edib. Həsən Turabov 2003-cü ildə
vəfat etmişdir.
Filmoqrafiya: Yeddi oğul istərəm... (film, 1970), Babək (film, 1979), Mən mahnı
qoşuram (film, 1979), Qızıl uçurum (film, 1980), Anlamaq istəyirəm (film, 1980),
Gözlə məni (film, 1980) , Xeyir və Şər (film, 1980).
İnternetdə:
www.books.google.com
143
Milli Qəhrəmanlar Zirvəsi
20 aprel – Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı Xasıyev Samir Zirəddin oğlunun 45
illiyi, (1973-1995)
20 aprel 1973-cü ildə Bakı şəhərində doğulmuşdur.
1980-ci ildə Bakının Nərimanov rayonundakı 82 saylı orta
məktəbin birinci sinfınə getmişdir. 1988-ci ildə ailəsi
Gəncə şəhərinə köçdüyü üçün, orta təhsilini 14 saylı
beynəlmiləl orta məktəbdə tamamlamışdır. O, məktəbi
bitirib Bakıya qayıdır. 1991-ci ildə Bakı Soyuducular
Zavodunda işləməyə başlayır. Elə həmin il Bakı Dövlət
Universitetinin tarix fakültəsinin axşam şöbəsinə daxil
olur. Birinci kursda oxuyarkən hərbi xidmətə çağırılır. O,
əvvəlcə Dərnəgüldəki tikinti batalyonunda xidmət edir.
1992-ci ildə isə Vətənin çağırışına səs verərək rəhbərlikdən döyüş bölgəsinə
göndərilməsini xahiş edir. S.Xasıyev qısa təlim keçdikdən sonra ön cəbhəyə yola
düşür. İlk döyüşü Ağdam rayonunun Mərzili kəndindən başlayır. 1993-cü ildə
Füzuli, Ağdərə bölgələrində aparılan əməliyyatlarda fəal iştirak edir. Samir bir neçə
dəfə yaralansa da, döyüş bölgəsini tərk etmir, yoldaşlarının yanında qalmağı üstün
tutur. Samirin gərgin döyüşlərinin biri də Tərtər cəbhəsində oldu. Ölümün gözünə
dik baxan cəsur döyüşçü bir neçə dəfə mühasirəni yararaq yoldaşlarını xilas etdi.
Bacarığını, səriştəsini nəzərə alıb onu iki aylıq zabitlər kursuna göndərdilər. O,
leytenant rütbəsi alandan sonra yaratdığı bölüyün komandiri oldu. Samir 1994-cü
ildə Gəncə qiyamının yatırılmasında fəal iştirak etdi, "Hərbi xidmətlərə görə" medalı
ilə təltif edildi. Subay idi. Bakı şəhərində 2-ci Şəhidlər Xiyabanında dəfn edilmişdir.
Bakının Nərimanov rayonundakı keçmiş Montin adına Mədəniyyət və
İstirahət parkına Samir Xasıyevin adı verilmiş və parkda büstü qoyulmuşdur.
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 4 aprel 1995-ci il tarixli 307 saylı
fərmanı ilə leytenant Xasıyev Samir Zirəddin oğluna ölümündən sonra
"Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı" adı verilmişdir.
İnternetdə:
www.books.google.com
144
May
Əlamətdar tarixi günlər və bayramlar
3 May – Beynəlxalq Söz və Mətbuat Azadlığı Günü, (1993)
3 May – Türk Dünyasının Həmrəylik Günü, (1944)
3 May – Beynəlxalq Günəş Günü, (1994)
5 May – Əlillərin Hüquqlarının Müdafiəsi Günü, (1992)
8 May – Ümumdünya Qızıl Xaç və Qızıl Aypara Hərəkatı Günü, (1953)
9 May – Faşizm üzərində Qələbə Günü, (1945)
15 May – Beynəlxalq Ailə Günü, (1994)
15 May – Beynəlxalq İqlim Günü, (1992)
18 May – Beynəlxalq Muzeylər Günü, (1977)
20 May – Ümumdünya Meteorologiya Günü, (1875)
21 May – Ümumdünya Dialoq və İnkişaf Naminə Mədəni Müxtəliflik Günü, (2002)
22 May – Beynəlxalq Bioloji Müxtəliflik Günü, (2000)
23 May – Ümumdünya Tısbağa Günü, (2000)
28 May – Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin 100 illik yubileyi, (1918)
31 May – Ümumdünya Tütünlə Mübarizə Günü,
(1988)
Bu tarixi unutmayaq
8 May – Şuşa şəhərinin işğalı günü, (1992)
17-18 May – Laçın rayonunun işğalı günü, (1992)
Azərbaycanın tanınmış şəxsiyyətləri
10 May – Ümummilli lider Heydər Əliyevin 95 illiyi, (10.05.1923 - 12.12.2003)
Yubilyar yazıçı və şairlər
Şair Eyvaz Borçalının 80 illiyi, (05.05.1938)
Xalq yazıçısı, dramaturq, tənqidçi Elçin Əfəndiyevin 75 illiyi, (13.05.1943)
Şair Əli Qurban Dastançının 90 illiyi, (14.05.1928-27.03.2004)
Şair, ədəbiyyatşünas Bəkir Çobanzadənin 125 illiyi, (15.05.1893-1937)
Şair Əhməd Mahmudun 90 illiyi, (17.05.1928)
Ədəbiyyatşünas, tərcüməçi, biblioqraf Əmin Əfəndiyevin 85 illiyi, (18.05.1933)
Dramaturq Rauf İsmayılovun 95 illiyi, (20.05.1923-1980)
Yazıçı Rəşid bəy Əfəndiyevin 155 illiyi, (24.05.1863-1942)
Ədəbiyyatşünas, tənqidçi Mustafa Quliyevin 125 illiyi, (24.05.1893-1938)
Ədəbiyyatşünas, publisist Əli Mirzəyevin 85 illiyi, (24.05.1933)
Ədəbiyyatşünas, tərcüməçi Elmira Axundovanın 65 illiyi, (26.05.1953)
Dostları ilə paylaş: |