199
6 İyun – Şair, dramaturq Tofiq Ağayevin 85 illiyi, (1933)
Ağayev Tofiq Hüseynbala oğlu 1933-cü il iyunun 6-da Azərbaycanda Bakı
şəhərində doğulmuşdur. Burada 6 saylı şəhər orta məktəbini bitirdikdən sonra
Azərbaycan Dövlət Universitetinin filologiya fakültəsinin rus şöbəsində təhsil
almışdır (1952-1957). Bakıda “Vışka”qəzeti redaksiyasında məsul katibin müavini,
məsul katib(1972-1995) vəzifələrində işləmişdir. Onun azərbaycan və rus dillərində
yazdığı şeirləri və kiçik həcmli pyesləri “Murzilka”, “Kolobok”, “Kastyor”,
“Literaturnıy Azerbaydjan” Göyərçin” və s. jurnallarında dərc olunmuşdur. A.Şaiq
adına Azərbaycan Dövlət kukla Teatrında “Cırtdan ayıdan və qurddan yaxasını necə
qurtardı”, “Cırtdanın yeni sərgüzəştləri”, “Cəsur Əhməd” pyesləri rus dilində
tamaşaya qoyulmuşdur. Əsərləri digər ölkə xalqlarının dillərinə tərcümə
olunmuşdur. Bədii tərcümə ilə də məşğuldur. Azərbaycan Ali Sovetinin Fəxri
fərmanı ilə təltif edilmişdir (1979).
Kitabları: “Rozovıy olen” (1967), “Volşebnıy xorey” (1971), “Krik kukuşki”
(2002), “Ya popuqaya ukusil” (2003), “Smelıy Axmed” (2003), və s.
Ədəbiyyat: Əhmədov T. Azərbaycan yazıçıları (XX-XXI yüzillikdə) : Ensiklopedik məlumat
kitabı. – Bakı : Nurlar Nəşriyyat-Poliqrafiya Mərkəzi, 2011.
200
10 İyun – Şair Əli Vəkilin 80 illiyi, (1938)
Səfiyev Əli Vəkil oğlu 1938-ci il iyunun 10-da Basarkeçər
rayonunun Yuxarı Şorca kəndində kolxozçu ailəsində anadan
olmuşdur. Orada Şişqaya kənd orta məktəbini bitirib Pedaqoji
İnstitutun fizika-riyaziyyat fakültəsində təhsil almışdır (1955-
1960). Azərbaycan Dövlət İncəsənət İnstitutunun teatrşünaslıq
fakültəsini qiyabi bitirmişdir (1970). Əli Vəkil Azərbaycan
Dövlət Televiziya və Radio Verilişləri Komitəsinin Xəbərlər Baş
redaksiyasında redaktor (1972-1975), Azərnəşrdə "Göy qurşağı"
redaksiyasının müdiri işləmişdir. Əli Vəkilin “Sona bulağı” adlı ilk kitabı 1963-cü
ildə işıq üzü görmüşdür. Göyçə mahalında el arasında məşhur olan Sona bulağına
həsr edilmiş poema-əfsanə bədii təxəyyülün və müəllifin mövzuya yanaşma tərzinə
görə maraq doğurmuşdur. Əli Vəkilin Azərbaycan Dövlət İncəsənət
İnstitutunun teatrşünaslıq fakültəsində təhsil alması onun yaradıcılığına da müsbət
təsir etmiş, bir sıra kitabları məhz Bakıda işıq üzü görmüşdür. 1972-ci
ildən Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü olan şairin “Zəfər çələngi” (1967), “İki
günəş” (1971), “Doğma Yollar” (1979), “Ata həsrəti” ( 1979), “Göyərçinlər”
( 1983), “Yeddi dağ” ( 1984), “Şəlalə” (1988), “Ana qayğısı” (1991) kimi kitabları
onun sovet dövrü yaradıcılığını əks etdirir.
Kitabları: “Sona bulağı” (1963), “Zəfər çələngi”(1967), “Ata həsrəti” (1979),
“Göyərçinlər” (1983), “Yeddi dağ” (1984), “Ana qayğısı” (1991), “Ədəbi dünya”
(2003), “Qoşmalar” (2004), “Aqillər, ariflər, alicənablar” (2007) və s.
Ədəbiyyat: Əhmədov T. Azərbaycan yazıçıları (XX-XXI yüzillikdə) : Ensiklopedik məlumat
kitabı. – Bakı : Nurlar Nəşriyyat-Poliqrafiya Mərkəzi, 2011.
201
12 İyun – Xalq yazıçısı İsa Hüseynovun (Muğanna) 90 illiyi, (1928-2014)
İsa Hüseynov (İsa Muğanna) 1928-ci ildə Ağstafa rayonunun Muğanlı kəndində
dünyaya gəlib. Atası Mustafa məktəb müəllimi olub. Orta məktəbi bitirdikdən
sonra N.Nərimanov adına Tibb Universitetinə daxil olsa da, (1945) 4 ay sonra kəndə
qayıdıb. Sonradan Azərbaycan Dövlət Universitetinin Filologiya fakültəsinə daxil
olub. 1952-ci ildə Moskvadakı M.Qorki adına Ədəbiyyat İnstitutunu bitirib.
Azərnəşrdə Ədəbiyyat şöbəsinin redaktoru (1952-1954), "Literaturnıy Azerbaydjan"
qəzetində nəsr şöbəsinin müdiri (1960-1964), C.Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm"
kinostudiyasında baş redaktor (1964-1968), redaktor (1968-1974), Ssenari şurası
üzvü (1974-1979), Azərbaycan SSR Dövlət Kinemotoqrafiya Komitəsində baş
redaktor (1979) vəzifələrində çalışıb. 1948-ci ildən ədəbi fəaliyyətə başlamış İsa
Muğannanın "Anadil oxuyan yerdə" yazısı ilk dəfə 1949-cu ildə "İnqilab və
Mədəniyyət" qəzetində çap edilib. 1950-ci illərdən etibarən kitabları nəşr olunub.
Ssenariləri əsasında ("Nəsimi", "Ulduzlar sönmür" və s.) filmlər çəkilmiş, əsərləri
xarici dillərə tərcümə olunmuşdur. Yazıçı İsa Hüseynov 2014-cü il 1 aprel tarixində
gecəyarısı qəfildən vəfat etmiş, Fəxri Xiyabanda dəfn olunmuşdur.
Kitabları: “Bizim qızlar” (1953), “Dan ulduzu”(1955), “Hekayələr” (1957), “Yanar
ürək” (1960), “Doğma və yad adamlar” (1962), “Teleqram” (1963), “Yanar ürək”
(1965), “Tütək səsi” (1965), “Pyeslər”(1967), “Kollu koxa” (1969), “Ömrümdə
izlər” (1971), “Saz” (1971), “Seçilmiş əsərləri” (1972), “Məhşər” (1979), “İdeal”
(1985), “Cəhənnəm” (2013), “Seçilmiş əsərləri” (I-VI).
Filmoqrafiya: Dəli Kür (film, 1969), İyirmialtılar (film, 1966), Ulduzlar sönmür
(film, 1971), Nəsimi (film, 1973), Tütək səsi (film, 1975), Qərib cinlər diyarında
(film, 1977), Od içində (film, 1978), Arvadım mənim, uşaqlarım mənim (film,
1978), Nizami (film, 1982), Zəlimxan dastanı (film, 2007), Liderlik missiyası. 1-ci
hissə (film, 2008) və s.
Ədəbiyyat: Əhmədov T. Azərbaycan yazıçıları (XX-XXI yüzillikdə) : Ensiklopedik məlumat
kitabı. – Bakı : Nurlar Nəşriyyat-Poliqrafiya Mərkəzi, 2011.