191
17 İyun – Tibb İşçiləri Günü, (2001)
Yaxşı sağlamlıq ən böyük var-dövlətdən bahadır.
Latın atalar sözü
İnsan üçün çox qiymətli olan, lakin çox vaxt
qayğısına qalmadığı ən böyük sərvət sağlamlıqdır.
İnsan sağlamlığının keşiyində isə tibb işçiləri durur.
Azərbaycanda tibbin inkişafı daha çox XX
əsrlə bağlıdır. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti
qurulduqdan sonra onun həyata keçirdiyi sosial-
mədəni tədbirlərdən biri də sağlamlığın mühafizəsi
ilə bağlı olmuşdur. Bununla əlaqədar olaraq, Nazirlər
Şurasının 17 iyun 1918-ci il tarixli sərəncamı ilə
Səhiyyə
Nazirliyi
təşkil
olunmuşdur.
İndi
Azərbaycanda öz sənətinin sirlərinə dərindən bələd olan, insanların sağlamlığının
keşiyində duran minlərlə səhiyyə işçisi vardır.
Ümummilli lider Heydər Əliyevin sərəncamına əsasən Azərbaycan
Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin yaradılmasını nəzərə alaraq, “Tibb işçilərinin
peşə bayramı gününün təsis edilməsi haqqında” 4 iyun 2001-ci il tarixli sərəncamına
əsasən hər il 17 iyun Tibb İşçiləri Günü kimi qeyd olunur.
İnternetdə:
www.books.google.com
18 İyun – Beynəlxalq Atalar Günü, (1909)
Dünyanın bir çox ölkələrində iyunun
üçüncü bazar günü Atalar Günü (Father's
Day) kimi qeyd olunur. Onu ilk dəfə ABŞ-da
qeyd etməyə başlamışlar. Sonora Smart
Dodd 1909-cu ildə kilsədə Analar Gününə
həsr olunmuş ibadət zamanı düşünmüşdür ki,
anasının ölümündən sonra onu və daha beş
uşağı atası böyüdüb tərbiyə etmişdir. Sonra
atasının özü üçün necə xüsusi insan
olduğunu,
onu
necə
sevdiyini
və
qiymətləndirdiyini bilməsini istəmişdir. Bu ənənə bir çox ölkələrə yayılmışdır və hər
kəs atasına öz sevgisini bildirmək üçün bu günü əlavə bir fürsət hesab edir.
İnternetdə:
www.books.google.com
192
20 İyun – Ümumdünya Qaçqınlar Günü, (2000)
BMT Baş Assambleyası 4 dekabr 2000-ci
ildə iyunun 20-nin Ümumdünya Qaçqınlar Günü
kimi qeyd edilməsinə dair qətnamə qəbul edib.
BMT-nin açıqlamasına görə hazırda dünyada 15.4
milyon insan qaçqınlıq həyatı yaşayır və onların
sayı artmaqda davam edir. Beynəlxalq Qaçqınlar
Günü Azərbaycanda da hər il geniş qeyd edilir.
Bu isə heç də təsadüfi deyil. Belə ki, Azərbaycan
xalqı bir əsrdə dörd dəfə ermənilər tərəfindən soyqırımına məruz qalıb, tarixi
torpaqlarına təcavüz edilib, nəticədə minlərlə soydaşımız qaçqına çevrilib. Sonuncu
dəfə 250 min etnik azərbaycanlı Ermənistandakı tarixi torpaqlarından qovulub,
Azərbaycana pənah gətirib, 700 minə yaxın soydaşımız isə Dağlıq Qarabağdan və
Ermənistan silahlı qüvvələrinin işğal etdiyi 7 rayondan didərgin salınaraq ölkənin
67 rayonunda 1600 məntəqədə müvəqqəti məskunlaşıblar.
Bundan başqa, ölkəmizdəki qaçqınların təxminən 50 mini Fərqanə hadisələri
vaxtı Orta Asiyadan gələn Ahıska türkləri, 11 minə yaxını isə sığınacaq
axtaranlardır. Ermənistan Azərbaycan Dağlıq Qarabağ münaqişəsi başlayandan
Azərbaycanda mövcud olan 12 çadır düşərgəsinin 5-i 2003-cü ildə, 7-si isə sonrakı
4 ildə ləğv olunub. 2007-ci il dekabrın 24-ü Azərbaycan tarixinə, həm də son çadır
düşərgələrinin ləğvi kimi düşüb. Prezident İlham Əliyevin 2004-cü il 1 iyul tarixli
sərəncamı ilə təsdiq edilən "Qaçqınların və məcburi köçkünlərin yaşayış şəraitinin
yaxşılaşdırılması və məşğulluğunun artırılması üzrə Dövlət Proqramı" nın və
sonradan həmin Dövlət Proqramına 31 oktyabr 2007-ci il, 21 fevral 2011-ci il
tarixli sərəncamlarla təsdiq olunmuş əlavələrin icrasında uğurlu işlər görülüb.
Fəaliyyətə başladığı ilk gündən Heydər Əliyev Fondu da məcburi köçkünlərin
üzləşdikləri çoxsaylı problemlərin dünya ictimaiyyətinə çatdırılmasına çalışıb.
Dövlət proqramına uyğun olaraq, məcburi köçkünlərin "böyük qayıdışı" layihəsi də
artıq hazırdır. Bu proqram müxtəlif nazirliklər, dövlət komitələri və beynəlxalq
təşkilatlar tərəfindən razılaşdırıblar. Layihə işğal altında olan Azərbaycan
torpaqlarının azad olandan sonra həyata keçiriləcək. Qaçqın o şəxsdir ki, vətəndaşı
olduğu ölkənin himayəsindən istifadə edə bilmir. İrqi əlamətinə, milliyyətinə,
müəyyən sosial qrupa mənsubluğuna, siyasi əqidəsinə və dini etiqadına görə
təqiblərə məruz qalır.
İnternetdə:
www.books.google.com
193
21 İyun – Dünya Yoqa Günü
Yoqa – ənənəvi Asiya sisteminə əsaslanan fiziki
tapşırıqların (tətbiqlərin, məşqlərin) sırasıdır. Yoqanın
ən aydın, şəffaf mənası onun etimoloji mənşəyində
saxlanılır. Yoqa sözü – Sanskrit dilində yuj sözündən
götürülüb. Mənası, "birlik", "ittifaq" deməkdir. "Yoqa"
sözü öz mənşəyini sanskrit dilindəki "yuq" sözündən
götürür ki, o da tərcümədə "birləşmə", "qovuşma",
"tövhid" mənasını verir. Yoqa – altı əsas ortodoksal
hind fəlsəfi sistemindən birini təşkil edir. Bu təlim ilk
dəfə sistemli şəkildə qədim hind müdriki Patacalinin (e.ə. I əsr) "Yoqa sutra"
əsərində təsvir edilir. Ümumi halda, yoqa sistemi – xatxa-yoqa, raca-yoqa, karma-
yoqa, jnani-yoqa, bxakti-yoqa və s. kimi mərhələlərə bölünür ki, bu mərhələlərin
hamısından uğurla keçənlər müasir yoqlar kimi havada uçmağı, özgələrin fikirlərini
oxumağı və s. bacarırlar. Yoqa təlimi bugünkü elmə təsir etmiş ən güclü mistik
cərəyandır və bugünkü alimlər mistikanı, fövqəltəbii qabiliyyətləri analiz etmək
üçün ən çox hind yoqları üzərində təcrübə, müşahidə aparırlar. Demək olar ki,
fövqəltəbii qüvvələrin sirrini bugünkü günə qədər yaşadan yeganə mistik təriqətdir.
Yoqa səkkiz hissədən meydana gəlir. Bu hissələr Ashta-Anga olaraq adlandırılar.
Yama – müsbət yönlərin inkişaf etdirilməsi
Niyama – mənfi yönlərin aradan qaldırılması
Asana – fiziki duruşlar
Pranayama – nəfəs və enerji texnikaları
Pratyahara – bioenerji və çakra texnikaları
Dharana – konsentrasiya texnikaları
Yoqanın tarixi öz kökləri ilə qədim zamanlara gedib çıxır. Hind çayı boyunca
tapılmış və Hind sivilizasiyasına (b.e.ə. 3300-1700 illər) aid olan bəzi əlyazmalarda
meditativ və yoqa pozalarında olan fiqurlar təsvir olunmuşdur.
Dhyana – Meditasyiya texnikaları
Samadhi – süpermeditasiya texnikaları
İnsanlığın başlanğıcından bəri Yoqa tətbiq olunmaqdadır. İlk başlarda Ustaddan
şagirdə şifahi köçürülən məlumatlar zaman içində başqa təlimlərlə qarışdırıldığı
üçün günümüzdən 2000-3000 il əvvəl Ustad Patancali tərəfindən təkrar orijinal
halına sadələşdirilib kitab halına gətirilmişdir. Yoqanın bu orijinal halını izah etdiyi
kitab Yoqa Sutradır. Yoqa bütün dünyada populyarlaşmaqdadır. 2014-cü ilin dekabr
ayında Birləşmiş Millətlər Təşkilatının (BMT) üzv dövlətləri 21 iyunun Beynəlxalq
Yoqa Günü elan olunması haqqında qətnamə qəbul ediblər. Həmin tarixdən etibarən
21 iyun Beynəlxalq Yoqa Günü dünyada milyonlarla insan tərəfindən qeyd olunur.
İnternetdə:
www.books.google.com
Dostları ilə paylaş: |