F. Köçərli adına
Yüklə 466,86 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- II aparıcı
- İbrahim xan
- Məhəmməd xan
- Cavad xan
- I aparıcı
43
fərqli olduğunu dərk edən əsərin qəhrəmanları, əslində, ədəbiyyatımızın əzəli mövzusu olan insan azadlığı problemini müasir dövrdə bütün çalarları ilə təcəssüm etdirirlər. II aparıcı: Bəli, Elçin Əfəndiyev yaradıcılığının çoxşaxəli olması ilə seçilən, müxtəlif janrlarda uğurla işləməyi bacaran qələm sahiblərindəndir. Teatr üçün yazdığı əsərlər ədəbi aləmdə yazıçını dramaturq kimi tanıtmışdır. Ölkəmizdə, habelə, dünyada gedən ədəbi-bədii proseslər barədə dövri mətbuatda müntəzəm olaraq dərc
etdirdiyi tənqidi
məqalələr ədəbiyyatşünasların yüksək qiymətini qazanmışdır. Onun ssenariləri əsasında çəkilmiş bədii filmlər tamaşaçılar tərəfindən həmişə rəğbətlə qarşılanmışdır. Bildiyimiz kimi Elçin Əfəndiyev yaradıcılığı boyu bir sıra povestlər, kinopovestlər yaratmışdır. Bunlardan “Bir görüşün tarixçəsi”, “Toyuğun diri qalması”, “Dolça”, “Bayraqdar”, kinopovestlərdən “Ox kimi bıçaq”, “Aman ovçu, vurma məni...”, “Hökmdarın taleyi” və s. misal göstərmək olar. Bu kinopovestlər içərisində “Hökmdarın taleyi” tarixi mövzuda yazılmış ən gözəl əsərdir. Bu əsəri oxuyan hər bir oxucu Azərbaycanın keşməkeşli tarixinə bələd olur. Bu əsəri oxuyan hər bir oxucu Azərbaycanın keşməkeşli tarixinə bələd olur. Söhbət “Hökmdarın taleyi” kinopovestindən düşmüşkən, gəlin yuxarı sinif şagirdlərinin ifasında bu əsərdən bir parçaya tamaşa edək.
İbrahim xan Naxçıvan xanı Kəlbəli xanı, İrəvan xanı Məhəmməd xanı, Gəncə xanı Cavad xanı Axund Mirmöhsün
44
ağa ilə birlikdə sarayında qarşılayır. Bu görüşdə məqsəd Xanların Padşah Aleksandrın böyük generalı Sisianovun Tiflisə gəlişindən duyduğu narazılıqdır. Sisianovun məqsədi İrəvan Naxçıvan, Gəncə xanlığını rus padşahına tabe etməkdir.
qardaşlar. Kəlbəli xan: Məhəmməd xan qardaşımızla qərar verdik ki, səninlə məsləhətləşməyə gələk, İbrahim xan. Məsələ vacib, zaman məhduddur. Padşah Aleksandrın böyük generalı Sisianov daha gəlib Tiflisdə əyləşib. Məhəmməd xan: O, bizim İrəvan xanlığından da, Naxçıvan xanlığından da tələb edir ki, rus padşahına tabe olaq! Mirmöhsün ağa: İbrahim xan neçə dəfə Azərbaycan xanlarına təklif etdi ki, gəlin xanlıqları birləşdirib vahid Azərbaycan dövləti yaradaq, hətta onu da buyurdu ki, biz də Nadir şah Əfşarın Muğanda çağırdığı kimi qurultay çağırıb bu məsələni orada həll edək. Amma bu təklifə qol qoyulmadı. Yoxsa ki, indi güclü bir orduya malik olardınız. Peyğəmbər əleyhissəlam yüzlərcə yerə bölünmüş ərəb qəbilələri birləşdirməsəydi, islam dünyası o qədər vüsətli qələbələrə nail ola bilməzdi. Məhəmməd xan: Cənab Mirmöhsün ağa, sizin sözlərinizdə həqiqət var. Ancaq indi təqsirkar axtarmaq vaxtı deyil. Kəlbəli xan: İbrahim xan, sən Fətəli şahla qohum olmusan. Oğlun Əbülfət ağa da hal-hazırda onun sarayında yüksək mənsəbdədir. Əgər Fətəli şah xanlıqlarımızı saxlamaq şərtilə bizə kömək edərsə, biz də Sisianovun təklifini rədd edərik. Mən rus padşahının cəngindən qurtarmağın başqa yolunu görmürəm.
yeriyib Dərbəndi mühasirə eləyəndə, mən sizə dedim ki, təcili qoşunlarımızı birləşdirib Dərbəndin köməyinə gedək. Bu gün siz və eləcədə, Şəki, Şirvan, Bakı xanları hər bir xanlıqdan mənə iki 45
min-üç min nəfər atlı versəniz, Sisianova əlavə kömək gəlib çatınca, mən onu aşağı Qafqazdan qovub çıxarardım. İbrahim xan: Mən general Sisianovla görüşüb danışmamış heç bir qərara gələ bilmərəm. Cavad xan: Mən görürəm ki, məsələnin nə qədər ciddi olduğu nə sizi, nə də qardaşlarımızı mənim qədər narahat etmir. Ona görə də mən məclisinizi tərk edirəm və sizi xəbərdar edirəm ki, mən son nəfəsimə qədər rus padşahının qoşunu ilə vuruşacağam. Mən namusumuzu, torpağımızı axırıncı qülləmə qədər müdafiə edəcəyəm! İştirakçılar baş əyib, səhnədən ayrılırlar. I aparıcı: Elçin Əfəndiyev “Klassik aşıq poeziyasında dünya obrazı”ndan da, “Ədəbiyyatda tarix və müasirlik” problemindən də, “Yaxın və uzaq Türkiyənin tarixi və müasir həqiqətlərindən də, “qırmızı qaranlıqlar” dövrünün “Ölüm hökmündən də, insani, bəşəri duyğuların “Mahmud və Məryəm” faciəsindən də, eyni istedad və intellektlə, eyni yazıçı yanğısı və sənətkar fədakarlığı ilə yaza bilir. Elçin Əfəndiyevi həm lirik hekayələr ustası, həm müqtədir romançı, həm mahir komediyalar müəllifi, həm psixoloji faciələr, tragediyalar dramaturqu, həm ədəbi prosesə hakimlik etmək səlahiyyəti olan ustad tənqidçi, həm fundamental monoqrafiyalarıyla özünəməxsus elmi-nəzəri sistemini yaradan klassik ədəbiyyatşünas alim adlandırmaq olar. Hörmətli tədbir iştirakçıları! Gəlin, Çingiz Əlioğlunun Elçin Əfəndiyevə həsr etdiyi “Portret cizgiləri” şeirini oxucumuzun ifasında dinləyək: Oxucu:
“mənim ərim dəlidir” heç görün sözdür sən Allah “dəlixanadan dəli qaçıb” Çox elə ağ günə çıxıb o bədbəxt Güya ki bu dünya büsbütün tamam
Yüklə 466,86 Kb. Dostları ilə paylaş:
|