F. Köçərli adına
Yüklə 466,86 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- II aparıcı
49
bilmiş, tam, bütöv bir həyat parçasının bədii atributlarına çevirmişdir. II aparıcı: Elçin Əfəndiyevin yaradıcılığında “yazıçı yaddaşı” güclü bir faktordur. Misal üçün yazıçının həcm etibarilə ən böyük əsəri olan və 60-70 illik bir dövrü əhatə edə “Ölüm hökmü” romanı mürəkkəb kompozisiyaya malikdir. Əsərdə çoxlu personajlar iştirak edir, ancaq onların heç biri “gəldi-gedər” deyildir. Onların hamısı yazıçının yaddaşındadır, buna görə də kiçikliyindən-böyüklüyündən asılı olmayaraq tamamlanırlar. Yazıçı hər bir xarakterlə əlaqədar bədii nöqtəni qoymağı bacarır.
kimi həmişə uşaqların həyatı, onların təlim-tərbiyə məsələləri, uşaq ədəbiyyatı və onun problemləri maraqlandırmışdır. Yazıçı hər bir xarakterlə əlaqədar bədii nöqtəni qoymağı bacarır. Yazıçının bu xüsusiyyəti sənət yoldaşları tərəfindən yüksək qiymətləndirilir. Sevimli şairəmiz Xalidə xanım Elçin Əfəndiyevin uşaqlara həsr etdiyi nağıllara müraciət edərkən “Qorxu” adlı bu şeiri yazmışdır. Gəlin bu şeiri balaca oxucumuzun ifasında dinləyək: Oxucu:
Zəncir qollu aya baxma, Zəncir görən göz əsirdi. Körpə beyni yeyir ilan, Bu da belə bir əsrdi. Yeməyinin tamı qaçıb, Əllərindən qanı qaçıb, Bu qorxudan hamı qaçıb, İgid barmağın kəsirdi. Tamahına düşməz əsir, Qan kötüyü – ölüm nəfsi. Bu “uşaq” div başı kəsir, Şahdan törəyən nəsildi. 50
Öz içində soyuq düşüb, Ölümündən sayıq düşüb, Yuxusundan oyaq düşüb, Bədəndən başlar kəsildi.
Səlim” kitabında çap olunan hekayələr göstərdi ki, Elçin Əfəndiyev uşaq ədəbiyyatına barmaqarası baxmır, öz balaca qəhrəmanlarının daxili dünyasına nüfuz etməyi bacarır. Yazıçının uşaq mətbuatında ara-sıra çap olunan hekayələrini balaca oxucular həmişə maraqla qarşılamışlar. Yazıçının “Günay, Humay, bir dənə Günəbaxan və qırt toyuğun cücələri”, “Hamı niyə güldü” və s. bu kimi hekayələri uşaq nəsrimizin gözəl nümunələridir. “Humayın yuxusu” kitabında Aysunun, Humayın, Günayın, Yalçının və Nigarın hekayələri olduqca maraqlı və mənalıdır. Bu hekayələrdə uşaqların başına gələn əhvalatlardan söhbət açılır. Bu arada sevimli şairimiz Teymur Elçinin Elçin Əfəndiyevin uşaq hekayələrində xüsusi yeri olan ilk övladı Günaya həsr etdiyi “Nənənin, babanın sevməcələri” şeirinə balaca oxucumuzun ifasında qulaq asaq. Oxucu:
Günəşi aya qatdım, Mən bir nəğmə yaratdım. Bu nəğmə Günayımdır, Körpə torağayımdır. Aydı bu, Günaydı bu, Nənəsinə paydı bu, Babasına haydı bu! Aydı bu, Günaydı bu! Gün çıxdı, Gündüz oldu. Düzənlər düm-düz oldu.
51
Oyandı Günay balam, Bir sevincim yüz oldu; Ay balam, Günay balam! Ay çıxdı, Axşam oldu, Göy üzü şam-şam oldu. Günay beşiyə girdi, Beşiyi bağçam oldu; Ay balam, Günay balam! I aparıcı: Miniatürlər silsiləsində isə Abşerondan, bu bərəkətli torpağın dadlı meyvələrindən bəhs olunur. Burada üzüm, gül, dana, dam kimi sözlərin mənaları verilib. Elçinin uşaq hekayələrinin hamısı maraqla oxunur, adamı düşündürür. Elçin Əfəndiyevin baş məsləhətçi olduğu “Mən və mənim dünyam” layihəsi əsasında körpələrimiz üçün çoxlu kitablar nəşr olunub: “Hacı Zeynalabdin Tağıyev”, “Osmanlı təpələri”, “Surxay qalası”, “Hüseynqulu xan”, “Şeyx Şamil”, “Duz dağı”, “Fətəli xanın beşiyi”, “Çarıqdaş”, “Yeddi gəlin dağı”, “Tomris ana”, “Mətə xan”, “Gavur quyusu” və s. Bu kitablar kitabxanamıza verildiyi gündən balaca oxucularımız tərəfindən həvəslə oxunur. Elçin Əfəndiyevin həyata keçirdiyi bu layihə təqdirəlayiqdir. Bu kitablar sayəsində balaca oxucularımız Azərbaycanın tarixi, tarixi şəxsiyyətləri, coğrafiyası ilə yaxından tanış olurlar. Uşaqlar, indi isə gəlin Elçin Əfəndiyevin uşaqlar üçün yazdığı “Sözlər, yanıltmaclar, tapmacalar” kitabında yer alan yanıltmaclardan bir neçəsini məktəbli oxucularımızın ifasında dinləyək. İştirakçılar səhnəyə çıxıb yanıltmacları söyləyirlər. I oxucu: “Nənəm yaman hirsləndi..” Bizim kəndimiz dağdadı. 52
Biz də yayda getdik dağa, Dağ nə dağ!.. Elə xoşlayıram, elə xoşlayıram dağ!.. Meşələr, bulaqlar, yarğanlar... Bir də ki, bizim gözəlimiz kənd... Nə yaxşı ki, biz bütün yayı qalacağıq dağda!
Bir gün nənəm həyətdə ocaq qaladı. Yağı əritmək üçün qazana töküb ocağa qoydu. Yağ əridi, qaynadı, dağ oldu. Mən də qaçanda, az qaldı ayağım dəyə qazana, az qaldı dağıdam yağı. Yaxşı ki, dağ yağ dağılmadı, məni də yandırmadı. Nənəm yaman qorxdu, hirsləndi: Sənin ayağına, dedi. Dağ basacağam! Amma mən bilirəm, nənəm məni çox istəyir, ayağıma dağ basmayacaq!... Nənə elə deyir ki, mən eləcə qaçmayım, Dağ yağı yerə dağıtmayım! Axı, dağ yağ yandırar məni...
II oxucu: “Qar yağıb, yağmayıb?” Qar!.. Qar!,,
Vay... Qar yağıb? Yazda bəyəm Qar yağar? Yox... Sən demə, qarğadı, ağacın budağına qonub, qar-qar salıb:
Qar-r-r... Qar-r-r... III oxucu:
“Qumru quşları” O qumru quşlarına bax, nə hirslə Quruldayırlar... Yüklə 466,86 Kb. Dostları ilə paylaş:
|