53
Qumru quşu qur-qur quruldayır. Elə bil
deyir ki,
mənə yuva qur,
Qurmaram, ay tənbəl qumru quşu,
özün qur,
Sən qura bilməsən, yaxşı mən
quraram.
Quruldama qur-qur, uç özün qur.
IV oxucu:
“Kim uçundu, nə uçdu, nə uçmadı “
Birdən külək əsdi.
Birdən də pırıldayıb bir qaranquş uçdu.
Mənim ürəyim uçundu. Elə bildim
qaranquşun yuvası uşdu.
Amma yox... Qaranquşun yuvası
Uçmadı,
özü uçdu,
Mənim də ürəyim daha uçunmadı.
V oxucu:
Abşeronda
Getdum meynədən qara üzüm üzüm.
Üzümü üzdüm, yedim.
Vay...
Bulaşdı üzüm!..
Getdim dənizdə üzüm...
Dənizdə üzdüm, təmizləndi üzüm.
Uşaqlar yanıltmacları söyləyib, alqışlar altında səhnədən
ayrılırlar.
II aparıcı: Bəli, Elçin Əfəndiyev canlı, biçimli və köksəyatımlı
obrazlar yaradır. Onun əsərlərində surətlər həyatın axarından
çıxmır, öz daxili məntiqləri ilə hərəkət edir, cizgilərinin bolluğu
ilə fərqlənirlər. Eyni zamanda, yazıçı hekayələrində rəmz və
şərtilikdən, öz-özü ilə söhbət və daxili dialoqlardan tutarlı
məcaz, əfsanə və nağıl ünsürlərindən sıx-sıx istifadə edir. Bunlar
54
da əsərlərə bədii məziyyət və hərarət gətirir, təsiri dilin şirinlik
və oynaqlığını artırır. Öz əsərlərində uşaqların həyatını qələmə
alan bir yazıçı, heç şübhəsiz, onların özü üçün yazmaya
bilməzdi. Yazıçının uşaqlar üçün yazdığı hekayələrində
romantika, işıq, həyat nəfəsi, sadə, böyük bir dünya öz əksini
tapır. Səlim, Günay, Humay və başqa uşaqların həyatı, onların
işıqlı və maraqlı aləmi, dünyaya baxışları, təsəvvürləri,
xəyalları, bütün bunlarla sıx bağlı olan əhvalatlar, hadisələr
Elçin Əfəndiyevin hekayələrində geniş, hərtərəfli verilmişdir.
Ən ümdəsi Elçin Əfəndiyev uşaqları həyata qarışmağa, həyatla
sıx təmasda görməyə çağırır. Məsələn, “Humayın yuxusu”
hekayəsi balaca Humayın bir günlük işıqlı, mənalı həyatı
haqqında aydın təsəvvür oyadır. Bu anda Elçin Əfəndiyevin
uşaq hekayələri yada düşür. “Səlimin hekayələri”, “Mənə niyə
gülürlər?”, “Gör necə top vuraram...”, “Mən hər şeyi bilirəm”,
“Aysunun, Humayın, Günayın, Yalçının və Nigarın nağılları”,
“Humayın yuxusu” və s.
Hörmətli tədbir iştirakçıları, söhbət Elçin Əfəndiyevin “Uşaq
hekayələri”ndən düşmüşkən, gəlin balaca oxucularımızın
ifasında “Humayın yuxusu”səhnəciyinə tamaşa edək. Səhnə
hekayəyə uyğun dekorasiyalarla bəzədilir. Səhnəyə Humayı,
onun topunu, siçanını, pişiyini, zürafəsini, yaşıl karandaşını,
milisioner rolunu ifa edən balaca oxucular çıxırlar.
Aparıcı: Humay yaxşı qızdır. O, valideynlərinin ona aldığı
qırmızı topu çox sevir. Ancaq hərdən köhnə oyuncaqları ilə
yaxşı rəftar etmir. Yaşıl karandaşını ağzına salıb çeynəyir,
cıqqılı siçanı ilə oynamır, onu evin bir küncünə tullayır,
parçadan düzəlmiş bığlı pişiyinin bığlarını dartır, Uzunboy
zürafənin şəklini cırır. Bir gün Humay yatıb yuxuda nə görsə
yaxşıdır? Oyuncaqların ondan inciyib, küsüb getdiklərini. Gəlin
tamaşa edək!
55
Aparıcı: Humayın topu evdən çıxdı, pilləkənləri aşağı düşdü,
küçəyə çıxdı, hoppana-hoppana getməyə başladı. Onun
qarşısına Cıqqılı siçan çıxdı.
Cıqqılı siçan: Ay Humayın topu, hara gedirsən belə?
Humayın Topu: Gedirəm Humayın dostlarını yığam aparam
Humayın yanına. Humay onlarla oynasın, onları incitməsin.
Cıqqılı siçan: Humay yaxşı qızdı. O, məni bığlı pişiklə
barışdırmışdı. İnanıram ki, o, məni daha incitməyəcək. Məni də
apar Humayın yanına.
Aparıcı: Humayın topu düşdü qabağa, Cıqqılı siçan da onun
dalınca. Qabaqlarına bığlı pişik çıxdı.
Bığlı pişik: Məni də apar Humayın yanına. Humay söz verib ki,
bir də heç vaxt mənim bığlarımı dartmayacaq.
Aparıcı: Pişik də onlara qoşuldu. Birlikdə gedirdilər, qarşılarına
Uzunboy zürafə çıxdı.
Uzunboy zürafə: Məni də apar Humayın yanına. Humay söz
verib ki, bir də heç vaxt mənim şəklimi cırmayacaq. Məni
incitməyəcək, mənimlə oynayacaq.
Aparıcı: Zürafə də onlara qoşuldu. Qarşılarına Yaşıl karandaş
çıxdı.
Yaşıl karandaş: Ay Humayın topu məni də Humayın yanına
apar. Humay söz verib ki, bir də heç vaxt məni ağzına salıb
dişləməyəcək. Mənimlə qəşəng yarpaq şəkilləri çəkəcək.
Aparıcı: Oyuncaqlar birlikdə Humaygilə yollandılar.
Qarşılarına Polis əmi çıxır.
Polis əmi: Belə cərgəyə düzülüb hara gedirsiniz?
Humayın topu: Polis əmi, biz Humayın oyuncaqlarıyıq. O daha
bizimlə yaxşı rəftar edəcək. Onun yanına gedirik.
Polis əmi: Düzdür. Humay mənə də söz verib ki, bir də heç vaxt
ağlamayacaq, bundan sonra həmişə anasının sözünə baxacaq,
yeməyini yeyəcək, böyük bacısı Günayla dalaşmayacaq,