Fərrux rüSTƏmov tamilla dadaşova ali MƏKTƏb pedaqogikasi
Yüklə 6,79 Mb. Pdf görüntüsü
|
| iiİnsanda iki başlanğıc vardtv: biri
maddi, digsri isd ruhi, ilahi başlanğıcdır, hiitiin canlıların qulaq asdığı ilahi s?sdir. İnsanda fıtı\jt 3 iı xeyirxahlıq toxunııı var. Hur sonrakı ımsil tnkmilhşımk yolunda hökmm ir^liy^ doğru uğurlu addım atacaqdır, çünki t?rbiy?ds inam t böyük sirri gizhnmişdir. Tarbiyumin m.ıqs.ıdi insanın özünduki insanlıq tubhtini inkişaf etdirnwk vp insanı öz vpzifplprini yeriııp yetirmpyp hazırlanuıqdır». İnsanın təbiətə maddi baxımdan yanaşması eqoist, istismarçı, amansız, məsuliyyətsiz münasibətdir. Onun təbiətə yalnız yaşayış mənbəyi kimi yanaşması - vəhşilikdir və insan bu halda yırtıcı rolunda çıxış edir. Təbiət isə bunu heç vaxt bağışlamır. İnsan özünü dərk etməyə qadir olan varlıqdır, başqa sözlə, özünü idarə edən, özünü reallaşdırmağı bacaran təbiətin hissəsidir. İnsanın mahiyyətindəki ilahi başlanğıc onu təbiətlə imnmnent
(latınca immanenüs
nəyinsə daxilində olan, nəyə isə xas olan qanunauyğunluq deməkdir) əlaqələrini dərk etməyə və buna uyğun davranmağa, təbiətin bütün ünsürlərinə və təzahürlərinə qayğılı, həssas münasibət bəsləməyə yönəldir. İnsanın özünə, ailəsinə, əmək kollektivnə, ölkəsinə, xalqına. 94
dövlətinə, millətinə, ümumiyyətlə, insanlığa, bəşəriyyətə çjayğılı münasibəti nə qədər geniş və dərin olarsa, onda İlahiyə bağlılıq da o qədər güclü olar. Qırx min il ərzində «şüuıiu insan» çox şeyləri dərk eldi, çox sirlərə sahib oldu. Yalnız son iki-üç minillikdə o. başa düşdü ki, insan təbiət adlı vahid, tam orqanizmin yalnız bircə hüceyrəsi, düşünməyi bacaran «şüurlu hüceyrə»sidir. XXI əsrin başlıca vəzifəsi Ilahinin insanda kodlaşdırdığı bütün imkanların aktuallaşdırılmasmdan ibarətdir. Zəmanəmiz qlobal fəlakətlər, insan əli ilə yaranan böhranlar, cəmiyyətin
(latınca deqradatio enmə, keyfiyyətin aşağı düşməsi, geriləmə, tədricən pisləşmə, tənəzzül, düşgünləşmə deməkdir) dövrüdür. Xeyirxahlığa inanmaq VƏ hər şeyi onun qələbəsinə yönəltmək bu gün in.sanlara. insanlığa həmişəkindən daha çox lazımdır. İnsanın ruhi aləmi əxlaq qanunlarının məcmusudur. Əxlaqi keyfiyyətlər, mənəviyyat qanunları dini və dünyəvi anlamda mahiyyətcə eynidir. Fərq yalnız onun təfsirindədir. Bu gün pedaqogika elminin vəzifələrindən biri təhsil alanlara dini və dünyəvi olanların nisbəti, əlaqəsi və asılılığı haqqında obyektiv həqiqəti çatdırmaq, dini dünyagörüşünün ətraf aləmin dərk edilməsinin başlanğıc forması olduğunu izah etmək, insanın əxlaqi davranış normalarını, sosial münasibətlərini tənzimləyən mənəvi-psixoloji məzmunlu anlayışların və kateqoriyaların dini dünyagörüşün məhsulu olduğunu başa salmaqdır. ƏSAS MÜDDƏALAR •
Təhsil sistemi açıq sistemlər blokuna daxil olan mürəkkəb bir qurumdur. •
kursunu götürərək öz təhsil sisteminin inkişaf prioritetlərini dünyada gedən proseslərə inteqrasiya və unifıkasiya olunmaqla müəyyənləşdirir. •
Dünya təhsil məkanı polimədəni və sosial yönüm- lüdür. O, beynəlxalq təhsil mühitini formalaşdırmaq üçün açıqdır, biliklərin xarakterinə, insanın dünya dəyərlərinə yiyələnməsinə görə milli dəyərlərin üzərində yüksəlir. 95
• Müasir dövrdə dünya təhsilinə «bazar» və «sahibkar- lıq» baxımından yanaşılır.
Azərbayean Respublikasının təhsil sisteminin quruluşunu əks etdirən s.\em tərtib el.
Azərbaycan Respublikasının tohsil sistemi hansı prinsiplərə əsaslanır? Dünya təhsil məkanı nə deməkdir?
Yüklə 6,79 Mb. Dostları ilə paylaş:
|