FiRİdun bəy köÇƏRLİ
Yüklə 0,55 Mb. Pdf görüntüsü
|
38
Arvad göyçək Fatmanı çox döyüb incidirmiş. Fatma səbir edib, hər gün qara inəyi apararmış otarmağa. Fatmanın analığı ona yun, daraq verərmiş ki, çöldə darayıb əyirsin. Fatma yunu verərmiş inəyin ağzına. Qara inək yunu udar, sonra hazır ipi ağzından çıxarıb verərmiş Fatmaya.
Bir gün Fatma yun daradığı yerdə külək onun əlçiminin birini götürüb qalxızdı havaya. Fatma bunun dalınca yüyürüb dedi: -
Qanadına qurban, yel baba, əlçimimi sal, baba! Yel onun əlçimini götürüb bir bacadan saldı, Fatma evə girib gördü ki, burada bir heybətli qarı oturub, alt dodağı yer süpürür, üst dodağı göy. Qarı qabağına bir qurbağa qoyub onu sığallayır. Bu, div anası idi. Fatma qarıya baş əyib dedi ki, mənim əlçimimi ver. Qarı soruşdu: -
Fatma cavab verdi ki, səninki yaxşıdır. Qarı soruşdu: -
Fatma dedi: -
Könül süvən göyçəkdir. Fatmanın sözləri qarıya xoş gəldi. Qarı onun əlçimini verib dedi: -
suda çimərsən, qara su ilə saçını yuyarsan, qırmızı sudan yanaqlarına sürtərsən. Bir də qarı öz tükündən verdi və dedi ki, mən sənə lazım olsam, yandırarsan, yanında hazır olaram.
Fatma tükü götürüb, necə ki, qarı demişdi, elə də elədi. Qabaqca ağ suda çimdi, sonra qara suda saçlarını yudu və qırmızı sudan götürüb dodağına, yanaqlarına çəkdi. Elə göyçək oldu, misli və bərabəri tapılmadı.
Analığı Fatmanın gec gəldiyini görüb qızına dedi: -
Çıx, gör Fatma necə oldu. Qızı çıxıb gördü ki, Fatma gəlir, amma elə gözəlləşib ki, adam baxanda gözü qamaşır.
Fatma evə gələndə analığı onu danladı. Qızın gözəlliyini görüb soruşdu: -
Haradan sən belə gözəl oldun?! Fatma başına gələni analığına söylədi, o da sabahısı günü Fatmaya dedi ki, indi sən evdə otur, qoy bu gün mənim qızım getsin inəyi otarmağa. Ana öz qızına yun, daraq verdi. Yel bunun da əlçimini götürüb qaçırdı və gətirdi həmin damın bacasından saldı. Qız əlçimin dalınca yüyürüb içəri girdi və qarıya dedi: -
Qarı dedi: -
Başıma bax, sonra verim. Qız onun başına baxanda qarı soruşdu: -
39
Qız dedi: -
Sənin başın pisdir, nənəmin başı yaxşıdır. Qarının buna acığı tutub dedi: -
başını yuyarsan. Qız ağ suda başını yuyub qara suda çimdi, daha da çirkin və kifir oldu. Anası bunu görüb Fatmaya bərk acığı tutdu və hirsindən az qaldı çatlasın. Fatmanın acığına istədi onun inəyini öldürsün. Çünki işlərin başı inək idi.
Bir gün arvad dalına bir-iki lavaş bağlayıb, üzünə zəfəran çəkib girdi yorğan-döşəyə. Əri evə gələndə arvad bir o yana, bir bu yana döndü, lavşı dalında qırdı. Əri soruşdu: -
Arvad dedi: -
Bərk naxoşam, ölürəm, qara inəyi gərək kəsəsən. Mən onun ətindən yesəm, bəlkə diriləm. Kişi istəmədi Fatmanın inəyini öldürsün. Amma əlacı kəsilib dedi: -
Qoy Fatma evdən bir yana getsin, inəyi kəsim. İnək bunların fikrini qanıb Fatmaya dedi: -
yerdə basdır. Hər vaxt istəsən gəl o yerə, üstünü aç, orada bir dəst paltar və bir cüt qızıl başmaq taparsan. Fatma inək ilə evə qayıdanda atası onu iş dalınca göndərib inəyi kəsdi. Fatma qayıdıb inəyini ölmüş görüb çox ağladı. Haray hara çatacaqdır? İnəyin ətindən heç yemədi və sümüklərini yığıb bir yerdə quyuladı.
Sabahdan xəbər çıxdı ki, padşahın oğluna toy olur. Fatmanın analığı yerə bir çanaq darı səpib dedi ki, bunları bir-bir yığarsan çanağa. Yanında bir küp də qoyub dedi: bunu da ağlayıb göz yaşı ilə doldurarsan. Öz qızını da geyindirib- kecindirib apardı toya. Yazıq Fatma qəmgin oturub başladı ağlamağa. Birdən qarı yadına düşdü. O verdiyi tükü yandırdı. Həmin saat qarı hazır oldu. Fatma başına gələni ona söylədi. Qarı dedi: -
Qarı ayağını vurdu yerə. O dəqiqə yerdən bir toyuq yanının cücələri ilə çıxdı, darını təmiz dənlədilər, çanağı qarının gətirdiyi başqa darı ilə doldurdular.
Qarı Fatmaya dedi: -
Küpü də təmiz su ilə doldurub içinə bir ovuc duz tök, o da olsun göz yaşı. Sonra Fatma ilə qarı getdilər inəyin sümüyü basdırılan yerə. Buranı qazıb gördülər ki, bir dəst zərif ipək parçadan libas və bir cüt qızıl başmaq çıxdı. Burada çoxlu qızıl da vardı. Qarı libası, başmağı geyindirdi Fatmaya və bir az qızıl, bir az da torpaq götürüb Fatma ilə getdilər toya. Burda qarı dedi:
40
-
Bu qız mənim nəvəmdir, qoyun bu da oynasın. O, Fatmanın bir ovcuna qızıl, bir ovcuna da torpaq qoyub tapşırdı ki, analığının tərəfə oynayanda onların üzünə torpaq səp, özgələrin tərəfinə oynayanda qızıl. Fatma da çox gözəl oynayırdı. Hamı onun oynamağına aşiq oldu. Amma analığı tərəfə oynayanda torpaq səpdi, özgələri tərəfə oynayanda qızıl. Oynayandan sonra Fatma tələsik qayıtdı evə. Çox tələsdiyinə görə körpüdən keçəndə başmağının bir tayını saldı suya.. Fatmanın analığı toydan qızı ilə qayıdıb gördü ki, Fatma evdə oturub, öz tapşırdığı işləri də yerinə yetirib. O çox qəzəbli idi. Fatma soruşdu: -
Analığı acıqlı dedi ki, heç zad görmədik, bir günü qara gəlmiş qız çıxdı, oynadı, özü də sənə oxşayırdı. Biz tərəfə oynayanda torpaq səpirdi, özgələri tərəfə oynayanda qızıl-gümüş səpirdi. Fatma dedi: -
4
Bir gün padşahın oğlu ova çıxdı. Körpünün yanından keçəndə istədi ki, atına su versin. At suya yaxınlaşanda xorruyub su içmədi. Padşahın oğlu adam saldırıb çayı axtartdı. Onun içindən bir qızıl başmaq tapdılar. Başmaq çox zərif idi. Padşahın oğluna çox xoş gəldi. İstədi ki, nə tövr olsa, axtardıb onun yiyəsini tapsın və özünə alsın. Çox gəzdilər, tapmadılar. Carçılar car çəkəndə Fatmanın analığı eşitdi, onun əl-ayağını bağlayıb saldı təndirə və öz qızının ayaqlarını yuyub qazıdı. Padşahın oğlunun adamları axtara-axtara gəlib çıxdılar Fatmagilin evinə. Çirkin qızın ayağına başmağı geydirdilər, olmadı. Soruşdular ki, sizin evdə özgə qız yoxdurmu? Fatmanın analığı cavab verdi ki, yoxdur. Amma Fatmanın bir xoruzu var idi, bu xoruz başladı banlamağa:
Fatma bacım təndirdə,
Ayaqları kəndirdə! Arvad nə qədər istədi xoruzu qovsun, olmadı. Xoruz sıçradı damın üstə, uca səs ilə banladı:
Fatma bacım təndirdə,
Ayaqları kəndirdə! Padşahın adamları bunu eşidib, təndirə baxdılar: gördülər ki, bunun içində bir gözəl qız əl-ayağı kəndir ilə bağlanmış yıxılıbdır. Qızı çıxardıb başmağı onun ayağına geydirdilər. Gördülər ki, başmaq elə bil onun ayağına biçilibdir. Apardılar padşahın oğluna. Padşahın oğlu bunu görən kimi cani-dildən aşiq oldu və yeddi gün-yeddi gecə toy eləyib Fatmanı özünə arvad aldı. Yedilər, içdilər, yerə keçdilər, siz də yeyin, için, muradınıza yetişin!
Yüklə 0,55 Mb. Dostları ilə paylaş:
|