161
fiqh təlimi
OTUZ ÜÇÜNCÜ DƏRS
MƏSCĠDĠN HÖKMLƏRĠ (2)
Məscidin müstəhəb hökmləri
2. Məscidin müstəhəb hökmləri
Məscidin müstəhəb hökmləri
Məscidin bir neçə hökmü:
1) Məsciddə yatmaq məkruhdur.
1
2) Məsciddə namaz qılmağın müstəhəbliyi təkcə kiĢilərə aid deyil, qa-
dınlara da aiddir.
2
3) Məhəllə məscidini qoyub baĢqa bir məsciddə, xüsusilə də came
məscidində camaat namazı qılmağın eybi yoxdur.
1
Diqqət:
Came məscidi xas bir məntəqəyə aid olmayıb bütün Ģəhər əhalisi-
nin cəm olması üçün tikilən məsciddir.
2
1
Şəri suallara cavab, 313-cü sual
2
Şəri suallara cavab, 311-ci sual
1. Məscidi təmizləmək və
abadlaĢdırmaq
2. Məscidə gedəndə ətirlənmək,
təmiz və gözəl geyim geyinmək
3. Ayaqqabı və ya ayağı
çirklənməkdən və nəcasətə
bulaĢmaqdan qorumaq
4. Hamıdan qabaq məscidə gedib
hamıdan sonra xaric olmaq
5. Məscidə zikr deyə-deyə və Allahı
yad edərək daxil və xaric olmaq.
162
fiqh təlimi
4) Kooperativ yaĢayıĢ binaları tikən Ģirkətdə sərmayə qoyan alıcılar
əgər məhəllədə məscid kimi ümumi məkanların tikilməsi barədə
razılığa gəlsələr, lakin mənzilini təhvil aldıqdan sonra bəzi alıcılar bu
razılaĢmanı pozsalar və desələr: “Biz məscidin tikiliĢinə razı deyilik”,
bu halda əgər məscid artıq tikilmiĢ və vəqf olunmuĢ olsa, bu narazı-
lığın təsiri yoxdur. Lakin əgər Ģəri vəqfdən öncə bu alıcılar razılığı
pozsalar, bütün alıcılara aid olan bu məkanda hamının razılığı olma-
dan onların sərmayəsi ilə məscid tikmək olmaz. Lakin belə ola bilər
ki, Ģirkətin alıcılarla imzaladığı müqavilədə Ģərt qoyulsun ki, bina tiki-
lən ərazinin bir hissəsi məscidin inĢaatına ayırılacaqdır və alıcılar da
bu Ģərti qəbul etsinlər, bu halda alıcılar Ģərti poza bilməzlər və onların
sonradan etdikləri narazılığın heç bir təsiri yoxdur.
3
5) Əgər təmirə ehtiyac duyulan məscid, könüllü surətdə xeyriyyəçilə-
rin maliyyəsi ilə təmir olunsa, bu halda Ģəri hakimin icazəsinə ehtiyac
yoxdur.
4
6) Kafirlərin tikdiyi məsciddə namaz qılmağın, həmiçinin kafirlərin
könüllü surətdə məscidə göstərdikləri maddi yardımları almağın heç
bir maneəsi yoxdur.
5
2) Bir məsciddə istifadəsiz qalan bəzi əĢayaları istifadə etmək üçün di-
gər bir məscidə aparmaq olar.
6
1
Şəri suallara cavab, 381-cu sual
2
Şəri suallara cavab, 411-ci sual
3
Şəri suallara cavab, 316-cı sual
4
Şəri suallara cavab, 416-cı sual
5
Şəri suallara cavab, 421-421-ci suallar
6
Şəri suallara cavab, 411-ci sual
163
fiqh təlimi
8) Əgər məscidin vəqf siğəsində onun xüsusi bir adla adlanması mə-
lum deyilsə, məscidin adını dəyiĢməyin, məsələn, Ġmam Zaman (ə.f)
adını daĢıyan məscidi Came məscidi adlandırmağın eybi yoxdur.
1
1) Hüseyniyyələr, məscid hökmündə deyildirlər.
2
11) Düzgün Ģəri qaydada Hüseyniyyə ünvanında vəqf olunan məkanı
məscid etmək və ya onun bir hissəsini məscidə əlavə etmək olmaz.
3
Diqqət:
Dini mərasimlərin keçirilməsi üçün vəqf olunan Hüseyniyyəni
“Ģəxsi mülk” kimi qeydiyyatdan keçirmək olmaz. Həmçinin “vəqfi
mülk” kimi müəyyən Ģəxslərin adına qeydiyata alınması da zəruri de-
yildir. Hər halda “vəqfi mülk” kimi müəyyən fərdlərin adına qeydiy-
yata alındığı zaman isə bu Hüseyniyyənin tikilməsində iĢtirak edən
fərdlərin razılığı olmalıdır.
11) Ġmamzadələrin ziyarətgahına nəzir olunan xalça, palaz, qab-qacaq
və s. bu kimi əĢyaları onlara ehtiyac olmadığı halda məhəllənin came
məscidində istifadə etmək olar.
1
SUALLAR:
1. Məscidin müstəhəb hökmlərini bəyan edin.
2. Məsciddə yatmağın hökmü nədir?
3. Qadınlar namazlarını evdə qılsalar yaxşıdır, yoxsa məsciddə?
1
Şəri suallara cavab, 418-ci sual
2
Şəri suallara cavab, 422-ci sual
3
Şəri suallara cavab, 425-ci sual
164
fiqh təlimi
4. Came məscid hansı məscidə deyilir?
5. Təmirə ehtiyacı olan məscidi təmir etmək üçün şəri hakimdən və
ya onun vəkilindən icazə almaq lazımdırmı?
1
Şəri suallara cavab, 426-cı sual
165
fiqh təlimi
OTUZ DÖRDÜNCÜ DƏRS
QĠBLƏ
Qiblənin hökmləri
Qiblənin hökmləri
1. Müsəlmanlar namazı üzü Kəbə evinə doğru qılamlıdırlar və buna
görə də Kəbə evinə doğru olan səmtə “qiblə” deyilir. Təbii ki, Kəbə
evindən uzaqda yaĢayanlar üçün tam dəqiqliklə ona doğru dayanmaq
qeyri-mümkündür. Odur ki, ürfdə “üzü qibləyə namaz qılır” deyilsə,
kifayət edir.
1
Diqqət:
Üzü qibləyə dayanmaq o deməkdir ki, insan, yer kürəsinin səthin-
dən Kəbə evinə doğru dayansın. Beləliklə, əgər insan, yer kürəsinin
elə bir nöqtəsində yerləĢsə ki, bu nöqtədən Məkkəyə doğru dörd
cəhətə xəyali xətlər çəkilsə və bu xətlərin hamısı eyni ölçüdə olsa, in-
san bu cəhətlərdən birini seçib o istiqamətdə namaz qıla bilər. Lakin
əgər bir istiqamətdə çəkilən xətt digərlərindən qısa olsa və qiblənin
hansı cəhət olması barədə fikirayrılığı yaransa, ən qısa xətt istiqamə-
tində namaz qılmaq vacibdir.
2
Ġnsan müstəhəb namazları yol gedə-gedə və miniyə mindiyi halda
qıla bilər və bu namazlarda üzü qibləyə dayanmaq Ģərt deyildir.
1
2. Namazqılan Ģəxs namaz qıldığı istiqamətin həqiqətən qiblə olduğu-
na əmin olmalıdır. Onun yəqinliyi istər etibarlı qibləgöstərən vasitəsilə
1
Rəhbərdən soruşulan suallar, Namaz bölümü, 161-cu məsələ
2
Şəri suallara cavab, 362-ci sual
Dostları ilə paylaş: |