Gəncə 2016 Elmi redaktor: Rəyçilər: I e. d prof. Cavadov N.Ə
Yüklə 2,3 Mb. Pdf görüntüsü
|
bu prinsiplərə cavab verməyən bəzi orqanlar ləğv olunmuşdu (Mətbuat və İnformasiya Nazirliyi, Dövlət Millətlər- arası Münasibətlər Komitəsi, Nazirlər Kabineti yanında Dövlət Sığorta Nəzarəti, Nazirlər Kabineti yanında Mənzil Kommunal Təsərrüfatı Komitəsi, Nazirlər Kabineti nəzdin- də Dövlət Baytarlıq Komitəsi, Dövlət Bitkilərin Karantini Müfəttişliyi və s). Azərbaycanda səriştəli və peşəkar dövlət qulluğu sisteminin formalaşdırılması da tələb olunurdu. Bu məqsədlə 21 iyul 2000-ci il tarixdə “Dövlət qulluğu haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu qəbul olundu. 2001-ci ilin sentyabr ayından qüvvəyə minən bu qanetmə orqanları sisteminin fəaliyyətinin məqsədyönlü və səmərəli şəkildə dəyişdirilməsi üçün hüquqi əsas yaratdı. Ulu öndər
Heydər Əliyevin dövlətçilik konsepsiyasının əsas istiqamətlərindən biri kadr siyasəti ilə bağlıdır. Heydər Əliyevin kadr siyasətindən danışarkən birinci növbədə, dövlət idarəçiliyi məsələlərində onun ideya və baxışlarının xarakterinə nəzər salmaq lazımdır. Burada əsas məsələ dövlət idarəetməsində kadr siyasətinin başlıca xəttini, strateji istiqamətini öyrənmək və bilmək vacibdir. Onun kadr siyasətində hər şeydən əvvəl, cəmiyyətin iqtisadi əsasını möhkəmləndirmək, ictimai münasibətləri sürətlə inkişaf etdirmək, cəmiyyət üzvlərinin tərbiyəsini təşkil etmək, vətəndaşların maddi və mədəni rifahını, hüquq və azadlıqlarını yaxşılaşdırmaq, adamların ictimai təhlükəsizliyini təmin etmək,
beynəlxalq əlaqələri genişləndirmək, dövlət funksiyalarının realizə edilməsi kimi ən vacib və ən aktual məsələlər başlıca yer tutur. 15 - Heydər Əliyevin dövlətçilik konsepsiyası əsasında yaradılmış müasir Azərbaycan dövləti müstəqillik yollarında bugünkü sivil dünyanın qanunlarına uyğun inkişaf edir və getdikcə möhkəmlənir. Üzümüzə açılmış yeni sivil dünyanın mütərəqqi idarəçilik üslubu, forma və metodları müntəzəm olaraq öyrənilir və yaradıcılıqla tətbiq olunur, tarixi təcrübəyə əsaslanmaqla yeni şəraitə uyğunlaşdırılan idarəçilik sistemimiz getdikcə zənginləşir, inkişaf edir. Ümummilli lider Heydər Əliyevin əsasını qoyduğu dövlətçilik konsepsiyası cənab Prezident İlham Əliyev tərəfindən bu gün böyük peşəkarlıq, yeni təfəkkür və müasir yanaşma tərzi ilə uğurla davam və inkişaf etdirilir, dövrün zamanın ruhuna uyğun olaraq daha da təkmilləşdirilir. Dövlət idarəçiliyində, dövlətə rəhbərlikdə peşəkarlığın, səmərəliliyin, səriştəliliyin əhəmiyyətini biz hazırda cənab Prezident İlham Əliyevin bugünkü çoxcəhətli və səmərəli fəaliyyətində aydın görürük.
§2. DÖVLƏT QULLUĞUNUN HÜQUQİ TƏNZİMLƏNMƏSİNDƏ BEYNƏLXALQ TƏCRÜBƏ Büttın inkişaf etmiş ölkələrin dövlət qulluğu barədə qanunvericiliyi dövlət -hüquq formaları və siyasi quruluşun tarixi təkamülünü əks etdirir. Peşəkar məmurluq institutu ilk dəfə Fransa və Almaniyada, daha sonra isə İngiltərə, ABŞ və Kanadada yaradılmışdır. Bu ölkələrin inkişafı idarəetmədə mühüm addımlar atılmasını tələb edirdi. Dövlət qulluğunun hüquqi reqlamentasiyasmdan danışarkən, ilk növbədə konstitusiya normalarını qeyd etmək lazımdır. Belə ki, 1787-ci il ABŞ Konstitusiyasında Prezidentin “Senatın sessiyaları arasındakı dövrdə açılan bütün vakansiyaları tutmaq” səlahiy>'ətləri qeyd edilmişdir. AFR- ın əsas qanunu ilə dövlət xidməti haqqında qanunvericiliyin söykənməli olduğu prinsiplər müəyyənləşdirilir. Polşanın 1997-ci ildə qəbul edilmiş Konstitusiyasında dövlət qulluğunun məqsədləri və xüsusiyyətləri göstərilir. Unitar dövlət quruluşuna malik Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 55-ci maddəsinin II bəndində deyilir: “Azərbaycan Respublikası vətəndaşları dövlət orqanlarında qulluq etmək imkanına malikdirlər. Dövlət orqanlarının vəzifəli şəxsləri Azərbaycan Respublikasının vətəndaşları sırasından təyin edilirlər. Əcnəbilər və vətəndaşlığı olmayan şəxslər dövlət qulluğuna qanunla müəyyənləşdirilmiş qaydada qəbul edilə bilərlər.” Dövlət qulluğu haqqında yeni qanunvericiliyin qəbulu bir sıra ölkələrdə inzibati sahədə islahatlar şüarı altında həyata keçirilmişdir. Məsələn. 70-ci illərdə Tnuilta-
rədə belə islahat keçirilmişdir. ABŞ Konqresi tərəfindən 1978-ci ilin 13 oktyabrında Dövlət qulluğunda islahatlar barədə qanun qəbul edildikdən sonra bu sahədə optimal qanunvericilik modelləri hazırlanmasını təmin edə bilən ciddi analitik iş aparıldı. Ölkələrin bu məsələyə fərqli münasibəti müxtəlif idarəetmə sistemlərinin yaradılması ilə nəticələndi. 80-ci illərin əvvəlində Fransa dövlət qulluğunda islahatlar barədə qərar qəbul etdi və bu barədə çoxlu qanunlar, dekretlər meydana çıxdı. 1989-cu ildən isə Kanadada bu sahədə köklü islahatlar həyata keçirilməsinə başlanıldı. Bu islahatların əsas məqsədi, kanadalıların fikrini ifadə etsək, “dövlət qulluğu effektiv olmalı, müasir tələblərə cavab verməli, daha yaxşı olmalı, qulluğun başında ən bacarıqlı kişi və qadınlar durmalıdır”. Rəngarəng və çoxsaylı normativ aktların olması əksər xarici dövlətlər üçün səciy>'əvidir. Məsələn, elə Kanadanın özündə Dövlət qulluğuna qəbuletmə haqqında qanunla bərabər əmək münasibətləri barədə qanun da qüvvədədir. Bu qanun işə qəbul edən (Xəzinədarlıq Şurası şəxsində) və dövlət qulluqçuları arasındakı münasibətləri, o cümlədən, əmək mübahisələrinin həlli və tətildə iştirak etmək hüquqi məsələlərini tənzimləyir. Polşa və bir sıra digər ölkələrdə də dövlət qulluğuna aid məsələləri tənzimləyən vahid qanunvericilik aktı mövcud deyil. Digər dövlətlərdən fərqli olaraq Böyük Britaniyada dövlət qulluğu məsələləri əsas qanunlarla deyil, hökumətin təşəbbüsü ilə qəbul edilən aktlarla - şurada əmrlərlə tənzimlənir.
Yüklə 2,3 Mb. Dostları ilə paylaş:
|