Az rbaycan özü q d r b di
Yüklə 5,16 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Xanhüseyn Kazımlı da professor R.Mehdiyevin t dqiqat s rinin c miyy td böyük rezonans do urdu unu, bu s rd ir li sürül n mülahiz l rin, fakt v
- Elman N sirov Yeni Az rbaycan Partiyasının parlament seçkil rind ki q l b sinin bir fakt kimi günd md qaldı ını v iqtidarın növb ti d f q l b
- Çıxı lara yekun vuran B xtiyar Sadıqov "D yirmi masa"da c miyy tin bütün siyasi spektrinin hat olunmasını, müzakir l rin fikir plüralizmin
_____________________Milli Kitabxana_______________________ 495
Az rbaycanda slind iqtidarın müxalif t dü m nçiliyi yoxdur, bu h qiq ti sas götürm kl biz bütöv bir az rbaycanlı modelini tapmalıyıq. qtidarlı- müxalif tli bütövlükd c miyy timizi dü ünc d yi ikliyin g tirm liyik. Hamı anlamalıdır ki, kim daha a ıllı t kilatlanırsa, daha a ıllı sistem çevrilirs , o, qalib g lm k ansına daha çox malikdir. Bu gün iqtidar müxalif td n daha yax ı t kilatlandı ına gör hakimiyy ti davam edir. Seçkil rd n sonra yaranan bir v ziyy t diqq td n yayınmamalıdır. Bu gün Az rbaycanda bir alternativsizlik sindromu yaranıb, fakt budur ki, iqtidara müxalif ola bil c k qüvv yoxdur. Bu sindrom t kc Az rbaycana xas deyil, eyni problem Rusiyada da, Türkiy d d Putin, rdo an hakimiyy tin münasib td d özünü göst rir. Bu hal, ümumilikd , planetimizin m nz r sinin sabitlik modeli kimi n z rd n keçirilir v bu sabitlik modeli daxilind Az rbaycanın özün yer alması faydalı bir i dir. Y ni, biz t latüml rl dolu g l c y do ru getmirik, artıq bel t hlük ortadan götürülmü dür. Lakin indi alternativsizliyin yarada bil c yi probleml r bar d dü ünm li, eyni zamanda, Az rbaycan c miyy tinin probleml rini daxild h ll etm yin düzgün yollarını axtarıb tapmalıyıq. B z n müxalif tl ba lı terminoloji yanlı lıqlara yol verilir. slind , Az rbaycanda radikal müxalif t yox, inkar müxalif t var, radikal müxalif t bizik. g r yolumuz köhn dü ünc t rzini da ıtmaqdan, reallı ı q bul etm kd n keçirs , budur radikallıq. Kor tutdu unu buraxmayan kimi, on il rzind üslubu d yi m d n eyni yolu getm k ist y n qüvv ni radikal adlandırmaq düzgün deyil. Radikal termini c miyy td köklü doyi iklik, t f kkür, dünyagörü ü d yi ikliyi etm k ist y n qüvv l r amil edil bil r. Bu gün özünü aparıcı müxalif t adlandıranların dü ünc sind h r ey daha çox pay çoxlu u üz rind qurulub. "Mitinq 30 min adam çıxarırıqsa, dem k, biz güclüyük" anlayı ı müxalif t partiyalarının sas
üarıdır. Fikir müxalif tçiliyi anlayı ı is bu ill r rzind
c miyy timizd özünü q bul etdir bilm di ki, bunun da obyektiv s b bl ri var. Az rbaycan müxalif ti yaxın g l c kd d güclü ola bilm y c k, çünki o, bütün sosial t b q l ri, onun maraqlarını hat etmir, sad c , öz f aliyy tini narazı elektoratın d yi n impulsları üz rind qurur. Müxalif t pay çoxlu u il , q rargahın qar ısına toplananların sayı il güclü görünm y çalı ır. Bu n n ni da ıtmaq lazımdır. Artıq müxalif tin özünd d bel bir h qiq t d rk edilm lidir ki, ölk nin probleml rini anlaya bil n müxalif t lazımdır. _____________________Milli Kitabxana_______________________ 496
Biz siyas t idealist t b q d n g l n insanlarıq, Yeni Az rbaycan Partiyasının strukturunu is praqmatik t b q nin insanları t kil edir. Onlar neftin mahiyy tini, bu t bii s rv tin beyn lxalq münasib tl r sistemind Az rbaycan üçün nec mühüm bir vasit olaca ını bizd n daha yax ı ba a dü dül r. Bizim Da lıq Qaraba münaqi sin yana ma t rzimiz d idealist idi, dü ünürdük ki, "ura" il dü m ni m hv ed bil rik. Bugünkü iqtidar is bu müharib nin, sad c , Erm nistanla Az rbaycan arasındakı nıünaqi deyil, beyn lxalq problem oldu unu anladı. Bir çox m s l l ri sadalamaq olar ki, onun h lli istiqam tind idealist yana ma deyil, praqmatik yana ma qalib g ldi. Müst qilliyimizin ld edilm si üçün meydan h r katı lazım idi. Artıq o dövr arxada qalıb, ikinci dövr bizim üçün müst qilliyimizin möhk ml ndirilm si dövrüdür ki, bu m rh l d bitm k üzr dir. ndiki m qamda dövl tin f rdl rin azadlı ı klind paylanması prosesi ba lanır. Beyn lxalq ictimaiyy tin biz sas tövsiy si d el budur. Ölk d iqtisadi liberalla dırma prosesi sür tl ndirilm li, insanların populist siyas td n elitaya giri i qapadılmalı, siyas t daha çox mülkiyy tçil rin g li in rait yaradılmalıdır. g r bu, ba ver rs , siyas t maksimalist, irreal t l bl rd n çıxıb c miyy tin maraqlarına daha uy un olan bir v ziyy t q d m qoyacaq. Müxalif tin d yi m sin , yenil m sin g linc is , buna hakimiyy t özü maraqlı olmalı, müxalif t partiyalarının dövl t büdc sind n maliyy l m si m s l si, n hay t ki, öz h llini tapmalıdır.
X.Kazımlının fikrinc , bunu h min s r silsil formada m tbuatda i ıq üzü gör rk n müxalif t q zetl rind ara dırmanın ayrı-ayrı epizodlarına veril n reaksiyalar da sübut edir: Professor Ramiz Mehdiyevin ir li sürduyü müdd alar d rin t hlil , konkret faktlara, d qiq v ardıcıl mü ahid l r saslanıb. Ona gör d bu müdd alara qar ı h r hansı ksarqumentd n çıxı etm k mümkünsüzdür. s rd geosiyasi prosesl rin Az rbaycan iqtisadiyyatına t siri m s l l ri geni t dqiq edilib v yekun mülahiz l r ortaya qoyulub. Geosiyasi m
_____________________Milli Kitabxana_______________________ 497
kandakı d yi iklikl rin Az rbaycanın iqtisadi yüks li in h r hansı formada t sir imkanlarının ara dırılaraq üz çıxarılması ölk mizin indiki iqtisadi yüks li dövründ son d r c vacib h miyy t da ıyır. Hesab edir m ki, professor Ramiz Mehdiyevin t dqiqat i i bu kimi m s l l ri ara dıran dig r aliml r d düzgün istiqam t ver c kdir. Bu gün Az rbaycanın ld etdiyi u urlar böyükdür. Bu u urları kims inkar ed bilm z. Amma nailiyy tl rimizin yarada bil c yi probleml r bar d d dü ünm liyik. Professor Ramiz Mehdiyevin s rind öz ksini tapmı fikirl r bir daha t sdiql di ki, Az rbaycan hakimiyy ti bu kimi m s l l ri bir an bel diqq tdon k narda qoymur v iqtidar Az rbaycanda iqtisadi inki af, v t nda c miyy ti quruculu u, liberal islahaüar, demokratikl m prosesinin davamlıh ınm t min edilm si üçün aydın, dü ünülmü , m qs dyönlü proqramlara malikdir. fsuslar olsun ki, hakimiyy t r qiblik iddiası il çıxı ed n ifrat radikal müxalif t öz f aliyy tini tamam ba qa istiqam td qurub. Bu dü rg nin f aliyy tind yalnız seçkid n-seçkiy canlanma hiss olunur. Ona gor d ifrat radikallar ciddi bir u ur qazana bilmirl r.
s r böyük elmikonseptual d y r malikdir. Burada m s l y fundamental, empirik yana ma t rzi, sintez, analiz diqq ti ç kir. r li sürül n bütün tezisl r faktlarla, slatistik göst ricil rl saslandırılmı dır. Bu elmi t dqiqat i inin d y rini artıran n sas m qamlardan biri d odur ki, burada n z riyy il praktika arasında t nasüb qorunmu , prosesl rin sonunda perspektiv baxı mü yy nl mi , elmi n tic
ld olunmu dur. Az rbaycanın bugünkü ictimai-siyasi reallı ına qiym t baxımından bu, son d r c qiym tli bir s rdir. Çıxı lara yekun vuran B xtiyar Sadıqov "D yirmi masa"da c miyy tin bütün siyasi spektrinin hat olunmasını, müzakir l rin fikir plüralizmin hörm t raitind keçm sini xüsusi t qdir etdi: Yüklə 5,16 Mb. Dostları ilə paylaş:
|