Kayit dişI İSTİhdam ve mücadele yöntemleri planlama uzmanliği tezi
Yüklə 1,51 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Hızlı Nüfus Artışı
- İç Göçlerden Kaynaklanan Çarpık Kentleşme
| 2.5.2 Sosyal Nedenler
Kayıt dışı istihdam, ekonomik boyutu kadar sosyal boyutuyla da ön plana çıkan bir olgudur. Konunun bütününe ilişkin sağlıklı bir değerlendirme yapabilmek için, çalışmanın bu bölümüne kadar bahsedilen genellikle makroekonomik nedenler ve sonuçlarla birlikte başta hızlı nüfus artışı, iç göçlerden kaynaklanan çarpık kentleşme, işsizlik, gelir dağılımında adaletsizlik, yoksulluk, eğitim eksikliği olmak üzere kayıt dışı istihdamın altında yatan sosyal nedenlerin de analiz edilmesi gerekmektedir. Hızlı Nüfus Artışı: Hızlı nüfus artışı doğal olarak işgücü ve istihdam artışını da beraberinde getirmektedir. Artan nüfus karşısında istihdam yaratamayan ekonomilerde işsizlik oranı büyümekte, işsizlik sorunu da kişileri kayıt dışı sektörde daha düşük ücretle sosyal sigortadan yoksun ve sağlıklı çalışma koşulları olmaksızın çalışmaya zorlamaktadır. Hızlı nüfus artışı eksik istihdamı da beraberinde getirmekte, bu da ücret düzeylerinin aşağı çekilmesine neden olmakta, düşük ücretlilerin gelirlerini artırmak amacıyla kayıt dışı istihdama yönelmesine neden olabilmektedir. 55 İç Göçlerden Kaynaklanan Çarpık Kentleşme: İç göç sonucunda oluşan hızlı ve çarpık kentleşme kayıt dışı istihdam sorununu beraberinde getirmektedir. Tarımda çağdaş üretim araçlarının kullanılması ve ilkel yöntemlerin terk edilmesi sonucunda ortaya çıkan işgücü fazlası; tarımdaki verimin düşük olması nedeniyle kişi başına düşen tarımsal gelirin köylüyü geçindirememesi; kentlerde uzmanlaşmanın sağladığı olanaklar; kentlerdeki yığılmadan kaynaklanan ucuz ve kullanışlı ulaşım sistemleri, işyeri inşa edilebilecek elverişli araziler, araştırma ve eğitim olanakları gibi üstünlükler; kentlerdeki kişi başı gelirin göreceli olarak daha yüksek olması; emek, girişim gücü ve diğer üretim faktörlerine ucuz ve kolay 55 GÜLOĞLU T., 2005, s. 9 53 ulaşılabilmesi; insanların her alanda daha geniş olanaklara sahip olması, kırdan kente göçün temel sebepleri arasında sayılabilir. Bu nedenlerin yanı sıra teknolojik gelişmeler ve siyasal nedenler de kentleşmede etkin rol oynamaktadır. 56 Hızlı ve aşırı kentleşen ülkelerde, büyük kentlerin orta ve küçük kentlere oranla daha hızlı büyüdüğü, kentleşmenin bazı bölgelerde yoğunlaşmasından dolayı diğer bölgelerde kentleşme oranının düşük kaldığı, kentlerdeki kamu hizmetlerinde yetersizliklerin baş gösterdiği ve kentleşen nüfusa istihdam sağlayacak temel sanayi yatırımlarının yapılamaması yüzünden işgücünün marjinal mesleklere ve türlü hizmet dallarına yığıldığı görülmektedir. 57 Yüklə 1,51 Mb. Dostları ilə paylaş:
|