Kayit dişI İSTİhdam ve mücadele yöntemleri planlama uzmanliği tezi
Yüklə 1,51 Mb. Pdf görüntüsü
|
| Grafik 2.17 Türkiye’de Kentleşme
Kaynak: Devlet Planlama Teşkilatı, Ekonomik ve Sosyal Göstergeler (1950-2004) 1970-2004 yılları arası dönemde Türkiye’de kent nüfusunun yaklaşık 4 katına çıkarak toplam nüfus içindeki payının % 29’dan % 60’a ulaştığı görülmektedir. Kentlere yönelen iç göçler kentlerdeki açık ve gizli işsiz sayısını artırırken kayıt dışı istihdam açısından ciddi bir işgücü potansiyeli meydana getirmektedir. 2005 yılında kentlerde işsizlik oranı % 12,7, eksik istihdam % 3 gibi yüksek oranlarda seyretmekte, genç nüfustaki açık ve gizli işsizlik oranının toplamı ise % 25’lerin 56 KELEŞ R., Kentleşme Politikası , İmge Yayınevi, 8. Baskı, 2004, s. 27-28 57 a.g.e, s. 36 29% 33% 36% 46% 51% 57% 60% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 0 5.000 10.000 15.000 20.000 25.000 30.000 35.000 40.000 45.000 50.000 1970 1975 1980 1985 1990 2000 2004 Bin Kişi Kent Nüfusu Kent Nüfusunun Toplam Nüfus İçindeki Oranı 54 üzerinde seyretmektedir. Kentlerde işsizliğin bu denli yüksek oluşu kayıt dışı istihdam sorununu da beraberinde getirmektedir. Çarpık kentleşmenin beraberinde getirdiği gecekondulaşma da kayıt dışı istihdamı besleyen unsurların başında gelmektedir. Gecekondularda yaşayanların yaklaşık % 5’lik kısmının nitelikli işlerde çalıştığı, önemli bir kısmının ayakkabı boyacısı, bileyici, bekçi, çöpçü, kapıcı, kaloriferci olarak çalıştığı, küçük esnaf ve tüccarın da daha çok at arabacılığı, bakkallık, manavlık, seyyar satıcılık gibi işlerle uğraştığı görülmektedir. 58 Gecekondularda yaşayarak niteliksiz işlerde çalışanlar kendilerine çalışma imkanı ve pazar bulabilmekte, marjinal işlerde çalışarak geçimlerini de kayıt dışı olarak sürdürmektedirler. İşsizlik: İşsiz kalma riskinin yüksekliği kişileri kayıt dışı çalışmaya itebilmektedir. İşsizlik riskine karşı sosyal güvencenin olmadığı ülkelerde işsiz kalma tehlikesi kayıt dışı çalışmayı tetiklemektedir. İşsiz kalmamak için düşük ücretle eksik istihdam edilenler de kayıt dışı çalışabilmektedirler. 2005 yılı itibarıyla Türkiye’de tarım dışı sektörlerde işsizlik ve eksik istihdamın toplam oranı % 20’lere yaklaşmaktadır. Kayıt dışı çalışmaya müsait kesimlerin başında gelen genç nüfusta işsizlik ve eksik istihdamın oranı ise % 25’lere yaklaşmaktadır. Tarım dışı sektörlerde genç nüfusun yarısından fazlasının kayıt dışında çalışmasının temel nedenlerinden biri bu kesimin işsizlik riskiyle daha fazla karşılaşmasıdır. Yüklə 1,51 Mb. Dostları ilə paylaş:
|