Kayit dişI İSTİhdam ve mücadele yöntemleri planlama uzmanliği tezi



Yüklə 1,51 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə45/124
tarix21.12.2022
ölçüsü1,51 Mb.
#97496
1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   ...   124
Kayit-Disi-Istihdam-ve-Mucadele-Yontemleri Ahmet-Oguz-Sarica

Eğitim Seviyesinin Düşüklüğü: 
Kayıt dışı çalışanların eğitim durumları 
incelendiğinde eğitim seviyesi arttıkça kayıt dışı istihdam oranının azaldığı 
görülmektedir. Kişilerde eğitim düzeyine bağlı olarak kayıtlı çalışma bilinci 
artmakta, eğitim düzeyine bağlı olarak işgücü niteliğindeki artış da kişileri kayıtlı 
çalışmaya yönlendirmektedir. Özellikle eğitim seviyesinin çok düşük olduğu 
çalışanlarda sosyal güvenlik bilincinin olmadığı ya da kayıtlı çalışmak için hangi 
yollara başvurması gerektiği konusunda bilgi sahibi olmadığı görülmektedir.


56 
Grafik 2.18 Eğitim Seviyesine Göre Tarım Dışı Sektörlerde Kayıt Dışı İstihdam 
Oranı, 2004 
Kaynak: DİE, 
Hanehalkı İşgücü Anketi
Türkiye’de işgücünün eğitim süresi çok kısa olmakla beraber kayıtlı sektörün 
kayıt dışı sektöre göre daha fazla eğitim aldığı görülmektedir. 2004 yılı hanehalkı 
işgücü anketi sonuçlarına göre tarım dışı sektörlerde eğitim seviyesi arttıkça kayıt 
dışı istihdam oranı açık bir şekilde azalmaktadır. 
2.5.3 Mali Nedenler 
İşletmelerin mali durumu, maliyet yapısı, içinde bulunulan sektörün 
dinamikleri ve kar maksimizasyonu amacının kayıt dışı ekonomi ve kayıt dışı 
istihdamla birebir ilişkisi bulunmaktadır. İşletmelerin rekabet gücünün yetersiz 
olması, işletme maliyetlerini artıran vergi, sosyal güvenlik primi ve işgücü ile ilgili 
diğer yasal yükümlülüklerin yüksekliği, finansman sorunları, maliyetlerin 
düşürülmesi amacıyla istihdam biçimlerinde yaşanan değişimler kayıt dışı istihdamın 
boyutunu artırabilmektedir.

Rekabet Gücünün Düşüklüğü: 
İşletmelerin ulusal ve uluslararası 
rekabette geriye düşmeleri, işletmeleri maliyetlerini azaltmaya itmektedir. Birçok 
işletme maliyetin daha düşük olması sebebiyle kayıt dışı ekonomi içinde yer almakta 
ve kayıt dışı istihdama yönelebilmektedir. 
79% 
74% 
45% 
40% 
23% 
8% 
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
Okur yazar Değil Sadece Okur yazar
İlkokul
Ortaokul
Lise
Yüksek Okul ve
Üstü


57 
Uluslararası Yönetim Geliştirme Merkezi tarafından hazırlanan Dünya 
Rekabet Yıllığı verilerine göre Türkiye 2004 yılında rekabet sıralaması bakımından 
60 ülke içinde 55 inci olurken ekonomideki olumlu gelişmelerle beraber 2005 yılında 
60 ülke arasında 48 inci olmuştur.
59
Aynı sıralamada 1997 yılında 46 ülke içinde 35, 
2000 yılında 47 ülke içinde 42 nci olan Türkiye, son 5 yılda krizlerin de etkisiyle 
rekabet gücünün geliştirilmesi açısından fazla mesafe kat edememiştir. Günümüzde 
rekabetin özelliklerine bakıldığında
60


Uluslararası sınırlar kalkmış, rekabet uluslarötesi boyutlara taşınmıştır. 

Birçok endüstride büyüme hızının düşmesi, ürünler arasındaki farkların 
azalması, müşterilerin seçici olması, firmalar arasındaki rekabeti artırmaktadır.

Birçok sektöre girişteki engeller gün geçtikçe önemini yitirmektedir. 

Geleneksel üretim süreçlerinin geçerliliğini yitirmesiyle beraber firmalar 
ürünün tasarlanması, pazarlanması, tedariki gibi işlere ya da depolama, sevkıyat, 
dağıtım, satış sonrası hizmet gibi alanlara odaklanmakta, üretimin büyük kısmı ise 
montajcılık haline getirilmektedir. Bununla beraber firmalarda dışarıdan temin 
(outsourcing) artmakta, firmaların üretimden çekilmeleri ile beraber istihdam 
azalmakta, üretim firmaları hizmet firmalarına dönüşmektedir. 
İstihdamın büyük bir bölümünü emen KOBİ’ler, “know-how” yetersizliği ve 
düşük teknolojik seviye nedeniyle verimsiz üretim yapmakta ve rekabette geriye 
düşmektedir.
61
Rekabet koşullarına ayak uyduramayan işletmeler de maliyetleri 
düşürerek ayakta kalmaya çalışmakta, maliyetleri düşürmek için de kayıt dışı 
ekonomiye ve kayıt dışı istihdama yönelmektedir. 


Yüklə 1,51 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   ...   124




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə