Qulu məHƏRRƏMLİ

 

153 

gözlənilməz, qeyri-adi bir şey kimi nəzərə 

çarpdıran orijinallıq. E. 

insanın xüsusi davramşmda,    fikirlərini ifadə   

etməyin    orijinal 

üsulunda, onun qeyri-adi geyim tərzində özünü 

göstərir. E. hamının 

qəbul etdiyi normalann pozulması    deyil, onlann 

xüsusi    cəsarətlə 

şərh və ifadə olunmasıdır. 

      EKSTREMAL ŞƏRAİT (extreme) - jurnalist 

üçün    adi şəraitdən 

fərqlənən situasiya - təbii fəlakət, hərbi vəziyyət, 

siyasi    çaxnaşmalar, 

mitinq, müharibə və s. kimi qeyri-adi şərait. 

      EKVALAYZER    (equalizer)    - tarazlıq 

sistemi.    Səsin yer aldığı 

şəraitin akustik xüsusiyyətlərinə    görə 

nizamlanması.    Nizamlanma 

zamanı səs 10-15 desibel artınlır və ya azaldılır. E., 

ilk növbədə, səs 

tonuna nəzarət sistemidir. Səs    spektrinin hər 

lentin ton nəzarətini 

ayn-ayndüymələrləicraedir. 10lentliE.-ə o k t a v a    

e k v a l a y -  

z e r deyilir (bax Qrafık korrektor). 

      EQOİZM (egoism/selfishness)    -    1) özünə   

vurğunluq, öz şəxsi 

mənafeyini    başqa    adamların, cəmiyyətin   

mənafeyindən yüksək 

tutma; 2) TV apancısmı qiymətləndirmə 

meyarlanndan biri. 

---

 

154 

      ELAN 

(advertisement/annoucement/notice/poster) - 1) 

yazılı, çap 

olunmuş bildiriş, xəbər, məlumat.    Q ə z e t      

e l a n ı .  2) rəsmi 

bildiriş vərəqəsi; 3) hər hansı    xidmət və məhsul 

haqqmda    səsli- 

görüntülü məlumat. 

      ELEKTRİK      (electric      engineer/electrician)   

-      elektrotexnika 

mütəxəssisi, elektrotexnika sahəsində, elektrik 

sənayesində çahşan, 

elekriki tədqiq edən şəxs. 

      ELEKTRİK AÇARI (burst key/switch) -   

elektrik avadanlığı və 

qurğulanm    (elektrik    çıraqları,    elektrik 

mühərrikləri,    qızdıncı 

sobalar, transformatorlar, elektrikötürmə xətləri   

və    s.)    dövrəyə 

qoşmaq və açmaq üçün aparat. 

      ELEKTRİK APARATLARI (electric   

apparatus (equipment)) - 

elektrik    dövrələri və maşınlarınm idarə edilməsi, 

tənzimlənməsi və 

mühafizəsi üçün    işlədilən elektrotexniki qurğular. 

Bir neçə qrupa 

bölünən bu qurğular əlaqələndirmə, 

məhdudlaşdırma, tənzimləmə 

və nəzarət funksiyalannı yerinə yetirir. 

      ELEKTRİK    DÖVRƏSİ    (electric    circuit 

(circle))    -    naqillər 

---

 

155 

vasitəsilə bir-birinə birləşdirilmiş mənbə və 

işlədicidən ibarət qapalı 

kontur.    E.d. bir və çoxkonturlu olur. E.d. aktiv 

(qalvanik element, 

akkumlyator, generator)    və    passiv (xətlərin 

omik müqavimətləri, 

elektrik    qəbulediciləri) elementlərdən ibarətdir. 

E.d. xətti və qeyri- 

xətti olur. Xətti E.d.-ndə giriş və çıxış kəmiyyətləri 

arasında    əlaqə 

xətti qanunlara tabe olur. 

      ELEKTRİK QAYTANI (electric wire/fuse) - 

adi şəraitdə 220 V-a 

qədər gərginlikli məişət elektrik cihazlannı, 

həmçinin TV və    radio 

aparatlannı şəbəkəyə qoşmaq üçün izolə edilmiş 

elastik məftil. E.q. 

2 və ya 3 damarlı olur. 

      ELEKTRİK      MÜHƏRRİKİ    (electric engine)   

-    kinoçəkiliş 

aparatmm lentötürmə mexanizmi və obtyuratoru 

hərəkətə gətirən, 

dəyişən, yaxud    sabit    cərəyan    ilə işləyən qurğu.   

Bəzi    kinoçəkiliş 

aparatlannda    elektrik    mühərrikinin    əvəzinə   

yayımı      qurulan 

mexanizm istifadə olunur. 

      ELEKTRİK      RABİTƏSİ (electric wiring   

communication)    - 

1) elektrik    cərəyanı    vasitəsilə    informasiyamn 

müəyyən    məsafəyə 

---

 

156 

ötürülməsi; 2) bu sahə ilə bağlı məsələləri 

öyrənməklə məşğul olan 

elm və texnika sahəsi. E.r.-nin əsas növləri 

t e l e q r a f i y a ,  f o t o -  

t e l e q r a f i y a ,  t e l e f o n     r a b i t ə s i ,  

radiorabitə    və    TV - 

dir. E.r.-ndə məlumat bilavasitə naqillərlə yayılan 

elektrik siqnalları, 

yaxud radiosiqnallar vasitəsilə ötürülür. 

      ELEKTRİK    ŞƏBƏKƏSİ (wiring/electric 

system)    -    elektrik 

stansiyalannı işlədicilərlə    birləşdirən elektrik 

xətlərindən, yardımçı 

stansiyalardan, paylayıcı və çevirici məntəqələrdən 

ibarət kompleks. 

E.ş.    şəhər, kənd, sənaye müəssisələri    energetika 

sisteminə və ya 

rayon (iri'frayon, yaxud vilayət ərazisində) 

şəbəkələrinə, həmçinin 

paylayıcı, təcbizedici, elektrikötürmə xətlərinə 

aynlır. 

      ELEKTROAKUSTtKA (electro acoustics) - 

tətbiqi    akustikanın 

bölməsi;    elektnp siqnallärmı mexaniki   

siqnallara və əksinə çevirən 

cihazlann nəzəriyyəsini və hesablanması 

metodikasÄÖyrənir. E.-ya 

daxil olan    cihazlar:    ucadandanışan,    telefon,   

mikrofon,    sualtı 

səsmənbələri, müxtəlif ultrasəs mənbələri və 

qəbulewoləri, səsyazan 

---

 

157 

cihazlar və s. Ən sadə elektroakustik cihaz    bir 

tərəfində elektrik 

siqnallärmı vermək və ya qəbul etmək üçün lazım 

olan iki qütbü, o 

biri    tərəfində isə mexaniki siqnallan    vermək və 

ya almaq üçün 

çubuğu olan qurğudur. 

      ELEKTROAKUSTİK ÇEVİRİCİ 

(electro-acoustic converter) - 

elektrik enerjisini səs enerjisinə və ya əksinə 

çevirən qurğu. 

      ELEKTRODİNAMİK      MİKROFON(LAR)     

(electrodynamic 

microphone(s)) - maqnit dolağma bərkidilmiş 

membrandan ibarət 

qurğu. Membranın    hərəkəti dolağa    ötürülür və   

bu, mikrofon 

daxilində maqnit sahəsinin dəyişməsinə səbəb 

olur. Audiosiqnal da 

elə budur. Dözümlülüyünə görə E.m. teleistehsalda 

daha çox işlənir. 

Yüksək    keyfiyyətli    peşəkar    mikrofonlar    ilə   

müqayisədə onlann 

qiyməti nisbətən ucuzdur və bir qayda olaraq, 

yaxşı amplitud tezlik 

səciyyəsinə maükdir. Ancaq E.m.-ın 

biİİjçatışrnazlığı var    -    onlar 

kondensatorlu mikrofonlar kimi yüksək tezlikli 

səslərə həssas deyil. 

      ELEKTROFON    (electrophone) - qrammofon 

valını oxutmaq 

---