Tolerantliq kitab-15. indd
Yüklə 6,27 Kb. Pdf görüntüsü
|
165 Tolerantlıq: bildiklərimiz və bilmədiklərimiz məscid bərpa edildi, ateizmin qurbanı olmuş tarixi-dini abidələrimiz yenidən xalqın inanc və ibadət yerinə çevrildi. Bəzi dini abidə və məbədlərin bərpası üçün təkcə vəsait yox, həm də vaxt lazım idi. Çünki Sovetlər dövründə dağıdılmış, ya da məhv olmaq təhlükəsi ilə üz-üzə qoyulmuş abidələri qısa vaxtda bərpa etmək mümkün deyildi. Əsas o idi ki, bu proses dövlət səviyyəsində başlamış və dönməz xarakter almışdı. “Beş il öncəni görməyən adam siyasətçi ola bilməz”, - deyiblər. Yəni siyasətçi yalnız bu günü yox, həm də gələcəyi gö- rüb qərarlar qəbul etməlidir. Bu gün qəbul edilən qərarlar, atılan addımlar, əsası qoyulan ənənələr öz bəhrəsini 5 ildən, 10 ildən sonra da verə bilər. Deməli, əsl siyasətçi bu gün yox, tarix üçün işləyən siyasətçidir. Heydər Əliyev tarixi-dini abidələrimizin bərpası işini dövlət himayəsinə götürməklə bu günün həqiqətinə, gələcəyin tarixinə çevrilmək hüququ qazandı. Onilliklər, yüzilliklər keçəcək, amma hər dəfə tarixi-dini abidələrimiz dövlətimiz tərəfi ndən bərpa olunarkən bu, Ulu Öndərin ənənəsinin, siyasətinin davamı kimi qiymətləndiriləcək və müdrik, uzaqgörən şəxsiyyətin sözləri xa- tırlanacaqdır: “Əmin ola bilərsiniz ki, bütün imkanlardan istifadə ediləcək, nəinki bu müqəddəs yeri, həm də Azərbaycan xalqının tarixini, milli, dini ənənələrini əks etdirən bütün abidələr, ocaq- lar, müqəddəs yerlər bərpa olunacaqdır. Bunu biz sizinlə birgə edəcəyik. Bizim görə bilmədiyimiz işləri gələcək nəsillər, davam- çılarımız yerinə yetirəcəklər. Buna heç şübhəniz olmasın. Əmin olun ki, biz birləşib müstəqilliyimizi, torpaqlarımızı qoruyacaq, həm də xalqımızın yaratdığı tarixi abidələri, ənənələri yaşadaca- ğıq”. Heydər Əliyevin böyüklüyü həm də onda idi ki, tarixi-di- ni abidələrin bərpası dedikdə yalnız İslama deyil, digər səmavi dinlərə məxsus abidələri də nəzərdə tuturdu. O, həm Ümummilli Lider, həm Prezident, həm də bir vətəndaş kimi ölkədəki dini kon- fessiyalara eyni gözlə baxır, istər yəhudilərə, istərsə də xristianlara 166 Gündüz İsmayılov məxsus tarixi-dini abidələrin, sinaqoq və kilsələrin bərpasına lazı- mi köməyini əsirgəmirdi. Məhz onun dəstəyi ilə qısa bir müddətdə neçə-neçə kilsə və sinaqoq təmir olundu, yeniləri inşa edildi. Bakıda Rus Pravoslav Baş Kafedral Kilsəsinin bərpası və onun açılış mərasimində Ulu Öndərin iştirakı tək Azərbay canda yox, onun sərhədlərindən kənarda da geniş əks-səda doğurdu. Çünki bu, bütün dünya pravoslavlarının həyatında əla mət dar hadisə idi. Jen Mironosets kilsəsi adlandırılan bu mə bəd 1920-ci ildə bağlanmış, Sovet hakimiyyəti dövründə anbar kimi istifadə olunmuş və dağıntılara məruz qalmışdır. Dövlət müstəqilliyimizi bərpa etdikdən sonra Azərbaycan hökuməti tərəfi ndən Rus- Pravoslav kilsəsinə verilən mədəbin təmirini azərbaycanlı iş adamı Aydın Qurbanov öz üzərinə götürmüş, əsaslı şəkildə təmir edilərək əvvəlki görkəminə qaytarılmışdır. 2001-ci ilin mayında Azərbaycanda səfərdə olan Moskva və Ümumrusiya Patriarxı II Aleksi isə məbədə baş kafedral kilsə statusu verilmişdir. Kilsənin açılış mərasimində Ümummilli Liderimiz də iştirak etmiş və mədəbin təmir olunaraq dindarların istifadəsinə verilməsini yüksək qiymətləndirmişdir. Azərbaycanda təkcə səmavi dinlər yox, onların müxtəlif qol- larının və cərəyanlarının mənsublarına da sərbəst şəkildə ibadət etmək, əqidələrini yaymaq imkanı yaradılıb. Heç kimə sirr de- yil ki, Azərbaycanda katolik xristianların sayı azdır, onlar əsasən müxtəlif vaxtlarda ölkəmizə pənah gətirmiş insanlardır. Bununla belə, 1999-cu ildə katolik icması da dövlət qeydiyyatına alınmış, əvvəllər dini ayinləri evlərdə icra edən icma üzvlərinə lazımi şərait yaradılmışdır. 2000-ci ildə ibadətlərin yerinə yetirilməsi məqsədilə xüsusi bina alınaraq kilsəyə çevrilmiş, daha sonra Azərbaycan hökuməti ilə Vatikan arasında Bakıda Roma-Kato- lik kilsəsinin inşa olunması barədə razılıq əldə edilmişdir. Bütün bunlar isə Heydər Əliyevin şəxsi nəzarəti və dəstəyi ilə həyata keçirilmişdir. 167 Tolerantlıq: bildiklərimiz və bilmədiklərimiz Bakı şəhərində Dağ yəhudiləri üçün inşa edilmiş yeni sinaqoq. Ulu Öndərin dəstəyi ilə xristian məbədlərinə paralel olaraq yəhudi sinaqoqları da bərpa olun muş, yeniləri inşa edilmişdir. 2003-cü ilin mart ayında Bakıda yəhudi sinaqoqunun dindar ların istifadəsinə verilməsi dünya yəhudilərinin tarixinə əlamət dar hadisə kimi düşmüş, onların diqqətini ölkəmizə yönəltmişdir. Avropada ən böyük sinaqoq sayılan bu ibadətgah köhnə məbə din yerində inşa olunmuşdur. Sevindirici haldır ki, sinaqoqun tikintisində xaricdə fəaliyyət gös tərən yəhudi təşkilatları ilə ya na şı, Qafqaz Müsəlmanları İdarəsi, Rus-Pravoslav kilsəsinin Bakı və Xəzəryanı Yeparxiyası (indiki Bakı və Azərbaycan Yeparxiyası) yaxından iştirak etmişdir. Müsəlmanlarla xristianların yəhudi sinaqoqunun tikintisində iştirakı və yardım göstərməsi dünyada analoqu olma- yan hadisədir. Bu, həm Azərbaycan xalqının tolerantlığının, həm Ulu Önədərin din siyasətinin nəticəsinin, həm də gələcəyimiz üçün yaradılan böyük bir zəminin və zəmanətin göstəricisidir. 168 Gündüz İsmayılov Heydər Əliyevi narahat edən məsələlərdən biri də Ermə- nis tanın işğal etdiyi ərazilərimizdəki minlərlə tarixi-dini abidə- lərimizin taleyi idi. Onu işğal nəticəsində məhv edilmiş məscid və ziyarətgahlarla yanaşı, ermənilərin məkirli siyasətinin qurbanına çevrilmiş, müxtəlif vaxtlarda qriqoryanlaşdırılmış alban məbədləri də düşündürürdü. Bu baxımdan Ulu Öndərin dəstəyi ilə Kiş və Nic qəsəbələrində alban kilsələrinin təmir olunması, Alban-Udi Xristi- an dini icmasının yaradılması təsadüfi deyildir. Ulu Öndərimizin apardığı uğurlu din siyasəti nəticəsində qo- runub-saxlanılmış tolerantlıq mühiti və bərpa edilmiş tarixi-di- ni abidələrimiz bizim dünya mədəniyyətinə ən böyük töhfəmiz, gələcək nəsillər üçünsə ən dəyərli mirasımızdır. Heç şübhə yoxdur ki, Azərbaycan xalqı bu mirasın sahibi, Heydər Əliyev isə onun qoruyucusu kimi tarixdə qalacaqdır. Yüklə 6,27 Kb. Dostları ilə paylaş:
|