Güllü. indd
Yüklə 3,24 Mb. Pdf görüntüsü
|
72 lə də olsa, telefonla respublika inqilab komitəsinin nəzdində fəaliyyət göstərən Ümumittifaq Müsəlman Kollegiyasının sədri tatar Mirsəyet Sultanğəliyevlə danışır. Sultanğəliyev tez Stalinə zəng vurur və onun göstərişilə Vəlidov Moskvaya göndərilir... İ.Stalinin himayəsində olan Vəlidov Moskvada dəfələrlə Le- ninlə də görüşür. Bu görüşlərin birinə o xristianlığı qəbul etmiş başqırd əsilli Mstislav Kulayevlə (öz adı Möxəmmətəli idi) birlikdə gedir. Leninlə görüşərkən Kulayev “mən xristian başqırdam” deyir. Lenin soru- şur: “Din dəyişdirmənizdən sonra xalqınızla münasi- bətiniz pozulmadı ki? Din dəyişdirmək yerinə ateist olsaydınız, daha yaxşı olmazdımı?” Buradan aydın görünür ki, bolşeviklər heç də müsəlmanları sıxışdı- rıb xristianlığı təbliğ etmək fikrində deyildilər. Onlar ümumiyyətlə dinə qarşı idilər. Leninə görə, “din xalq üçün tiryək idi”... Təssüf ki, bu gün din adına törə- dilən vəhşiliklər onun sözlərinə müəyyən qədər haqq qazandırmağa imkan verir. Bolşeviklərin hakimiyyəti dövründə əsasən udu- zan tərəf böyük güc sahibi və imperiya iddialı rus milliyyətçiləri (şovinistləri) idi. Onlar dini - pravos- lav xristianlığı milli birlik yolunda birləşdirici, xila- sedici qüvvə kimi görürdülər. Bunu dərk edən bol- şevik rəhbərlər digər xalqların da milliyyətçi və dini hisslərini boğmaq məcburiyyətində idilər. Çünki yeni qurulmuş hökuməti devirmək istəyi, cəhdləri ilk il- lərdə səngimirdi. Əslində bu siyasət Georgi Fedotov kimi düşünənlərə qarşı idi. Onların isə sayı həm ölkə daxilində, həm də ölkədən kənarda, mühacirətdə az 73 deyildi. Onlar kommunistlərin sonunu gözləyir, göz- ləməklə yanaşı, həm də ona hazırlaşırdılar... İllər keç- di, Sovetlər dağıldı və Rusiyada fedotovlar yenə də ayağa qalxdılar. İş o yerə çatdı ki, söhbətimin əvvə- lində qeyd etdiyim kimi, Çar Rusiyasının bayrağını belə qəbul etmək kimi imperiya qoxusu gələn iddia- lar qanad açdı... İmperiyanın sərhədlərini qaytarmaq istəyi kimi... V.Leninin qurduğu dünyada Rusiya artıq İmperiya deyildi. Rus şovinizminə, ruslaşdırma və xristianlaş- dırmaya qarşı elan olunmuş müharibə milliyyətçilə- rin əl-qolunu bağlayırdı. Elə buna görə də G.Fedotov kimilər ölkəni tərk edir, kommunistlərin hakimiyyəti- nin sonunu mühacirətdə gözləyirdilər. Onlar bilirdilər ki, süqut labüddür və bu süqutun ardınca milli dirçəliş başlayacaq... Sovet İmperiyası- nın süqutunu Atatürk də görürdü... O, 1933- cü ildə Cumhuriyyə- tin X ildönümündə demişdir: ‘’Bu gün Sovetlər Birliyi dos- tumuzdur, qonşumuz- dur, müttəfiqimizdir. Fəqət o da Avstri- ya-Macarıstan İmpe- ratorluğu kimi dağıla bilər. Sovetlər Birliyi- nin dağılması ilə əlində Mustafa Kamal Atatürk (1881 - 1938) 74 bərk-bərk tutduğu uluslar ovuclarından qaça bilərlər... Bax o zaman Türkiyə nə edəcəyini bilməlidir. Bizim bu dostumuzun idarəsində dili bir, inancı bir, kökü bir qardaşlarımız var. Onlara sahib çıxmağa hazır olmalı- yıq. Hazır olmaq, yalnız o günü susub gözləmək deyil, hazırlanmaq lazımdır. Millətlər buna necə hazırlanır? Mənəvi körpülərini sağlam tutaraq. Dil bir körpüdür, inanc bir körpüdür, tarix bir körpüdür. Köklərimizə enməli və olayların böldüyü tariximizin içində bütün- ləşməliyik. Onların bizə yaxınlaşmasını gözləməmə- liliyik. Bizim onlara yaxınlaşmağımız lazımdır’’. XX əsrin ikinci yarısından kommunistlər arasında- kı şovinist hisslər yavaş-yavaş üzə çıxırdı. Əsrin son- larına bu meyllər özünü açıq göstərirdi. Artıq SSRİ adı altında yenidən zühur edən Rusiya İmperiyasının əlamətləri peyda olurdu. Belovejskaya Puşşada Mixail Qorbaçovun haki- miyyətinə son qoyan gizli müqavilə zamanı əvvəlcə Mixail Qorbaçov (1931) 75 Slavyan Birliyi (Rusiya, Ukrayna və Belorusiya) ya- radılması nəzərdə tutulsa da, Ukraynanın bu məsələyə qol qoymaması Qazaxıstanı da müvəqqəti güc kimi önə çıxartdı, və, hələ ki, Georgi Fedotovun da, digər pravoslav milliyyətçilərin də arzusunda olduqları ve- likorusların başçılığı ilə Slavyan Birliyi baş tutmadı. Bu gün vahid valyuta (rus rublu), vahid sərhəd, vahid büdcə ilə İttifaqa girməyi təklif edən Rusiya ya Vla- dimir Lukaşenkonun “şıltaqlıqlarına” dözməli, ya da Slavyan Birliyi ideyasına birdəfəlik əlvida deməlidir. Ukrayna hələ də bu birlik üçün təhlükəli olaraq qalır. G.Fedotovun maloruslar adlandırdığı Ukrayna xalqı milli kimliyini dərk edir, onu bir xalq kimi məhv et- mək istəyənləri tanıyır, öz tarixini öyrənir, qüdrətli dövlətlərinin qüdrətini sındıranları, zəiflədənləri cə- zalandırmağa çalışır. Lakin Rusiya vaxtilə yeritdiyi ağıllı siyasətin müsbət nəticələrini bu gün görür. Hər ölkənin içərisinə yeritdiyi ruslar bu gün yerli xalqla- rın baş bəlasına çevrilirlər. Dnestryanı ruslar və Uk- raynadakı ruslar buna gözəl örnəkdir... G.Fedotovun velikoruslara ünvanladığı “Rusiya yaşayacaqmı?” məqaləsi Rusiya üçün nəzərdə tutul- sa da, vaxtilə Rusiya İmperiyası sərhədləri içərisində olan, sonradan ayrılaraq müstəqilliklərinə qovuşan bütün xalqlar üçün bir həyəcan siqnalıdır... Georgi Fedotovun həyəcan siqnalı saydığımız, bir politoloq kimi gələcəyə, yəni bu günümüzə yönəlik, bir çoxunun özünü doğrultduğu proqnozlar verdiyi məqaləsini ruscadan tərcümə edərək diqqətinizə çat- dırıram. Yüklə 3,24 Mb. Dostları ilə paylaş:
|